«bino va inshootlar arxitekturasi» fanidan kurs loyihasiga

Orayopmalarga qo‘yiladigan talablar.Ularning vazifasidan ko‘rinib turibdiki, ular binoning ko‘tarib turuvchi va ayni bir vaqtda ixotolovchi qismlari xisoblanadi.Orayopmalar ko‘tarib turuvchi qismlar sifatida mustaxkamlik va bikirlik talablariga, ixotalovchi qiismlar siftida esa tovushdan va issiqdan izolyasiyalash talablariga javob berishlari kerak (keyingi talab-chordoqli va erto‘la ustidagi orayopmalar uchun) Orayopmalarga, shuningdek o‘tga chidamlilik va uzoqqa chidash, industriallik va konstruktiv echimlarning tejamli bo‘lishi kabi talablar qo‘yiladi.
Bundan tashqari ularning balandligi iloji boricha kam bo‘lishi kerak.Ayrim orayopmalarga maxsus talablar suv va gaz o‘tkazmaslik talablari qo‘yiladi.
Industriallik talablari orayopmalar uchun yirik o‘lchamlm yig‘ma temir biton to‘shamalar va panellar, turli xil plitali isitgichlar, list va rulonli materiallardan pollar qurish shitli parketlardan foydalanishda o‘z aksini topadi.
Orayopmalarning turlari. Orayopmalar binoinng qaysi joyida joylashuviga qarab qavatlararo, chordoq, erto‘la usti va pastki (texnik erto‘la bo‘lganida) orayopmalarga; tuzilishiga ko‘ra to‘sinli, plitali va yaxlit (kamdan kam xollarda yig‘ma yaxlit) orayopmalarga bo‘linadi.


TOMLAR VA YOPMALAR


Tomlar to‘g‘risida umumiy ma’lumotlar.

Bino tom bilan tugaydi u binoni yog‘in-sochindan va oftob nuridan ximoya qiladi.Tom tarkibiga nishab stropilalar ko‘rinishidagi ko‘tarib turuvchi qism, stropila fermalari, temir-beton panel’ va yopma kiradi.

Tomlarga qo‘yiladigan talablar.Tomning ko‘tarib turuvchi qismiga qor, shamoldan xosil bo‘ladigan yuklamalar va tomning o‘z og‘irligi tushadi.U mustaxkam, bikir va ustivor bo‘lishi kerak.
Tomlarning turlari.CHordoq bor-yo‘qligiga qarab chordoqli va chordoqsiz yoki, boshqacha aytganda, qo‘shma tomlar bo‘ladi.
CHordoq sovuq bo‘lishi (chordoq orayopmasi issiq tutadigan qilinganda) va issiq bo‘lishi mumkin (issiq tutgich yopma konstruksiyasida joylashtirilganda).Issi chordoqlar qurish pastda joylashgan muxandislik sistemalaridan foydalanish sharoitlarini yaxshilashga va uylarni isitish xarajatlarini kamaytirishga imkon beradi (yuqori qavatning shipi orqali issiqlik isrofi bartaraf etiladi).
CHordoqlar shamollatib turiladi: sovuq chordoqlar tomdagi tuyniklar yoki devor orqali qismidagi xavo kiradigan-so‘rib olinadigan teshiklar orqali; issiq chordoqlar-bino tomiga quriladigan so‘ruvchi shamollatish shaxtalari orqali.SHamollatish yo‘li bilan chordoq va tom konstuksiyasi quritiladi, bu esa stropila sistemalarining uzoqqa chidashini ta’minlaydi va isitkichning ximoyalash xossalarini saqlab qoladi.