. . –. - инсон руҳиятининг
- ҳар хил шакллари орасида –
- субъектнинг ўз фаолиятини ўзи
- тартибга солиши
- муҳим аҳамиятга эга
- пировард келажакнинг
- муайян образи эмас, балки қайта
- кўрилиши мумкин бўлган ҳар
- хил назарий ва бошқа
- тасаввурларнинг келажакка
- қаратилган мажмуи
- инсоннинг
- қадриятлари ва мўлжаллари дунёсида
- бирон-бир нарса ёки ҳодисани ҳақиқий деб
- қабул қилиш муҳим
- аҳамиятга эга.
- Ҳақиқатни объектив-
- идеалистик тушуниш
- дунёнинг онгда акс этиш жараёнига боғламасдан
- қараш ва уни инсоннинг объект ҳақидаги
- билими хоссаси сифатида эмас,
- балки эмпирик борлиққа қўшимча
- тарзда объективлашган қандайдир
- вақтдан ташқаридаги ғоянинг
- хоссалари сифатида талқин
- қилишда намоён бўлади.
- инсон билимининг хоссалари ва таркиби билан боғланади, бироқ мазкур билим унда ташқи, мустақил дунёнинг акс этишига боғланмайди, чунки бундай дунёнинг мавжудлиги инкор этилади
- Билишнинг маънавий қадриятлари.
- Ҳар қандай илмий тадқиқотда маънавий қадриятлар ва меъёрлар мавжуддир.
- Илмий метод негизини объективлик ва оқилоналик каби анъанавий маънавий қад-
- риятлар ташкил этиши лозим. Объективлик олим тадқиқот меъёрларини танлашга
- нисбатан виждонан ёндашиши, шахсий манфаатдорликни сиқиб чиқариши, ҳақи-
- қатни гуруҳ манфаатларидан устун қўйишини назарда тутади.
- Айрим илмий концепциялар эскиришига қараб ўзига хос «тимсол» белгиларини касб
- этади. Эскирган концепциялардан воз кечиш кўпинча уларни яратувчиларнинг қар-
- шилигини бартараф этиш билан боғлиқ. Олим баъзан фанда инқилобга йўл очувчи
- янги ғояларни афзал кўришга ўзида куч топа олмай, эскича ёндашувлар асири бў-
- либ қолиши мумкин.
- Билим ва ҳақиқат амалда айний тушунчалардир. Билиш – нарсаларнинг ҳақиқий ҳо-
- латига мос келувчи ишончли ахборотга эга бўлиш демак. Ҳақиқий билимга эришиш
- мумкинми? Қандай билимни ҳақиқий деб ҳисоблаш мумкин? Билим ҳақиқийлиги-
- нинг объектив ва мутлақ мезонлари мавжудми? Бу саволларга жавоблар фан ва
- фалсафанинг ривожланишига доимо йўлдош бўлган. Масалан, Аристотель ҳақиқат-
- ни борлиқ билан тенглаштирган. Унинг фикрича, ўзгармас нарсаларгина ҳақиқийдир,
- ҳақиқат борлиқнинг олий шаклидир.
- Ёлғон ҳақиқатнинг қарама-
- қаршиси.
- Ёлғон одатда нотўғрилиги
- аён бўлган тасаввурларни била
- туриб ҳақиқат даражасига
- кўтариш сифатида тушунилади.
Do'stlaringiz bilan baham: |
