“Бизнес” таълим йуналиши талабалари учун


Download 1.54 Mb.
Pdf ko'rish
bet12/85
Sana05.11.2023
Hajmi1.54 Mb.
#1749849
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   ...   85
Bog'liq
xalqaro biznes (1)

Ракобат мухит. Хар бир компания ва хар бир саноат еки тармок 
ракобат мухитнинг мавжуд хар хил шароитлари билан характерланади. 
Натижада 
айрим 
фирмалар 
хорижий 
мухитда 
ракобатчилик 
кобилиятларидан бошкаларга нисбатан купрок фойдаланадилар.
Вакт ва масофани кискариши. Ички бизнес билан халкаро бизнес 
орасидаги традицион фарк бу халкаро бизнесда катта масофаларни босиб 
утишга тугри келади. Худди шу катта масофа операцион харажатларни 
ортишига олиб келиб фирманинг фаолиятини назорат этишни 
кийинлаштиради, бирок хозирги вактда илмий техника коммуникация ва 
транспорт сохасида эришган ютуклари бу масалани ечишга ердам беради. 
Технологик ва географик чегараларни кенгайиши. Бизнеснинг глобал 
характерда тус олишининг сабаби бу:
- транспорт воситаларининг тез ривожланиши.
- коммуникация воситалари оркали узок масофадан туриб назорат 
урнатиш. 
Масалан, Англия студиясида кинога олинган “Юлдузлар жанги” 
фильмини бир кун ичида АКШга жунатиб юбориш мумкин. 
Коммуникация алокасини ривожланиши эса узок масофадан туриб алока 
килиш, интернет оркали бир зумда керакли маълумотга эга булиши каби 
имкониятларга эгадир. 
Институтционал сохадаги ютуклар.
Бизнес фаолиятини институтционаллаштиришдан максади бу:
- товарлар окимини енгиллаштириш;
риск даражасини камайтириш.
Масалан, “Лукасфильм” уз махсулотини Чилига сотиш мисолида 
Сантяго шахрининг бирор бир банки махаллий валюта (песо) хисобида 
фильмни таркатувчилардан маълум микдорда пулни кабул килиб, АКШ 
долларида “Лукасфильм”га утказиб берган. Агар олдинги замонларга 
ухшаб бизнес килинганда махсулотни махсулот билан айирабошлаган 
булинарди. Жуда куп институтционал механизмлар мавжудки, улар 
халкаро бизнесни амалга оширишда мухим шарт шароитлар яратиб 
бердилар.
Ракобатни глобал масштабда ривожланиши. Хозирги даврда 
компаниялар хориждаги узгаришларга мослашуви кобилиятларига 
эгадирлар. Бирор давлатдаги янгилик бошка давлатларга тез орада 
таркалиши сир эмас. Жуда катта фирмаларни халкаро бозорда фаолият 
курсатишининг асосий сабаби бу: 
- янги махсулот бутун дуне буйича жуда тез таркалади; 
- фирмалар ишлаб чикаришни бошка давлатларда йулга куя олиши 
мумкин; 


18 
- махаллий фирмалар халкаро компаниялар билан ракобатга дуч 
келиши.
Компаниялар глобал масштабдаги ракобатни инобатга олмасалар, 
керакли чора-тадбирлар ишлаб чикмасалар улар албатта инкирозга 
учрайдилар. Бунга мисол сифатида АКШнинг пулат ишлаб чикарувчи 
саноатини техника билан таъминловчи “Местра Мэшин” (Mestra Machine) 
компаниясини келтириш мумкин. АКШ пулат ишлаб чикариш буйича 
етакчи уринларни эгаллаб келган вактда бу фирманинг обру эътибори ва 
салмоги жуда юкори булган. Бирок фирма халкаро ташки бозордаги 
узгаришлар, технологияларни ривожлани-шига унчалик эътибор бермаган, 
яъни технологиялар устида бош катирмаган, натижада инкирозликка 
учраган. Бу узгаришларга булган реакцияси вакт маъносида жуда кеч 
булган эди. 

Download 1.54 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   ...   85




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling