Biologiya fanidan nazorat ishi daftari Sana : Nazorat ishi Test
Download 459.3 Kb.
|
2020-2021 yil 10-sinf biologiya fanidan nazorat ishi daftari
|
32-sonli umumta`lim maktabi 10 “_____” sinf o`quvchisi __________________________ning BIOLOGIYA fanidan nazorat ishi daftari 
Sana : ___________ Nazorat ishi-1.Test. 1.Qaysi metod yordamida hujayra nazariyasi ,biogenetik qonun ,irsiy o`zgaruvchanlikning gomologik qatorlar qonuni kashf etilgan ? A) kuzatish B) taqqoslash C) tarixiy D) eksperimental 2.Organizmlarning sistematik guruhlarini va o`zaro qarindoshlik munosabatlarini biologiyaning qaysi bo`limi o`rganadi? A) anatomiya B) embriologiya C) sistematika D) etologiya 3.Hayotning qaysi tuzilish darajasida irsiy axborotning saqlanishi , ko`payishi,o`zgarishi hamda moddalar va energiya almashinuvi bilan bog`liq jarayonlar sodir bo`ladi? A) hujayra B) molekula C) to`qima D) biosfera 4.Hayotning tuzilish darajalari ketma ketligi to`g`ri berilgan javobni aniqlang? 1)hujayra 2)organoid 3)to`qima 4)molekula 5)organ 6)atom 7)organlar sistemasi 8) biosfera 9) organizm 10)ekotizm 11) populatsiya 12) biogeosenoz A)6,4,2,1,3,5,7,9,11,12,10,8 B) 9,11,12,10,8 6,4,2,1,3,5,7 C) 6,4,2,1,3,5,7,9,8,10,12,11 D) 6,4,2,1,3,12,10,8 ,5,7,9,11 5.Xlorofill molekulasi tarkibiga kiradi.Energiya almashinuvi va DNK sintezini faollashtirishda koferment sifatida ishtirok etadigan elementni aniqlang? A) magniy B) natriy C) azot D) kalsiy 6.Biogeosenoz o’z ichiga nimalarni oladi? A) anorganik va organik moddalar B) avtotrof va geterotrof organizmlar C) o’simliklar va hayvonlar D) A va B 7. Hayotning ……… darajasida hujayralarning ixtisoslashuvi bilan bog‘liq jarayonlar o‘rganiladi. A) hujayra B) to’qima C) molekula D) organ 8. Organlar bir necha xil to‘qimalardan tashkil topgan bo‘lib, organning bajaradigan vazifasi hayotning qaysi darajasining faoliyati bilan bog‘liq. A) hujayra B) to’qima C) molekula D) organ 9. Qaysi daraja evolutsiyaning boshlang’ich birligi hisoblanadi? A) populyatsiya B) organizm C) organ D) biogeosenoz 10 Odamnig terisi qaysi to’qimalardan iborat? A) muskul va epiteliy B) epiteliy va biriktiruvchi C) nerv va muskul D) epiteliy, muskul, biriktiruvchi 11. … mustaqil hayot kechiruvchi yaxlit yoki bir va ko’p hujayrali tirik tizim? A) organ B) to’qima C) biosfera D) organizm 12. … kelib chiqishi, yashash sharoiti va hayot tarzlari bir xil organizmlar yig’indisi? A) populyatsiya B) organizm C) organ D) biogeosenoz 13. Moddalar almashinuvi, irsiy belgilarni o’tkazish va tuzilmalarni avlodlardagi barqarorligi singari jihatlar … kuzatiladi? A) hujayra B) to’qima C) molekula D) organ 14. hayotga berilgan to’g’ri ta’rifni aniqlang? A) biosferani hosil qiladi va o‘zgartiradi B) tirik organizmlarda hayotiy jarayonlarning sodir bo‘lishi,
D) barchasi to’g’ri 15. «Yerda mavjud bo‘lgan tirik organizmlar, biopolimerlar: oqsil va nuklein kislotalardan tuzilgan. Ular o‘z-o‘zini idora etadigan, yarata oladigan ochiq sistemalardir». Ushbu ta’rif qaysi buyul biolog olimga tegishli? A) М. V. Volkenshteyn B) Lukretsiy Kar C) I. M. Sechenov D) A. N. Seversov 16. Barcha tirik organizmlar tarkibiga kiruvchi kimyoviy elementlarning 90% dan ortig‘i asosan qaysi elementlar tashkil etadi? A) uglerod, kislorod, vodorod va azot B) uglerod, kislorod,vodorod, fosfor va azot C) azot, brom, kalsiy D) vodorod, kislorod, azot, brom 17. Tirik organizmlarning o’z-o’zini idora qilish xususiyati nima bilan bog’liq? A) metabolizm B) gomeostaz C) ko’payish D) qo’zg’aluvchanlik 18. Barcha tirik organizmlar, ayniqsa barcha … doimiy harakatda bo’ladi? A) o’simliklar B) zamburug’lar C) hayvonlar D) mikroorganizmlar 19. Organizmlarning qaysi xususiyati tiriklikning eng muhim tomoni hisoblanadi? A) o’sish B) ko’payish C) rivojlanish D) qo’zg’aluvchanlik 20. Tirik organizmlardagi barcha jarayonlar asosan qanday yo’llar bilan boshqariladi? A) tashqi muhit bilan B) biologik aktiv moddalar bilan C) nerv va endokrin D) gumoral
Nazorat ishini bali: __________ Sana : ________ Nazorat ishi -2. 1. Suvda yaxshi eriydigan moddalarni ……….moddalar deyiladi? A) gidrofob B) gigrofil C) gidrofil D) mezofil 2 Ko`p hujayrali organizmlarning tana massasini necha( %) ni suv tashkil etadi? A) 60 % B) 70 % C) 80 % D) 90% 3.Pentozalarga kiruvchi uglevodlarni aniqlang? 1) eritroza 2) riboza 3)glukoza 4) galaktoza 5) maltoza 6) xitin 7) dezoksiriboza 8) maltoza 9) saxaroza 10) geparin 11) kraxmal 12) glukoza A) 2,6 B) 2,9 C) 7,5 D) 2,7 4.Disaxaridlarga kiruvchi uglevodlarni aniqlang? 1) eritroza 2) riboza 3)glukoza 4) galaktoza 5) maltoza 6) xitin 7) dezoksiriboza 8) maltoza 9) saxaroza 10) geparin 11) kraxmal 12) glukoza A) 2,6 B) 5,9 C) 7,5 D) 9,12 5.Polisaxaridlarga kiruvchi uglevodlarni aniqlang?1) eritroza 2) riboza 3)glukoza 4) galaktoza 5) maltoza 6) xitin 7) dezoksiriboza 8) maltoza 9) saxaroza 10) geparin 11) kraxmal 12) glukoza A) 11,8 B) 5,6 C) 11,6 D) 9,10 6.Monosaxaridlarga kiruvchi uglevodlarni aniqlang? 1) eritroza 2) riboza 3)glukoza 4) galaktoza 5)maltoza 6) xitin 7) dezoksiriboza 8) maltoza 9) saxaroza 10) geparin 11) kraxmal 12) fruktoza A) 11,8 B) 5,6 C) 11,6 D) 3,12 7.Kraxmalni sholi va makkajo`xori tarkibidagi (%) miqdorini belgilang? A) 60-70% B) 75-80 % C) 15-20% D) 55-60% 8. 1 g yog` to`liq oksidlanganda ….kkal yoki …..kJ energiya ajraladi? A) 4.5 yoki 38.9 B) 4.1 yoki 17.6 C) 9.3 yoki 17.6 D) 9.3 yoki 38.9 9. 1 g oqsil to`liq oksidlanganda ….kkal yoki …..kJ energiya ajraladi? A) 4.5 yoki 38.9 B) 4.1 yoki 17.6 C) 9.3 yoki 17.6 D) 9.3 yoki 38.9 10.Azotli asoslarning komplementarlik qonuniyati qaysi olim qonuniyatida aks etgan? A) R.Virxov B) T.Shvann C) Uotson va Krik D) E.Chargaff 11.Qo`sh polinukleotid zanjirga ega,komplementarlik asosida reduplikatsiya asosida sintezlanadigan,genetik axborotni saqlash xususiyatiga ega bo`lgan nuklein kislota qaysi? A) DNK B) RNK C) i-RNK D) t-RNK 12. Yakka polinukleotid zanjirga ega,komplementarlik asosida transkripsiya asosida sintezlanadigan,oqsil biosintezida ishtirok etish xususiyatiga ega bo`lgan nuklein kislota qaysi? A) DNK B) RNK C) ATF D) HADF 13.Pirimidin asoslarini belgilang?1) adenin 2) uratsil 3) guanin 4) sitozin 5) timin A) 1,2 B) 1,3 C) 3,4 D) 4,5 14. Purin asoslarini belgilang?1) adenin 2) uratsil 3) guanin 4) sitozin 5) timin A) 1,2 B) 1,3 C) 3,4 D) 4,5 15.Aminokislotalarning o`rtacha molekular massasi …..ga ,oqsil tarkibidagi aminokislota qoldig`ining o`rtacha molekular massasi ….ga teng deb olish mumkin. A) 138,130 B) 138,120 C) 138,150 D) 138, 108 16. hujayraning biologik membranasi, hujayra organoidlarining tuzilishida ishtirok etadigan makromolekula qaysi? A) uglevodlar, B) oqsillar, C) nuklein kislotalar, D) lipidlar 17. uglevodlar qanday hosil bo’ladi? A) Fotosintez jarayonida quyoshning yorug‘lik energiyasi kimyoviy bog‘lar energiyasiga aylanishi natijasida B) anorganik va organik moddalar D) A va B C) oqsillarning monomeri aminokislotalar bo‘lib, ular i-RNKda kodlangan irsiy axborot asosida belgilangan tartibda peptid bog‘lari orqali bog‘lanishi natijasida 18. xlorofill tarkibida (a) , gemoglobin tarkibida (b) qaysi elementlar mavjud? A) a- Mg; b-Fe B) a- Zn; b-Fe D) a- Na; b-O2 D) a- Co; b-Ca 19. Hayotning molekula darajasida yuksak darajada tartiblangan biokimyoviy jarayonlarni mos ravishda juftlang. 1. oqsillar biosintezi 2. glikoliz, 3. nafas olish 4. fotosintez a) xloroplastda b) mitoxondriyada, c) sitoplazmada d) ribosomada A) 1-b; 2-d; 3-a; 4- d; B) 1-a; 2-c; 3-h; 4- d; C) 1-d; 2-c; 3-b; 4- a; D) 1-b; 2-c; 3-a; 4- d; 20. Tirik organizmlardagi miqdoriga ko‘ra hujayra tarkibidagi makroelementlar necha guruh ga ajratiladi? A) 3 B)5 C) 2 D) 4
Nazorat ishini bali: __________ Sana : ________ Nazorat ishi -3 Umumbiologik qonuniyatlarga doir masala va mashqlar yechish. 1-variant. 1.Bir zanjirda GGSSTTAAAGSTTSGA nukleotidlar ketma-ketligi bo`lgan DNK molekulasidagi vodorod bog`lar sonini aniqlang? 2. 168,75 g glukoza fermentlar ishtirokida aerob sharoitda bosqichma-bosqich parchalansa qancha energiya hosil bo`ladi? 3. Anaerob nafas olish jarayonida sitoplazmada 14 molekula sut kislota hosil bo`ldi .Parchalangan glukozaning miqdorini (g) aniqlang? 4.DNK molekulasi 6000 nukleotiddan iborat ,shundan 1300 tasini sitozinli nukleotidlar tashkil etadi .Shu DNK molekulasining uzunligini va boshqa nukleotidlar sonini aniqlang? 5.i-RNK molekulasida UGCAAGCUGUUUAUAACCGAU tartibida nukleotidlar ketma-ketligi berilgan. Genetik kod jadvalidan foydalanib ushbu nukleotidlar ketma-ketligiga mos aminokislotalar ketma-ketligini aniqlang? 2-variant. 1.Bir zanjirda AGTSTTASAGSATSGS nukleotidlar ketma-ketligi bo`lgan DNK molekulasidagi vodorod bog`lar sonini aniqlang? 2. 337,5 g glukoza fermentlar ishtirokida aerob sharoitda bosqichma-bosqich parchalansa qancha energiya hosil bo`ladi? 3.Glikoliz jarayonida 1500 g glukoza parchalangan bo`lsa hujayrada qancha sut kislota hosil bo`ladi? 4. DNK molekulasi 3000 nukleotiddan iborat ,shundan 650 tasini guaninli nukleotidlar tashkil etadi .Shu DNK molekulasining uzunligini va boshqa nukleotidlar sonini aniqlang? 5. i-RNK molekulasida UGCUAUUCAUUACCCACGGCU tartibida nukleotidlar ketma-ketligi berilgan. Genetik kod jadvalidan foydalanib ushbu nukleotidlar ketma-ketligiga mos aminokislotalar ketma-ketligini aniqlang?
Nazorat ishi bali: _______ Sana : __________
4. ………….xromatinning spirallashmagan, mikroskopda ko‘rinmaydigan ingichka, genetik jihatdan faol qismi. J:_______________________________________________________ 5.Asosan uch xil tipdagi xromosomalar farqlanadi: 1) teng yelkali - ___________________; 2) noteng yelkali -_____________________________(bitta yelkasi ikkinchisidan uzunroq); 3) tayoqchasimon - _____________________(bitta yelkasi juda uzun, ikkinchisi juda kalta). 6.Xromosomalarning miqdor (soni, o‘lchami) va sifat belgilari yig‘indisi …….Deyiladi. J: ____________________________________________________________________ 7.Gomologik xromosomalarning o‘zaro o‘xshash qismlarining chalkashuvi oqibatida xromatidalarning ayrim qismlari almashishlari mumkin. Bu …………..hodisasi deyiladi. J: __________________________________________________________________ 8.Somatik hujayralar organizmning o‘sishi va rivojlanishini ta’minlasa, jinsiy hujayralar …………. vazifasini bajaradi. J: _______________________________________________ 9.…………… organik moddalarni anorganik moddalardan sintez qiluvchi organizmlardir. J: _______________________________________________________________________ 10. …………………- yorug‘lik energiyasidan foydalanib organik moddalarni sintezlaydigan organizmlardir. J: ___________________________________________________________ 11…………..mitoz asosida sodir bo‘ladigan jarayon bo‘lib, achitqi zamburug‘larida kuzatiladi. J: ______________________________________________________________ 12…….tana bo‘laklari orqali ko‘payish usuli bo‘lib, regeneratsiya jarayoniga asoslangan, suvo‘tlari (spirogira)da, g‘ovak tanlilarda, kovakichlilarda, yassi chuvalchanglarda, igna tanlilarda kuzatiladi.J: _______________________________________________________ 13……………….shakli va o‘lchami bir xil, harakatchan erkak va urg‘ochi gametalarning qo‘shilishi bilan boradigan jinsiy ko‘payish shakli (ulotriks). J:________________________________________________________________________ 14.Ayrim hayvonlarda, jumladan chuvalchanglar, asalarilar, chumolilar, o‘simlik bitlari, tuban qisqichbaqasimonlarda tuxum hujayra urug‘lanmasdan rivojlanishi mumkin. Bunday rivojlanish …….deb ataladi. J: _________________________________________________ 15.Blastula sharsimon shaklda bo‘lib, uning devori bir qavat hujayralardan tashkil topadi va ……….deb ataladi. J: ________________________________________________________ 16…..zigotadan boshlanib, urug‘ hosil bo‘lishi va uning pishib yetilishi bilan yakunlanadi. J: ____________________________________________________________________ 17.Tirik organizmlarning hayotiy faoliyati ritmik o‘zgarishlarga bog‘liq bo‘lib, evolutsiya natijasida shakllanadi va ……deb ataladi. J: _____________________________________ 18.Irsiyat mexanizmlari to‘g‘risidagi dastlabki fikrlar …… nomi bilan bog‘liq. J: ________________________________________________________ 19. Duragaylarning F2 dagi fenotipik jihatdan …genotipik jihatdan…….. nisbatda ajralish beradi.J: _______________________ ___________________________________________ 20.Krossingoverga uchramagan gametalar ishtirokida hosil bo‘lgan avlod ……. deb ataladi.
1 Genetika fani organizmni qaysi xususiyatini o’rganadi A. ko’payish va rivojlanishini B.tuzilish va kimyoviy tarkibini C.o’sish va rivojlanish D.irsiyat va o’zgaruvchanlik 2 .Mendel o’z tajribalarining natijasini nechanchi e’lon qilingan? A. 1900 B.1865 C.1885 D.1965 3 …..organizmning yangi belgi va xususiyatlarni namoyon qilish qobilyati? A. ko’payish B.irsiyat C.fenotip D.o’zgaruvchanlik 4.Fenotipni belgilovchi anatomik belgilarni aniqlang? A. soch,quloq shakli,gullarning rangi B.to’qima va organlar shakli C.oqsilning tuzilishi, ferment faolligi D.tana tuzilishi ,organlar joylashishi
A . Meller,Chermak,Gekkel B .De-Friz,Chermak,Korrenes C .Myuller, Nilson, De-Friz D. Miller, Korrens, Uotson 6.No’xatning ressesiv belgisi berilgan javobni aniqlang? A. silliq shakli B.uzun poyali C.qizil gulli D.bo’gimli dukkak 7.Fenotipni belgilovchi tashqi belgilarni aniqlang? A. tana tuzilishi,organlar joylashuvi B.hujayraning shakli,organlar shakli C.teri rangi,soch,quloq,burun shakli,gullarning rangi D.oqsilning tuzilishi fermentlar faolligi 8 .No`xatning dominant belgisi berilgan javobni aniqlang? A. yashil donli B.silliq donli C.kalta poyali D.oq gulli 9.Qaysi belgilar chala dominantlik holda irsiylanadi? 1.nomozshomgul gulining rangi..2qulupnoy mevasining rangi 3.no`xat urug’ining rangi 4.andaluz tovuqlarining rangi 5.qushlar patining rangi A. barchasi B.1,2,5,3 C.3,4,5 D.1,2,5,4 10.Mendelning 1- qonunini aniqlang? A. belgilarning ajralishi B.belgilarni mustaqil holda irsiylanishi C.dominantlik D.belgilarni birikkan holda irsiylanishi 11.Quyidagilardan fenotipni belgilovchi biokimyoviy belgilarni aniqlang? 1.tana tuzilishi 2.oqsilning tuzilishi 3.to’qimalar tuzilshi 4.ferment faolligi 5.qondagi gormonlar konsentratsiyasi A. 1,3,5 B.1,2,3 C.1,3,4 D.barcha javoblar tog’ri 12….bir juft belgisi bilan farq qiladigan ota-ona organizmlarni chatishtirish? A. Diduragay B.poliduragay C.Epistaz D.Monoduragay 13.No`xatning aller genalari berilgan javobni toping? A. sariq va yashil donli B.silliq va oq gulli C.burishga va qizil gulli D.oq gulli va uzun poyali 14.Aller genlar quyidagi javoblardan to’g’risini toping? A. Juft genlar B.gomologik xromosomalarda joylashgan C.meyoz jarayonida har-xil qutblarga o’tib ketadi D.barchasi 15.Qayasi chatishtirish F2 bo’g’inda fenotip va genotip jihatdan 1:2:1 nisbatda kuzatiladi? A. chala dominantlik B.diduragay C.belgilarni ajralishi D.monoduragay 16.Nomozshomgulning ….gulli vakillari oraliq harakterga ega? A. qizil B.pushti C.oq D.sariq 17.Mendelning 2-qonuni aniqlang? A. Belgilarning ajralishi B.belgilarni mustaqil holda irsiylanishi C.dominantlik D.belgilarni birikkan holda irsiylanishi 18.Gomozigota bu …? A. genotipda ikkita bir xil gendan iborat organizm B.genotipda ikkita farq qiluvchi gendan iborat organizm C.tashqi ko’rinishi o’xshash bo’lgan organizm D.fenotip va genotip bir xil bo’lgan organizm 19.No`xatning aller genlari berilgan javobni aniqlang? A. burushgan va silliq donli B.oq gulli va kalta poyali C.bo’g’imli dukkak va uzun poyali D.qizil gulli va burushgan donli 20.Qulupnoyning qaysi belgisi oraliq xarakterga ega? A. poyasining shakli B.mevasining shakli C.poyasining rangi D.mevasining rangi.
Nazorat ishini bali: __________ Sana : ______________ Nazorat ishi-6.Test. 1.Ma’lum birikish guruhga kirgan genlarning joylashish tasviri ………………….. deyiladi. A)genetik xarita B) geografik xarita C) gomologik xarita D) yer xaritasi 2. Jinsni aniqlashning …. tipi keng tarqalgan bo‘lib, jins urug‘lanish vaqtida ma’lum bo‘ladi. A) progam B) epigam C) singam D) to`g`ri javob berilmagan 3.Jinsiy xromosomalarda joylashgan genlar jins bilan bog‘liq holda nasldan naslga o‘tadi. Bu hodisa amerikalik ……………va uning shogirdlari tomonidan drozofilada o‘rganilgan. A) G.Mendel B) R.Virxov C) T. Morgan D) E. Gekkel 4.Urug‘ning unib chiqishi, vegetativ organlarning shakllanishi kuzatilib, generativ organ - gul kurtaklarining paydo bo‘lishi bilan tugaydigan ontogenez davrini ko`rsating? A) Embrional davr B) Yoshlik davri C) Ko‘payish davrida D) Qarilik davrida 5. Anabioz noqulay sharoitlarga organizmlarning muhim moslashish mexanizmlaridan biridir.Quyidagi organizmlarni o`zaro juftlab ko`rsating? a-Mikroorganizmlar b-o‘simliklar, c-hayvonlar 1)sporalar 2) urug‘lar 3) sistalar, tuxumlar A)a-3,b-2,c-1 B) a-1,b-2,c-3 C) a-1,b-3,c-2 D) a-2,b-1,c-3 6.Bitta xromosomada joylashgan genlar birikish guruhlarini hosil qiladi va nasldan naslga birikkan holda o‘tadi.Bu qonun qaysi olim tomonidan yaratilgan ? A) G.Mendel B) R.Virxov C) T. Morgan D) E. Gekkel 7.Ayrim jinsli organizmlarda jinslarni toping? A. 1:1 B.2:1 C.1:2 D.1:3 8.Drozofilla meva pashshasining nasl berish vaqtini aniqlang? A. 10-15 kun B.1-20oyda C.20-30 kunda D.3-5 oyda 9 .Odam tana hujayralarida genlarning nechatsi birikish guruhi mavjud? A. 46 B.22 C.18 D.23 10.Mendelning uchinchi qonunini aniqlang? A. genlarni birikish B.genlarni ajralish C.dominantlik D.belgilarni mustaqil holda irsiylanishi 11.Tahliliy chatishtirishni qaysi olim ishlab chiqqan? A. Morgan B.Myuller C.Mendel D.Chermak 12.Qaysi so’z “to’ldiruvchi “degan ma’noni bildiradi? A. polimeriya B.epistaz C.poliplodiya D.komplementar 13.Genotipda allel bo’lmagan genlarning o’zaro ta’siri natijasida organizmda yangi belgilarni rivojlanishiga olib kelishi genlarning …ta’siri deb ataladi? A. epistaz B.komplementar C.polimer D.poliplodiya 14.Odamning jinsiy hujayrasida nechata autasoma xromosomalar bo’ladi? A. 46 B.22 juft C.22 D.2 ta 15.Qaysi holatda F2 genotip va fenotip bo’yicha ajralish 1:2:1 nisbatda bo’aldi? A. to’la dominatlik B.epistaz C.chala dominantlik D.taxliliy chatishtirish 16.Albinizm bu …kasalligi? A. ko’p barmoqlik B.pigment bo’lmasligi C.qon ivimasligi D.rang ajratolmaslik 17.Fenotipda bir dominat guruhining allel bo’lmagan ikkinchi dominatlik gendan ustunlik qilishi…deb ataladi? A. komplementar B.pleytrop C.epistaz D.polimeriya 18.Komplementarlik hodisasida F2 da genotip bo’yicha qanday ajralish namayon bo’lishi mumkin? A. 15:1 B.13:3 D.12:3:1 D.9:7 19.Erkak va urg’ochi organizmlarda bir-biridan farq qiladigan xromosomalar qanday nomlanadi? A. autasomalar B.jinsiy xromosomalar C.gomologik xromosoma D.nogamologik 20.Xo’rozlarda toj shakllarining irsiylanishi genlarning qaysi ta’sirida kiradi? A. epistaz B.polimer C.monoduragay D.komplementar
Nazorat ishini bali: __________ Sana : ______________ Nazorat ishi-7.Test. 1.Qon ivimaslik kasalligi qanday ataladi? A. daltonizm B.albinizm C.gemofiliya D.shizogoniya 2.Lavlagi ildizmevasidagi shaker miqdori qaysi genlarning ta’siriga bog’liq? A. pleytrop B.epistaz C.kompilementar D.polimer 3.Rentgen nurlari ta’sirida mutatsiyalarni paydo bo’lishini necha marta oshirishga erishildi? A. 100 B.150 C.200 D.250 4.Daltonizm …ranglarni ajrata olmaslik kasallik? A. yashil va ko’k B.qizil va yashil C.oq va qora D.ko’k va qizil 5.Turli genlarning chalkashish foizi nimaga bog’liq ? A. noallel genlarning soniga B.allel genlar soniga C.genlar orasidagi masofaga D.autasoma xromosomalarda joylashish o’rniga 6.Jins qachon ma’lum bo’ladi? A. tuxum hujayrani urug’lanishidan oldin B.tuxum hujayrani urug’lanish paytida C.tuxum hujayra urug’langandan so’ng D.organizm tug’ulgandan so’ng 7. Noallel genlarning biri ikkinchisi ustidan dominantlik qilib, uning fenotipda namoyon bo‘lishiga to‘sqinlik qilishi noallel genlarning……………… irsiylanishi deyiladi A) epistatik B)komplementar C) pleytropiya D) polimer 8. Kumulativ polimeriyada ikki juft noallel gen ishtirokida F2 da fenotip bo‘yicha nisbat ………..bo‘ladi. A) 1:2:6:4:1 B) 1:4:6:4:1 C) 15:1 D) 9:3:3:1 9.Nokumulativ polimeriyada ikki juft noallel gen ishtirokida F2 da fenotip bo‘yicha nisbat ……. bo‘ladi A) 1:2:6:4:1 B) 1:4:6:4:1 C) 15:1 D) 9:3:3:1 10………o‘zgaruvchanlik esa tashqi muhit omillari ta’sirida fenotipda namoyon bo‘ladigan o‘zgaruvchanlikdir. A)modifikatsion B) ontogenetic C) kombinativ D) mutatsion 11.«Mutatsiya» atamasini fanga birinchi bo‘lib kim olib kirgan? A) G.Mendel B) G. De-Friz C) T.Morgan D) G.Myuller 12.Organizmlarning yashash faoliyatini susaytiruvchi mutatsiyalar deyiladi. A) soomatik B) neytral C) gen D) yarim letal mutatsiyalar 13. Irsiy o‘zgaruvchanlikning gomologik qatorlar qonuni qaysi olim yaratgan ? A) T.Shvann B) K.Linney C) N. I. Vavilov D) G. De-Friz 14.Xromosoma va genom mutatsiyalari odam genetikasining qaysi usul bilan o`rganiladi? A)sitogenetik B) geneologik C) egizaklar D) immunologik 15. ………….zamonaviy metodlardan biri bo‘lib, u qon guruhlari va rezus-omilning irsiylanishini o‘rganish asosida yuzaga kelgan? A)sitogenetik B) geneologik C) egizaklar D) immunologic 16.Krossingover miqdori …… bog’liq. A.genlar orasidagi masofaga B.xromosomaga shakliga C.gen tarkibidagi nukleotidlar soniga D.xromosoma uzunligiga 17.Odamdagi jinsga bog’liq holda irsiylanuvchi kasalliklarni aniqlang? A.albinizm va gemofiliya B.daltonizm va polidaktiliya C.tug’ma karlik va shizofreniya D.gemofiliya va daltonizm 18.Daun sindromi ham o’g’il,ham qizlarda namoyon bo’lishini sababi nimada? A.autosoma xromosomalarining o’zgarishi bilan bog’liqligi uchun B.kasallikni belgilovchi gen X xromosomada joylashganligi uchun C.jinsiy xromosomalarning o’zgarishi bilan bog’liqligi uchun D.dominant belgi bo’lganligi uchun 19.Qaysi kasallikka chalingan insonlar quyosh nuriga ta’sirchan bo’lib qoladi? A.gemofilya B.daltonizm C.fenilketanuriya D.albinizm 20.Uy hayvonlarining sut miqdori va yog’liligi qanday genlar ishtrokida irsiylanadi va rivojlanadi? A.komplementar genlar B.monomer C.epistaz D.polimer
Nazorat ishini bali: _____________ Sana : __________________ Nazorat ishi-8.Biologik diktant. 1.…….. bu turli manbalardan olingan genlarning yoki genlarning normal biologik almashinuvi natijasida o‘zgargan xromo- somaning hosil bo‘lishi. J:_________________________________________________________________________ 2.Sun’iy ravishda rekombinant DNK olish va genlarni klonlash ilk bor kim tomonidan nechanchi yilda amalga oshirildi.J:_____________________________________________ 3.Yot DNK bo‘lagini rekombinant vektor konstruksiyalar vositasida ko‘paytirish ……………… deb ataladi.J:_________________________________________________________________________ 4.Hozirgi kunda gen muhandisligi metodlari rekombinant bakteriya shtammlaridan biologik faol birikmalar, jumladan, gormonlar …………….., virusga qarshi preparat - ………. olishda muvaffaqiyatli qo‘llanilmoqda.J:_________________________________________ 5.Genetik transformatsiya qilingan o‘simlik hujayrasidan ……….. o‘simlik olinadi. J: ________________________________________________________________________ 6. …….hujayralaridan ayrimlari o‘simlik gormoni va boshqa regulator moddalar ta’sirida ma’lum programma bo‘yicha bo‘lina boshlaydi. J: _______________________________________________________________________ 7.Muayyan bir genni hujayraga kiritish uchun tuproq bakteriyasi ……….. hujayrasidagi plazmiddan foydalaniladi.J: ___________________________________________________ 8…….urug‘langan tuxum hujayra? J: ___________________________________________ 9.Mamlakatimizda akademik ……….. rahbarligida shu usulni qo‘llab, quyon zigotasiga o‘sish gormoni geni kiritildi va odatdagiga nisbatan yirik va tez o‘suvchi transgen quyon olindi. J: ____________________________________________________________ 10. ……………tomonidan hujayra muhandisligini qo‘llash natijasida yuksak hayvonlar klonlarini yaratish biotexnologiyasi ishlab chiqildi? J: _______________________________ 11.Bir bakteriya hujayrasi bo‘linishi natijasida hosil bo‘lgan bakteriya koloniyasiga nima deb aytiladi?J: ______________________________________________________________ 12………-yil Shotlandiyaning Roslin instituti olimlari qo‘yning klonini yaratdilar. J: ___________________ 13.1975-yilda ingliz olimlari ………. sun’iy sharoitda antitana sintezlovchi limfotsit hujayrasi bilan cheksiz va tez bo‘linuvchi rak hujayrasini bir-biriga qo‘shish natijasida tabiatda uchramaydigan gibrid hujayra yaratdilar. J: ____________________________________________________________________ 14………molekulalarning elektr maydoniga joylashtirilgan gel ichida kattaligiga ko‘ra bir-biridan ajratish usuli? J: ____________________________________________________ 15.O‘simliklarni urug‘dan unib chiqib, gullashi va meva berishigacha bo‘lgan barcha hayotiy jarayonlarni boshqaradigan taxminan …… ming genlarning aniqlanishi sabab erishildi. J: ________________________________________________________________ 16.«Yangi» organlar yaratish texnologiyasini kashf etgan olim kim? J: ________________________________________________________________________ 17………insonlardagi turli irsiy kasalliklarni odam hujayralariga funksional genlarni kiritish orqali davolash texnologiyasidir. J: ________________________________________________________________________ 18………genning DNK izchilligi va genlar spektriga binoan noma’lum shaxsni aniqlash. J: ________________________________________________________________________ 19. ………….paxta tolasining uzunligini belgilaydigan va g‘o‘zaning gullashini boshqaradigan genlar oilasini AQSH Texas qishloq xo‘jaligi va mexanika universiteti biotexnologiya markazi olimlari bilan hamkorlikda ilk bor ajratib oldi. J: ________________________________________________________________________ 20.Gen muhandisligiga bag‘ishlangan tadqiqotlar O‘zbekistonda 1980-yil- larning boshlarida akademik ………. tashabbusi bilan boshlangan. J: ______________________________________________________________ Nazorat ishini bali : _________ Sana : _______________ Nazorat ishi -9.Test. 1.«Tur» atamasini sistematik birlik sifatida fanga birinchi marta kim fanga kiritgan ? A) K. Linney B) Djon Rey C) Ch. Darvin D) K.Ber 2.Tabiatda turning real mavjudligini tan olgan, lekin tur o‘zgarmas deb hisoblagan olim kim? A) K. Linney B) Djon Rey C) Ch. Darvin D) K.Ber 3. ………….fikriga ko‘ra, tabiatda turlar paydo bo‘ladi, yo‘qoladi, o‘zgaradi, bir tur yangi turning paydo bo‘lishiga asos bo‘ladi. A) K. Linney B) Djon Rey C) Ch. Darvin D) K.Ber 4. Dalalar, yaylovlarda zaharli ayiqtovon, daryo qirg‘oqlari va ariq chetlarida sudraluvchi ayiqtovon, botqoqliklarda achishtiradigan ayiqtovon turlari uchraydi.Ushbu fikrlarda qanday mezon haqida gap ketmoqda?
12. Qadimgi yunon olimi Ptolomeyning «Yer olamning markazi bo‘lib, u harakatlanmaydigan sayyoradir», - degan ta’limotiga tanqidiy ko‘z bilan qaragan va Yer Quyosh atrofida harakatlansa ajab emas, u yumaloq shaklda, deb ta’kidlagan olim kim? A)Abu Nasr Farobiy B)Abu Rayhon Beruniy C) Abu Ali ibn Sino D) Ahmad ibn Nasr Jayxoniy 13. «Tib qonunlari»ning nechanchi kitobida o‘simlik, ma’dan va hayvonlardan olinadigan dorilar va har bir dorining qaysi kasallikka davo ekanligi ko‘rsatiladi? A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 14.Hayvonlarni to‘rt quruhga ajratgan: quruqlik hayvonlari, parrandalar, suv yaqinida yashaydigan hayvonlar va suv hayvonlariga ajratgan tabiatshunos olim kim ? A)Abu Nasr Farobiy B)Z.M.Bobur C) Abu Ali ibn Sino D) Ahmad ibn Nasr Jayxoniy 15.K. Linney barcha o‘simliklarni changdonlari soniga, changli iplarning uzun-qisqaligiga va birlashishiga qarab …. sinfga, hayvonlarni tuzilishiga ko‘ra …… sinfga bo‘ldi. A) 25,6 B) 24,6 C) 26, 6 D) 30,6 16.Lamark hayvonlarni ovqatlanish, qon aylanish, nafas olish va nerv sistemasiga qarab nechta bosqichga ajratdi. A) 5 B) 4 C) 6 D) 3 17.Qazilma holda saqlangan hayvon va o‘simliklar to‘g‘risidagi paleontologiya fani rivojlanishida ………ning xizmatlari nihoyatda katta bo‘ldi. Olim qazilma holdagi sutemizuvchilar, sudralib yuruvchilarning 150 dan ortiq turini o‘rgandi. A) J. Kyuve B) K. Linney C) J.B.Lamark D) Ch.Darvin 18.Darvinning yirik asarlari va ularning yaratilishi bilan bog`lik yillarni juftlab toping? 1)Turlarning paydo bo‘lishi 2)Xonakilashtirilgan hayvon, madaniy o‘simliklarning o‘zgaruvchanligi 3) Odamning paydo bo‘lishi va jinsiy tanlanish 4) O‘simliklar dunyosida chetdan va o‘z-o‘zidan changlanishning ta’siri ; a-1871-yili ; b-1868 yil ; c-1876 yil ; d- 1859 yil A) 1-d;2-c;3-b;4-a B) 1-d;2-b;3-a;4-c C) 1-b;2-d;3-a;4-c D) 1-d;2-b;3-c;4-a 19. Qadimgi Hindistonda yashovchilarning fikriga ko’ra tabiatdagi …. ning o'zaro kombinatsiyasidan tirik organizmlar, o'simliklar, hayvonlar paydo bo'lgan. A) olov, yer, suv, havo, efir B) yer, suv, havo C) suv, olov, yer, metal D) yer, suv, havo va olov 20. Qadimgi Hindistonda yashovchilar tabiat qanday elementlardan tashkil topgan degan fikrda bo’lishgan? A) olov, yer, suv, havo, efir B) yer, suv, havo C) suv, olov, havo D) suv, olov, yer, metal
Nazorat ishini bali: __________________ Sana : _____________ Nazorat ishi -10. 1. Ota-onada mavjud bo’lmagan yangi belgi xossalarni avlodlarda namoyon bo’lishini Darvin qanday nomladi? A) dominant o’zgaruvchanlik B) mutatsion o’zgaruvchanlik C) guruhli o’zgaruvchanlik D) shaxsiy o’zgaruvchanlik 2. Darvin turga xos belgi xossalar yaxshi ifodalanmagan organizmlar guruhini qanday nomladi? A) tur xili B) noma’lum tur C) shubhali tur D) A va C 3. Chumchuqlar va maynalar o’rtasida nima uchun kurash kechadi? A) chigirtka B) chivin C) yashash joyi D) pashsha 4. Chigirtkalarning tez ko’payib ketishi qaysi hayvonlarning och qolib o’lishiga sabab bo’ladi? A) chumchuqlar B) maynalar C) tuyoqlilar D) yirtqichlar 5. Quyidagilardan qaysi biri o’simliklar o’rtasida kechadigan turlararo kurashga kiradi? A) changlanishga nisbatan B) yo’ng’ichqa va zarpechak C) yashash joyi uchun D) barchasi 6. Turlar orasidagi yashash uchun kurash nima uchun unchalik shiddatli bo'lmasligi mumkin? A) har xil turga mansub organizmlarning ozuqasi bir xil B) har turga mansub organizmlarning oziqasi bir xil emas C) bir xil turga kiruvchi organizmlarning ozuqasi har xil D) har xil turga kiruvchi organizmlarning ozuqasi har xil emas 7. Quyidagilar orasidan qaysi biri ahamiyati kam va yirtqich baliq hisoblanadi? A) cho’rtan va gambuziya B) gambuziya va cho’rtan C) laqqa va gambuziya D) gambuziya va laqqa 8. Quyidagilarni ahamiyatli (a) va zararlilarga (b) ajrating. 1. xasva 2. entobakteriya 3. podoliya 4. olma qurti 5. ko'sak qurti 6. afelinus 7. trixogramma 8. shira 9. oltinko'z 10. mikrofanus 11. chug'urchuq 12. chittak A) a-2,3,6,7,9,10; b-1,4,5,8,11,12 B) a-2,3,6,7,9,10,12; b-1,4,5,8,11 C) a-3,6,7,9,10,11,12; b-1,2,4,5,8 D) a-2,3,6,7,9,10,11,12; b-1,4,5,8 9. Shaxsiy o’zgaruvchanlik necha xil ko’rinishda bo’ladi? A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 10. Qaysi shaxsiy o’zgaruvchanlikda organizm yashab qoladi (a), o’zgarmaydi (b) va halok bo’ladi(c)? 1.foydali 2.befarq 3.zoyon A) a-1,b-2,c-3; B) a-3,b-2,c-1; C) a-2,b-1,c-3; D) a-1,b-3,c-2; 11. Tabiiy tanlanishga tegishli javoblarni aniqlang? a-insonlar amalga oshiradi; b-inson manfaati birinchi o’rinda turadi; c-tabiat amalga oshiradi; d-inson uchun foydali belgi xossalari yaxshi rivojlangan bo’ladi; e-organizm manfaati birinchi o’rinda turadi; f-organizm uchun foydali belgi xossalar avloddan avlodga ortib boradi; g-boshqa organizmlar bilan chatishishi orqali soni orta boradi; A) a,b,d B) c,e,f,g C) a,b,d,f,g D) c,d,e,f,g 12. Bempes tomonidan tekshirilganda chumchuqlarning qanday belgiga ega bo’lganlari tirik qolgan (1) va qanday belgiga ega bo’lganlari nobud bo’lgan (2)? a-qanotlari uzun, b-qanotlari kalta, c-qanotlari o’rtacha uzunlikda, d-qanotlari qisqa; A) 1-c, 2-a,d; B) 1-b, 2-a; C) 1-a,b, 2-c; D) 1-c, 2-b,a; 13. Odamlarda X xromosomaning yetishmasligi natijasida yuzaga keladigan tabiiy abort qanday tanlanish hisoblanadi? A) stabillashtiruvchi B) harakatlantiruvchi C) dizruptiv D) ongsiz 14. Qaysi hayvonda himoya va ogohlantiruvchi ranglar xatti harakat bilan bog'langan holda amalga oshadi? A) aspid B) belyanka C) chupchik D) ko’lbuqa 15. Ko’lbuqa qanday organizm? A) qush B) sutemizuvchi C) hasharot D) baliq 16. Kakkuning tuxumlari qaysi qushlarning tuxumlariga o’xshaydi? 1.qorayaloqlar, 2.jibilajibonlar, 3.bulbul, 4.sirchumchuqlar, 5.bog' moyqurti, 6.qizil quyruq, 7. chumchuq A) 1,2,3,4,5,6,7 B) 2,3,4,5,6 C) 1,2,3,4 D) 6,5,3,4,2,1 17. Amerika som balig'ida nasl qoldirish bilan aloqador qanday moslanish mavjud? A) otalangan tuxumlarini to yosh qurbaqalar rivojlanguncha orqa tomonda «opichlab» yuradi B) chavog'lar rivojlanguncha tuxumlarni qorin tomonga yopishtirgan holda yuradi C) chavoqlar rivojlanguncha tuxumlarini orqa tomoniga yopishtirib yuradi D) juda ko’plab tuxum qo’yadi 18. Qushlar tuxumlarini maxsus inlariga qo'yib o'z tana harorati bilan ularni isitib yotishi qanday moslanishga kiradi? A) mimikriya B) ko’payishga nisbatan C) dushmanlaridan himoyalanishga nisbatan D) nasl qoldirishga nisbatan 19 Povituxa deb ataluvchi qurbaqada nasl qoldirish bilan aloqador qanday moslanish mavjud? A) otalangan tuxumlarini to yosh qurbaqalar rivojlanguncha orqa tomonda «opichlab» yuradi B) chavog'lar rivojlanguncha tuxumlarni qorin tomonga yopishtirgan holda yuradi C) chavoqlar rivojlanguncha tuxumlarini orqa tomoniga yopishtirib yuradi D) juda ko’plab tuxum qo’yadi 20. Suv tanqisligiga nisbatan quyidagi o’simliklar qanday moslashgan? 1.fikus, 2.sigir quyruq, 3.saksovul, 4.yantoq, 5.kaktus, 6.aloe, 7.ayiqtovon, 8.yaltirbosh, 9.agava, 10. shuvoq. a.qurg’oqchilik paytida barglarini to’kadi, b.vegetatsiya davri qisqa, c.sersuv, d.barglari tangachalarga aylangan, e.barglarini usti qalin tuklar bilan qoplangan, f.barglarini osti qalin tuklar bilan qoplangan, g.barg ustki tomonida mum qavati bor, h. mayda va qattiq. A) 1-g,2-e,3-d,4-h,5-c,6-c,7-b,8-b,9-c,10-a; B) 1-g,2-e,3-d,4-a,5-c,6-c,7-b,8-b,9-c,10-a; C) 1-g,2-e,3-d,4-h,a,5-c,6-c,7-b,8-b,9-c,10-a; D) 1-g,2-e,3-d,4-h,a,5-c,6-b,7-c,8-b,9-c,10-a;
Nazorat ishini bali: __________________ Sana : _____________ Nazorat ishi -11. 1.Tur darajasida, ya’ni tur ichida sodir bo‘ladigan, yangi populatsiya, kenja tur, tur paydo bo‘lishiga olib boradigan evolutsion jarayonlar nima debataladi? J:________________________________________________________________________ 2.Evolutsiyaning boshlang‘ich materiali …………hisoblanadi. J: ________________________________________________________________________ 3.Tur paydo bo‘lishining tiplari necha xil yo‘nalishda kechadi.Nomlarini yozing? J:_________________________________________________________________________ 4.Odam eritrotsitlaridagi gemoglobin oqsili o‘zaro o‘xshash ikkita α va ikkita β zanjirdan tashkil topgan. α zanjirning har bir ….. tadan, β zanjirning har bir zanjiri ……. tadan aminokislota qoldig‘idan iborat. J:___________________________________________ 5.Barcha ko‘p hujayrali hayvonlar o‘z shaxsiy rivojlanishini urug‘langan tuxum hujayra - ………… boshlaydi.J:________________________________________________________ 6.Bajaradigan funksiyasidan qat’i nazar tuzilishi va kelib chiqishi jihatidan bir-biriga o‘xshash organlar ……….. organlar deb ataladi. J:__________________________________ 7.Kak- tusning tikanlari barg, do‘lananing tikanlari poya, atirgul, malinaning tikanlari esa epidermis o‘simtalarining o‘zgarishidan hosil bo‘lgan .Qanday organlar haqida so`z yuritilayotganini toping? J:____________________________________________________ 8.Ahyon- ahyonda toychalar orqasida xira yo‘l chiziqlari paydo bo‘lish hollari ham uchraydi. Bular xonaki otning yovvoyi ajdodlari yo‘l-yo‘l terili bo‘lganligidan dalolat beradi.Qanday hodisa haqida gap ketmoqda ?J: ____________________________________ 9.Korrelatsiya qonuniga asos slogan olim ?J: _____________________________________ 10.Neotropik biogeografik viloyatda uchraydigan qushlar nomini yozing? J: ________________________________________________________________________ 11……….har xil yashash sharoitlariga moslashish natijasida ajdod tur belgilarining tarqalishidir. J: _____________________________________________________________ 12……….bir- biriga qarindosh bo‘lgan organizmlar guruhlarida bir yo‘nalishda o‘xshash belgilar paydo bo‘lishi bilan ifodalanadigan evolutsion o‘zgarish. J: ________________________________________________________________________ 13.Irsiy o‘zgaruvchanlikning gomologik qatorlari qonunini asoschisi kim? J:_________________________________________________________________________ 14…….kelib chiqishi jihatidan uzoq guruhlar (ken- ja sinf, sinf, tip) organizmlarning o‘xshash belgilarga ega bo‘lishi bilan ifodalanadigan evolutsion o‘zgarish xili.J:_________________________________________________________ 15………….biologik progressning asosiy yo‘na- lishlari haqida mulohaza yuritib, uni aromorfoz, idioadaptatsiya umumiy degeneratsiya asosida bo‘lishini aniqladilar. J: ________________________________________ 16.Hayvonlarda himoya rangi, mimikriya hodisasi, o‘simliklarda shamol, hasharotlar, qushlar yordamida chetdan changlanish bo‘yicha xilma-xil muvofiqlanishlar, meva va urug‘larning tarqalishi bilan bog‘liq moslanishlar ………… misol bo‘la oladi. J: _____________________________________________________________________ 17………hayotning hozirgi zamonda faqat mavjud hayot shakllaridan biogenez yo‘li bilan rivojlanishi mumkinligini tajribada tasdiqladi. J:_________________________________________________________________________ 18…………….fikriga ko‘ra, hayot faqat hayot bo‘lmagan sharoitlardagina kelib chiqishi mumkin. Geterotrof mikroorganizmlar yangi hosil bo‘lgan organik moddalarni darrov parchalab tashlaydi. Shuning uchun ham hozirgi davrda hayot yangidan kelib chiqishi mumkin emas. J:____________________________________________________________ 19.Oziqa mahsulotlarini konservatsiyalash, sut mahsulotlarini pasterizatsiyalash, tibbiyotda yaralarni va jarrohlik asboblarini sterilizatsiyalash …………………. kashfiyotlaridan keyin keng qo‘llanila boshlandi.J:___________________________________________________ 20.Fotosintez jarayonining paydo bo‘lishievolutsiyaning qaysi yo‘nalishiga tegishli ekanligini aniqlang va yozing. J: _______________________________________________ Nazorat ishini bali: _____________________________ Sana : _____________ Nazorat ishi -12. 1.Yerda eng qadimgi oddiy tirik organizmlar taxminan …….yil avval paydo bo‘lgan deb taxmin qilinadi. A) 3,5 milliard B) 4,5 milliard C) 5,5 milliard D) 2,5 milliard 2. Qaysi olim hayotning paydo bo‘lishini tajribada o‘rganish mumkinligi g‘oyasini birinchi bo‘lib olg‘a surdi. A)A. I. Oparin B) S. Miller C) D. Miller D) S. Foks 3.Qaysi olim vodorod sianid, ammiak va suvni qizdirib adeninni sintezladi? A)A. I. Oparin B) S. Miller C) D. Miller D) S. Foks 4.Qaysi olim aminokislotalar aralashmasini qizdirib proteinoidlar (oqsilsimon moddalar)ni sintezladi. A)A. I. Oparin B) S. Miller C) D. D) S. Foks 5.Dastlabki fotosintezlovchi organizmlar - prokariotlar, ya’ni ko‘k-yashil suvo‘tlari - sianobakteriyalar bo‘lgan erani belgilang? A)arxey B) mezazoy C) proterazoy D) kaynazoy 6.Ikki pallali, qorinoyoqli, boshoyoqli molluskalar, halqali chuvalchanglar, trilobitlar keng tarqalgan va faol harakatlangan. Umurtqali hayvonlarning dastlabki vakillari - qalqondor baliqlar paydo bo‘lgan, ularda jag‘ bo‘lmagan.Paleozoyning qaysi davrida shu jarayonlar paydo bo`lgan? A) Ordovik B) Kembriy C) Silur D) Devon 7.Mezozoy erasini qaysi davrining ikkinchi yarmida sutemizuvchilarning xaltali va yo‘ldoshli kenja sinf vakillari paydo bo‘lgan? A) Trias B) Yura C) Bo‘r D) Devon 8. Kaynozoy erasinecha mln yil davom etgan? A) 60 mln B) 70 mln C) 80 mln D) 90 mln 9. ………..-fanlararo sintetik fan bo‘lib, odamning ijtimoiy-biologik mavjudot sifatida tarixiy rivojlanishi va evolutsiyasini o‘rganadi. A) gelmintologiya B) anatomiya C) antropologiya D) fiziologiya 10.Odamdagi atavizm hodisasi to`g`ri berilgan javobni toping? 1-sherbashara odam ; 2-uchinchi qovoq; 3 - dumli bola.; 4- quloq suprasi ; 5 - kop emchakli bola ; 6-ko‘richak va uning chuvalchangsimon o‘simtasi A) 1,3,6 B) 2,4,5 C) 1,3,5 D) 2,4,6 11. Odamdagi rudiment organlar to`g`ri berilgan javobni toping? 1-sherbashara odam ; 2-uchinchi qovoq; 3 - dumli bola.; 4- quloq suprasi ; 5 - kop emchakli bola ; 6-ko‘richak va uning chuvalchangsimon o‘simtasi A) 1,3,6 B) 2,4,5 C) 1,3,5 D) 2,4,6 12.Avstralopitek sozining ma`nosi to`g`ri berilgan javobni toping? A)uquvli odam B) janubiy odam C) janubiy maymunlar D) qadimgi odamlar 13.Neandertallarga xos bo`lgan belgilarni aniqlang? 1)250-40 ming yil avval yashaganlar 2) 50-60 ming yil avval paydo bo‘lgan 3) Bo‘yi 155-165 sm 4) bo‘yi 180 sm 5) miyasining hajmi 1400 sm3 bo‘lgan 6) miyasining hajmi 1600 sm3 7) iyagi bo‘rtib chiqqan va peshanasi keng bo‘lgan A) 1,3,5 B) 1,3,7 C) 1,3,6 D) 2,4,6,7 14. Hozirgi zamon qiyofasidagi odamlarga xos bo`lgan belgilarni aniqlang? 1)250-40 ming yil avval yashaganlar 2) 50-60 ming yil avval paydo bo‘lgan 3) Bo‘yi 155-165 sm 4) bo‘yi 180 sm 5) miyasining hajmi 1400 sm3 bo‘lgan 6) miyasining hajmi 1600 sm3 7) iyagi bo‘rtib chiqqan va peshanasi keng bo‘lgan A) 1,3,5 B) 1,3,7 C) 1,3,6 D) 2,4,6,7 15.…..irqqa mansub odamlarning terisi qora, sochlari jingalak, burni keng va yassi, qo‘y ko‘z. Ko‘pchilik vakillarida qalin lablari bo‘rtib chiqqan bo‘ladi. A) Yevropoid irqqa B) Mongoloid irqqa C) Negroid irq D) to`g`ri javob berilmagan 16.Mongoloid irqining kelib chiqishiga sabab bo‘lgan irq? A)shimoliy-sharqiy irqlar B) janubi-g‘arbiy C) shimoliy- g‘arbiy D) janubi- sharqiy irqlar 17. ……-xromosomalarning gaploid to‘plamidagi genlar majmuasi. A)genom B) Genofond C) Interferon D) Kariotip 18.Yevropoid irqqa mansub odamlarga tegishli bo`lgan belgilarni aniqlang? 1)rangi sarg‘ish yoki qo‘ng‘ir 2)sochlari tekis, qattiq va qora 3)ko‘zlari ko‘k yoki kulrang-yashil 4)ko‘zlari qo‘y ko‘z 5)burni keng va yassi 6)burni ingichka A) 1,6,5,4 B) 1,3,6, C)2, 3,6,4 D) 1,4,5,2 19. Mongoloid irqqa mansub odamlarga tegishli bo`lgan belgilarni aniqlang? 1)rangi sarg‘ish yoki qo‘ng‘ir 2)sochlari tekis, qattiq va qora 3)ko‘zlari ko‘k yoki kulrang-yashil 4)ko‘zlari qo‘y ko‘z 5)yuqorigi qovog‘i osilgan6)burni ingichka A)1,6,5,4 B) 1,3,6, C)2, 3,6,4 D) 2,4,,5 20. Qaysi odamajdodlaro‘lgandan keyin yaqinlarini ko‘mganlar, go‘rlarini har xil hayvon shoxlari, tishlari bilan bezaganlar. A)Pitekantroplar B) Sinantroplar C) neoantroplar D) paleoantroplar
Nazorat ishini bali: _______ Download 459.3 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|