Biotsenozda organizmlar o’rtasidagi aloqalar

Parazitizm- turlar orasidagi shunday aloqaki, bunda bir organizm ikkinchisidan nafaqat oziq manbai sifatida, balki yashash muhiti sifatida ham foydalanadi.Zararkunanda xasharotlarning o’simliklar bilan munosabati ham parazitizm Harakteriga ega.Parazitlar odatda xo’jayindan ancha kichik bo’ladi.Yirtqichlik ko’p xollarda faol qarshilik ko’rsatadigan yoki qochadigan o’ljani tutish bilan bog’liq.Shuning uchun bunday munosabatlar yirtqichlarda ham, o’ljada ham turli xil moslanishlarni yuzaga keltiradi.Yirtqichlar, odatda keng oziq spektrga ega bo’ladi. Ular oziqni tutishga juda ko’p kuch va energiya sarf qiladi. Parazitlarda esa oziq spektri ancha tor bo’ladi.Chunki ma’lum tur organizmda yashashga parazit qanchalik moslashgan bo’lsa, uning ko’payish imkoniyatlari shuncha yuqori bo’ladi.

• Parazitizm- turlar orasidagi shunday aloqaki, bunda bir organizm ikkinchisidan nafaqat oziq manbai sifatida, balki yashash muhiti sifatida ham foydalanadi.Zararkunanda xasharotlarning o’simliklar bilan munosabati ham parazitizm Harakteriga ega.Parazitlar odatda xo’jayindan ancha kichik bo’ladi.Yirtqichlik ko’p xollarda faol qarshilik ko’rsatadigan yoki qochadigan o’ljani tutish bilan bog’liq.Shuning uchun bunday munosabatlar yirtqichlarda ham, o’ljada ham turli xil moslanishlarni yuzaga keltiradi.Yirtqichlar, odatda keng oziq spektrga ega bo’ladi. Ular oziqni tutishga juda ko’p kuch va energiya sarf qiladi. Parazitlarda esa oziq spektri ancha tor bo’ladi.Chunki ma’lum tur organizmda yashashga parazit qanchalik moslashgan bo’lsa, uning ko’payish imkoniyatlari shuncha yuqori bo’ladi.

Yirtqichlik va parazitizm munosabatlarining muhim ekologik ahamiyati shundaki, organizmlar bir-biri bilan oziqlanib, moddalarning tabiatda aylanishiga sharoit yaratadilar. Modda aylanishisiz esa hayot bo’lishi mumkin emas. Bu aloqalarning yana bir muhim ahamiyati-turlar sonining o’zaro boshqarilishidir. 2. Kommensalizm. Kommensalizm o’zaro munosabatlarning shunday shakliki, bunda bir organizmning hayot faoliyati ikkinchi organizmni oziq yoki joy bilan ta’minlaydi.Boshqacha aytganda kommensalizm- bir organizmning ikkinchi organizmga xech qanday zarar yetkazmasdan bir tomonlama foydalanishdir.Masalan, sherlardan qolgan Oziqni iste’mol qilib ko’pchilik qushlar hayot kechiradi.Qushlarning uyasida, kemiruvchilar inida juda ko’p organizmlar yashaydi. Kommensalizm tabiatda muhim ahamiyatga ega bo’lib, turlarni zichroq yashashiga va yashash muhiti hamda resurslardan to’liqrok foydalanishga imkon beradi.

• Yirtqichlik va parazitizm munosabatlarining muhim ekologik ahamiyati shundaki, organizmlar bir-biri bilan oziqlanib, moddalarning tabiatda aylanishiga sharoit yaratadilar. Modda aylanishisiz esa hayot bo’lishi mumkin emas. Bu aloqalarning yana bir muhim ahamiyati-turlar sonining o’zaro boshqarilishidir. 2. Kommensalizm. Kommensalizm o’zaro munosabatlarning shunday shakliki, bunda bir organizmning hayot faoliyati ikkinchi organizmni oziq yoki joy bilan ta’minlaydi.Boshqacha aytganda kommensalizm- bir organizmning ikkinchi organizmga xech qanday zarar yetkazmasdan bir tomonlama foydalanishdir.Masalan, sherlardan qolgan Oziqni iste’mol qilib ko’pchilik qushlar hayot kechiradi.Qushlarning uyasida, kemiruvchilar inida juda ko’p organizmlar yashaydi. Kommensalizm tabiatda muhim ahamiyatga ega bo’lib, turlarni zichroq yashashiga va yashash muhiti hamda resurslardan to’liqrok foydalanishga imkon beradi.