Bibliografiya lat p65

innovatsiyaning mohiyati va turlari; innovatsion jarayonlarning
asosiy bosqichlari; ilmiy va innovatsion sohaning o‘zaro ta’siri;
innovatsion faoliyatni investitsiyalash; innovatsion faoliyat uchun
investitsiyalar ajratish, innovatsiyalarning iqtisodiy samaradorligini
oshirish; o‘zgarishlar menejmenti, tashkilotlarni ana shu yo‘lga
o‘tkazish; yangi narsaning mohiyatini qabul qilishning ijtimoiy-
psixologik xususiyatlari; innovatsion to‘qnashuvlarning oldini olish
mohiyati, uslubiyati va sabablari; innovatsion kommunikatsiyalar,
innovatsion faoliyat infratuzilmasi; turli sohadagi innovatsion faoliyat
tajribasi.

---

58
Internet ma’lumotlaridan foydalanish kitobxonlarga bibliografik
xizmat ko‘rsatish imkoniyatlarini kengaytiradi va uni bir vaqtning
o‘zida ham bibliografik, ham faktografik xizmatga aylantiradi.
Hujjatlarni tanlashda axborotni bilish, uning imkoniyatlarini,
ayrim matnli materiallarning imkoniyatlarini aniqlashga asoslanadi.
Bundan tashqari, hujjatlarni tanlashda mamlakatning, tashkilot-
ning ilmiy-texnik potensiali, muammoni ishlab chiquvchi
mualliflarning, an’anaviy va elektron hujjatlarning turlichaligi va
alohidaligi ham hisobga olinadi. Òo‘plangan hujjatlar mazmuni
ularda va ma’lumotlar bazasida mavjud tayyor referatlar va
annotatsiyalar yoki ularni mustaqil tuzish yordamida ochib beriladi.
Mazmun aniq va to‘la ochib berilsa, u iste’molchilar uchun
foydali va keyingi ilmiy-tadqiqot ishlari uchun zarur bo‘ladi.
Axborot resurslarining elektron shakllari
Oxirgi paytda kutubxonalar, muzeylar, arxivlar, axborot
markazlari fondiga turli xil ko‘rinishlarda, CD-ROM va
disketlarda, boshqa axborot tashuvchi materiallarda elektron baza,
ma’lumotlar banki olina boshlandi. Ma’lumotlar bazasi —
axborotni avtomatlashgan ko‘rinishda olishga, qayta ishlashga
mo‘ljallangan mashinada o‘qish uchun moslashtirilgan va qo‘yilgan
maqsadga xizmat qiluvchi ma’lumotlar yig‘indisi. Ma’lumotlar
banki — axborotni qidirish, saqlash, qayta ishlashga mo‘ljallangan
bir necha ma’lumotlar bazasidan iborat avtomatlashgan axborot
tizimi. Amaliyotda turli xil ma’lumotlar bazasi qo‘llaniladi, ular:
hujjatli — bunda bibliografik yozuvlar, axborot matni beriladi;
bibliografik — faqat bibliografik tavsif yozuvlaridan iborat;
referativ — bunda axborot bibliografik ma’lumotlar, referat va
annotatsiya ko‘rinishida beriladi; to‘la matnli — axborot hujjatning
to‘la matnini yoki ma’lum bir qismini yoritish bilan beriladi;
tabiiy matnli — axborot jonli tabiiy tilda boshqa yozuvlar, parchalar
bilan bog‘liq holda beriladi; birinchi darajali hujjatlar bazasi yoki
faktografik — olingan sohaga oid axborotlarning ma’lumotlar bazasi.
Ma’lumotlar bazasida eng muhim narsa maqsadli dasturiy ta’minot
va doimiy yangilab borishdan iborat.
Kitob palatalari davlat bibliografiyasining to‘la ma’lumotlar
banki yaratilmoqda. Unda adabiyotlar haqida to‘la bibliografik
axborot belgilangan qoidaga ko‘ra to‘plab borilmoqda. Res-
publikamizda ham nashr etilayotgan adabiyotlarning hamma turlari,
shakllari an’anaviy solnomalar elektron ko‘rinishda tayyorlab

---

59
borilmoqda. Ko‘pgina kutubxonalar esa adabiyotlarning to‘la
matnini yig‘ib, saqlash ishlarini boshladi, unda Davlat qonunlari,
me’yoriy hujjatlar, badiiy asarlar, maxsus adabiyotlar, oliy
o‘quv yurti kutubxonalarida professor-o‘qituvchilarning ma’ruza
matnlari, darsliklari, o‘quv qo‘llanmalarining matnlari, ilmiy
maqolalari, ilmiy to‘plam materiallari, avtoreferatlar, talabalarning
bitiruv-malakaviy ishlari, predmetlar yuzasidan dasturlarning
matnlarini to‘plash ishlari olib borilmoqda.