Бизнес фаолиятида шартномалар

(Х.ю.с.ш-ҳ б Қонун 5-модда)

Бизнес шартномаларнинг энг муҳим ўзига хослиги шундаки, уларда томонлар ёки камида бир томон - бизнес субъекти (яъни, қонунда белгиланган тартибда рўйхатдан ўтган ҳолда) бўлиши керак ҳамда қонуний шаклда бизнес фаолиятини амалга ошириш, тизимли равишда фойда олиш мақсадида шартнома муносабатларига киришади.

Бизнес шартномаларнинг энг муҳим ўзига хослиги шундаки, уларда томонлар ёки камида бир томон - бизнес субъекти (яъни, қонунда белгиланган тартибда рўйхатдан ўтган ҳолда) бўлиши керак ҳамда қонуний шаклда бизнес фаолиятини амалга ошириш, тизимли равишда фойда олиш мақсадида шартнома муносабатларига киришади.

Бизнес субъектлари – белгиланган тартибда давлат рўйхатидан ўтган ЯТТ ва тижоратчи юридик шахслар (МЧЖ,АЖ,ХК,ФХ ва ҳк).

Шунингдек, бизнеснинг муайян соҳасида бизнес шартномавий муносабатларига ушбу соҳага оид махсус нормалар қўлланилади (контрактация, суғурта, лизинг, кредит, экспорт-импорт ва ҳ.к.)

Шунингдек, бизнеснинг муайян соҳасида бизнес шартномавий муносабатларига ушбу соҳага оид махсус нормалар қўлланилади (контрактация, суғурта, лизинг, кредит, экспорт-импорт ва ҳ.к.)

Ҳақ эвазига тузиладими?

Бизнес шартномалари табиатига кўра ҳақ эвазига тузилади, чунки унда камида бир томон фойда олишни мақсад қилган бўлади.

Лекин баъзи истиснолар бўлиши кузатилади, текинга фойдаланиш (ссуда), фоизсиз қарз бериш шартномалари тузилиши амалиётда кўп учрайди.

Шартнома эркинлиги

Баъзи ҳолатларда қонун чиқарувчи шартнома эркинлигини бир қадар чеклайди. Мажбурий шартнома тузиш, шартномаларга мажбурий шартлар белгилаш ва ҳк.

Масалан контрактация шартномаси, шартномалар бўйича 15% олдиндан тўловсиз товарлар юбориш. Хизматлар кўрсатиш ва ишлар бажариш таъқиқланиши

«Бюджет билан ҳисоб-китоблар учун хўжалик юритувчи субъектларнинг масъулиятини ошириш чора-тадбирлари тўғрисида»ги 1996 йил 9 августдаги Фармонининг 4-5 бандарида белгиланган бартер шартномалари тузилишини таъқиқлаш, маҳсулот (ишлар, хизматлар) учун тўловларни учинчи шахслар ҳисобидан ундиришга йўл қўйилмаслиги ҳақидаги талабларга риоя этилмасдан тузилганлиги аниқланса, судлар низони мазмунан кўриб чиқиб, қонун ҳужжатлари талабларини бузишга йўл қўйган мансабдор шахсларнинг жиноий, моддий, маъмурий ёки интизомий жавобгарлиги масаласини ҳал этишлари лозим.

«Бюджет билан ҳисоб-китоблар учун хўжалик юритувчи субъектларнинг масъулиятини ошириш чора-тадбирлари тўғрисида»ги 1996 йил 9 августдаги Фармонининг 4-5 бандарида белгиланган бартер шартномалари тузилишини таъқиқлаш, маҳсулот (ишлар, хизматлар) учун тўловларни учинчи шахслар ҳисобидан ундиришга йўл қўйилмаслиги ҳақидаги талабларга риоя этилмасдан тузилганлиги аниқланса, судлар низони мазмунан кўриб чиқиб, қонун ҳужжатлари талабларини бузишга йўл қўйган мансабдор шахсларнинг жиноий, моддий, маъмурий ёки интизомий жавобгарлиги масаласини ҳал этишлари лозим.