Билимлар тизимида илмий билимларнинг ўрни

Моддий техникавий-тирикчилик воситаларини ишлаб чиқариш, меҳнат амалиёти.
Маънавий (идеал) – субъект ва объектнинг билишга доир муносабатлари улар ўртасидаги кўп сонли муносабатларнинг биридир.
Воқелик ҳақидаги билган маълумотларимиз билим даражасига олиб чиқиш учун:
Маълумотларнинг воқеиликка мутаносиблиги (мослиги).
Етарли даражада ишонарли бўлиши.
Далиллар билан асосланган ҳал қилинувчи аҳамият касб этади.
Билим
Билим – лаёқат. Бирор лаёқатни эгаллаб олганлик даражаси масалан, сузиш, велосипедда учиш ва ҳаказо.
Билим – ахборот эса предметларга қандайдир белги, хусусият, сифат мавжудлиги ҳолати ифодаланади. Масалан, кит – сут эмизувчи эканини биламан.
Ахборот – маълумот, базибир далиллар, билимлар ва ҳакозо моҳиятини англатади. Шунингдек, ахборот сигнал мазмунини ҳам ифода этади.
Билимнинг эпистологик (билим, таълимот) талқинининг 3 шарти:
1.Чинлиги (реал воқеиликка мослиги).
2.Ишончлилиги (этъиқод қилиш, қабул қилиш мумкинлиги)
3.Асосланганлиги.
Билим шакллари
Ўйин воситасидаги билим
Диний билим
Кундалик билим
Бадиий билим
Шахсий билим
Ижтимоий билим
Мифологик билим
Фалсафий билим
Илмий билим

Ўйин воситасидаги билим нафақат болалар, балки катталар фаолиятининг ҳам муҳим унсури ҳисобланади. Ўйин жараёнида шахс қизғин билиш фаолиятини амалга оширади, билимларнинг катта ҳажмини ўзлаштиради, маданий бойлик – ишга доир ўйинлар, спорт ўйинлари, актёрларнинг ўйинлари ва шу кабиларни қон-қонига сингдиради.

• Ўйин воситасидаги билим нафақат болалар, балки катталар фаолиятининг ҳам муҳим унсури ҳисобланади. Ўйин жараёнида шахс қизғин билиш фаолиятини амалга оширади, билимларнинг катта ҳажмини ўзлаштиради, маданий бойлик – ишга доир ўйинлар, спорт ўйинлари, актёрларнинг ўйинлари ва шу кабиларни қон-қонига сингдиради.
• Диний билим диннинг асосий вазифаси – инсон ҳаёти, табиат ва жамият борлиғининг мазмунини аниқлашдан иборат. Дин универсумнинг пировард мазмунлари ҳақидаги ўз тасавурини асослаб, дунё ва инсонниятнинг бирлигини тушунишга кўмаклашади.
• Мифологик билим. Борлиқнинг фантастик инъикоси ҳисобланади. Мифология доирасида табиат, коинот ва одамлар, улар мавжудлигининг шарт-шароитлари, алоқа шакллари а ҳакозалар ҳақидаги муайян билимлар шаклланган.
• Бадиий билим борлиқни тушуниб етиш рефлексиянинг ўзига ҳос шакли бўлиб, у санъат борлиғининг барча босқичларида – асар ғоясидан бошлаб унинг одамлар томонидан қабул қилинишигача – ўзига хос тарзда рўёбга чиқади.
• Фалсафий билим фалсафа санъат ва дин каби билиш вазифаларини ечиш билангина кифояланмайди. Унинг бош вазифаси санъат ва дин билан уйғун ҳолда – инсоннинг дунёда маънавий мўлжал олишига кўмаклашишдан иборат. Фалсафий билиш айни шу мақсадга бўйсундирилган.

Ҳиссий (персцетив) билим
Ҳаётий билим
Илмий билим
Илм даражасидан ташқари билимлар: маданият, адабиёт, санъат, мифология, дин каби билимлар киради
Экзотерик (кўзга ташланувчи): фан соҳасида: астрологияда қўлланилади. Булар илм-фан қоидаларига зид эмас
Эзотерик билимлар (пинҳоний): илм-фан қоидаларига зид келиши мумкин
Билимнинг асосий шакллари