Birinchi analitik gruppa anionlariga

Anionlar aralashmasining sifat analizi kationlar aralashmasining sifat analizidan tubdan farq qiladi.
Anionlar kumushli va bariyli tuzlarining eruvchanligiga ko‘ra
3 ta analitik gruppaga bo'linadi. Bu klassifikatsiyaga ko‘ra:
Birinchi analitik gruppa anionlariga: fosfat P043 , sulfat
S0
4
2sulfit S0
3
2 , karbonat C032 , tiosulfat S2032 , xromat
Cr0
4
2 , dixromat Cr2072 , borat B02 , tetraborat B4072 , oksalat
C
2042 ionlari kiradi. Bu anionlar Ba2+ kationlari bilan suvda
erimaydigan tuzlar hosil qiladi. BaCl2 neytral va ishqoriy muhitda
birinchi analitik gruppa anionlarining cho‘ktiruvchi (gruppa)
reaktividir.
Ikkinchi analitik gruppa anionlariga: xlorid Cl , bromid
Br, yodid I , sulfid S2~ va rodanid SCN~ ionlari kiradi. Bu anionlar
Ag+ ionlari bilan suvda va suyultirilgan nitrat kislotada erimaydigan
tuzlar hosil qiladi. AgN03 suyultirilgan nitrat kislota muhitida ushbu
gruppa anionlarining cho‘ktiruvchi reaktividir.
Uchinchi analitik gruppa anionlariga: nitrat N03 , nitrit NO 2,
asetat CH
3COO ionlari kiradi. Bu anionlaming kumushli va bariyli
tuzlari suvda yaxshi eriydi. Uchinchi analitik gruppa anionlarining
cho^ktiruvchi reaktivi yo‘q.
Kationlar aralashmasining analizidan farqli oiaroq, anionlar
aralashmasi analizida ayrim anionlarni eritmadan ajratmasdan
to‘g‘ridan to‘g‘ri aniqlash maqsadga muvofiq. Buning sababi,
anionlar ko'pincha bir-birining ochilishiga xalaqit bermaydi.
Shunga muvofiq cho'ktiruvchi reaktivlar anionlar gaippalarini
bir-biridan ajratish uchun emas, balki ularni topish uchun
qollaniladi.
Anionlarga xos xususiy reaksiyalarni bajarishda shuni nazarda tutish kerakki, ko‘pgina anionlarning bariyli yoki kumushli
tuzlarining tashqi ko‘rinishi juda o‘xshash bo‘ladi. Shuning
uchun cho‘kmani kislotalarda yoki boshqa reaktivlarda qay darajada erishiga alohida e’tibor berish lozim.
2—3 tomchi eritmadan hosil qilingan cho'kma bir necha
tomchi suyultirilgan kislota (taxminan 2 N li) da qoldiqsiz yoki
juda ham oz qoldiq bilan erisa, uni eruvchan, agar taxminan
10 tomchi kislota (yoki boshqa reaktiv) qo‘shilganda ham erish
120
boshlanmasa yoki eritmaning erishi sezilarli darajada bo'lmasa, u
holda cho'kma erimaydigan deb hisobianadi. Shu munosabat bilan
anionlarga xos xususiy reaksiyalarni yozish uchun kationlarning
xususiy reaksiyalarini yozishga tavsiya etilgan jadval biroz
o‘zgartirilgan holda taklif etiladi.