Binolarning texnik ekspluatatsiyaga xos xususiyatlari

5.2 Xonaning funksional vazifasiga ko‘ra poOarga 
qo‘yiladigan ekspluatatsion talablar
Pollar quyidagi ekspluatatsion talablarga javob berishi 
lozim:
— mustahkam, solqiliksiz va chayqaluvehanliksiz, 
yedirilishga barqaror, shovqinsiz bo‘lishi;
— tekis, biroq sirpanmaydigan yuzaga ega bo'lishi;
— changsiz bo‘lishi, yuqori sanitar-gigiyenik sifatlar- 
ga egalik, tozalashga oson bolishi;
— odamlar uzoq m uddat bo‘ladigan xonalarda issiq 
bo‘lishi;
Tekis yuzaga ega bo‘lishi, xo‘l jarayonli xonalarda suv 
oqishi uchun traplaiga tomon nishablikka ega bo‘lishi, za- 
rur xollarda — ishonchli gidroizolyatsiya;
Xonaning vazifasiga mos holda chiroyli ko‘rinishga ega 
bolishi;

---

Texnologik jarayonlarga bog‘liq holda maxsus sifat- 
larga (yuqori m u stah k am lik k a, olov va kislotaga 
bardoshliliklarga va boshqalarga) ega bolishi.
P ollardan foydalanish aw alo nuqson va shikast- 
lanishlam i oldini olish, ham da ulam i paydo b o ‘lgan 
joylarda bartaraf etish bilan bog£liq deyish m um kin. 
Pollam i asrash — bu aniqlangan nosozliklami o ‘z vaq- 
tida bartaraf etish, hamda ulami yuvish, tozalash, artish, 
saqlash, nam lash va boshqalardir.
Y og‘och po llar q o ‘ziqorinli kasalliklar ham da 
kem iruvchi — q o ‘n g ‘izlardan asraladi ham da u lam i 
yaxshi sham ollatiladigan qilinadi. P ollar juda qurib 
ketgan h o llard a u lar k o 'c h irib olinadi va qaytadan 
qoqiladi. Pollam ing chirigan qism lari alm ashtiriladi, 
chirish katta qismlarda ro ‘y bergan b o ‘Isa, u holda pel 
to ‘la almashtiriladi. T'axtali pollar shpatlyovka qilinadi, 
m oy b o ‘yoq bilan bo‘yaladi va m astika bilan bir oyda 
kamida bir m arta artiladi.
Parket pollar muhitda doimiy temperatura va namlik 
rejimini saqlashni talab etadi. Shu sababdan ulami yuvish 
mumkin emas, faqatgina nam latta bilan artiladi.
Juda k o ‘p nam lanib ketishini oldini olish uchun 
ular m astika bilan artiladi yoki maxsus yedirilishga 
bardoshli lak bilan qoplanadi ( 1 - 2 yildan keyin). Bitum 
m astikasi q o ‘yilgan parket p ollam i skipidar asosdagi 
m astika bilan artish m um kin em as, negaki u bitum ni 
eritib yuboradi va pol qorayadi. Bunday pollar uchun 
faqat suv bilan aralashgan mastikalar q o ‘llash mumkin. 
Parket pollami ta ’mirlashda ayrim taxtachalari almash­
tiriladi, agar ularda eskirish yuqori darajada bo‘lsa, to l a
almashtiriladi.

---

Ksilolit pollar oyda bir marta maxsus mum yoki par- 
ket mastikasi bilan artiladi, 2 - 3 yildan keyin csa ulami 
isitilgan olif bilan qoplash yoki moyli bo'yoq bilan 
bo‘yash tavsiya etiladi. Usilolit pollami buzilishgaolib bo- 
ruvchi kimyoviy birikmalar to ‘kilishidan asrash lozim.
Sopol plitkali pollam i ta ’mirlashda, shikastlangan 
qismlar qatlam lar bilan chiqazib olinib, xuddi shunday 
qalinlikdagi va materiali ham bir xil b o ‘lgan plitkalar 
o ‘matiladi.
Yaxlit quym a pollam i rem ontida, darzlar qatlam - 
ning butun qalinligi b o 'y ich a berkitiladi. Pollardagi 
darzlar ko‘p m iqdorda b c ‘lgan hollarda pollar asoslaii 
to ‘g‘rilanib va tekislanib almashtinladi Yangi qatlam qu- 
yilm asdan avval oldin quyilgan qatlam ning yuzasi 
sinchiklab tozalanishi va g'adir-badir yuza hosil qilinishi 
кегак. Tarkib qotganidan so'ng yuzani qayta ishlab so‘ngra 
jilo beriladi.
Sintetik ashyolardan iborat pollam i (PXV plitalari, 
linoleum va boshqalar) har kuni h o ‘l latta bilan" artish 
tavsiya etiladi. Bunday pollarni yuvishda issiq suv, soda, 
kir yuvish kukunlari, pem za, qum q o ‘llash m um kin 
emas. Iflos, ketishi qiyin dog lami. chokka tushishidan 
chtiyot qilib skipidar (b en /in ) bilan q o ‘llangan latta 
bilan yo‘q o uiaJi Linoleumli pollam i rem ont qilishda,