MUKAMMAL RAQOBATLASHGAN BOZORDA FIRMANING MUVOZANATI VA UNING TAKLIF CHIZIG’I XUDOYNAZAROV ELYOR PARDAYEV AKMAL OTAQULOVA SADOQAT REJA: 1. Mukammal raqobatli bozorlar va Raqobatlashgan bozordagi narx, o`rtacha va chekli daromad - Mukammal raqobatli bozorlarni Raqobatlashuv shartlariga ko`ra mukammal va nomukammal raqobatli bozorlarni farqlash mumkin. Nomukammal raqobatli bozorlar o`z navbatida monopolistik raqobatli, oligopoliya va sof monopoliya bozorlariga bo`linadi. Bu bozorlarning har bir turi o`ziga xos xususiyatlarga ega bo`lib, ularni quyidagi jadvalda ko`rish mumkin
Bozor mukammal yoki sof raqobatlashgan bozor bo`ladi, agar unda quyidagi shartlar bajarilsa:
1. Bozorda sotuvchilar va xaridorlar soni juda ko`p. Har bir sotuvchining (ishlab chiqaruvchining) bozorda egallagan ulushi juda kichkina bo`lib, ulardan hech biri yakka tartibda bozorning muvozanat holatiga ta′sir ko`rsata olmaydi
2. Bozordagi barcha firmalar bir xil tip va sifatdagi tovarlarni (gomogen tovarlarni) sotadi va ular bir-birining o`rnini bosa oladi
Kuchli raqobat sharoitida sotuvchi va xaridorlar bozorda mahsulot narxi qanday o`rnatilgan bo`lsa, uni shunday qabul qiladilar (price takers) va ular yakka holatda bozor narxiga ta′sir ko`rsatish imkoniga ega emaslar;
4. Bozorga yangi sotuvchilarni kirishi yoki kam foyda ko`rayotganlarini bozordan chiqishi cheklanmagan (bozor erkin);
5. Sotuvchilar birgalikda harakat qilish strategiyasini ishlab chiqolmaydi;
6. Bozor sub′ektlari bozor to`g`risida to`liq axborot olish imkoniyatiga ega.
Do'stlaringiz bilan baham: |