Biznes-trener Igor Rizov shunday hikoya qiladi

Biznes-trener Igor Rizov shunday hikoya qiladi:

“Yaqinda 25 yoshli yigit bilan suhbatlashdim. U boshqalarni qoʻlidan kelmaydigan ishlarni uddalaydigan, yuqori kvalifikatsiyaga ega, juda yaxshi dasturchi. Ammo tabiatan uyatchanligi va tortinchoqligi sababli odamlar bilan tezda kelishib keta olmaydi. Mashgʻulotlarning birida menga yuzlanib: “Igor, bilasizmi, mening eng katta muammoim – odamlar bilan muloqotga kirishim qiyin”, dedi. Undan nima uchun menga murojaat qilgani va bunday fikrga kelganini soʻraganimda esa, shunday javob berdi: “Mana men oʻz ishimni juda yaxshi koʻraman. Barcha vazifalarni boshqalardan koʻra yaxshiroq bajaraman, ammo ulardan kam maosh olaman. Rahbarni yoniga kirishga esa uyalaman. Boshqa ishda ishlashni esa istamayman”.
(1) Oʻz sohasining ustasi boʻlgan bu yigit bilan nima uchun bunday holat sodir boʻlyapti? Muammoning sababini aniqlang. (20)
(2) Muzokaralar olib borish koʻnikmasini mutaxassis faoliyatidagi ahamiyatiga izoh bering. (20)
(3) Suhbatdoshda yaxshi taassurot qoldirishning qanday usullari bor? Yoritib bering. (20)

Javoblar
Oʻz sohasining ustasi boʻlgan bu yigit boshqalar bilan muloqat qilishga qiynalganlihi, tabiat uyatchanglihi bois boshqa hamkasblariga qaraganda kam maosh oladi.Bundan tashqari unda mening nazarimda muzokara olib borish, oʻz fikrini erkin bayon qilish qobiliyati ham yetishmasligi sababli shunday boʻlgan.

Muammoning sabablariga yana qoʻshimcha haddan tashqari uyatchanlikni ham keltirib oʻtish mumkin.Negaki bu yigit boshligʻi bilan gaplashishga uyaladi,maosh borasida muzokar olib bora olmaydi.Fikrlash qobilyati yaxshi lekin uni ommoa oldida bayon qila olmaydi.Manshu sabablaa tufayli bu yigitda shunday vaziyat kuzatilgan degan fikrdaman.Chunki hamma ham fikrlashi mumkin lekin hamma ham uni ochiq gapira olmaydi.

Muzokaralar olib borish koʻnikmasi mutahasis faoliyatida juda muhim roʻl oʻynaydi.Chunki muzokaralar natijasida turli shartnomalar yoki kelishuvlar amalga oshiriladi.Bumdan tashqari hodim oddiygina rahbari bilan oylik maoshi yoki boshqa millatlarni kelishib olishganda ham muzokara olib borish texnikasi ancha yordam beradi.Agarda muzokara olib borish qobilyati rivojlangan boʻlsa har qanday insonni oʻzining hohlab yurgan variantiga ypnaltira oladi.

Misol uchun Xitoyda shunday bir kampaniya boʻlib uning ish boshqaruvchisi oʻzini muzokaralar qiroli deb bilgan.Tabiiyki uning atrofidagilar ham uning muzokara olib borishiga qoyil qolgan.
Uni bir kuni Rossiyaning qandaydir bir katta kompaniyasi bilan shartnoma tuzishga yuborishmoqchi boʻlishadi va unga maʼlum qilishadi rahbariyat shu haqda. U oʻziga shunchalik ishonadiki uchrashuv uchun hattoki tayyorgarlik ham kirmaydi.U tayyorgarliksiz shartnoma tuzish uchun Rossiyaning kampaniya vakili oldida kiradi va " Men siz bilan shartnoma tuzmoqchiman" deydi. Shunda Narhi kampaniya vakili boshini bir koʻtarib yana gazeta oʻqishda davom etadi.Shuna u yana " Men katta bir Kampaniyaning vakiliman " deydi.Yana eʼtiborni jalb qila olmaydi. Shundan soʻng u " Menga qarang men katta kampaniya vakiliman siz bilan shartnoma tuzishga keldim" deydi. Shunda Narhi vakil " Haa boʻri ishingizni qilish boʻlmasa" deb javob beribdi.Shundan soʻng Xitoy kampaniyasi vakili nima qilishini bilmay qolib juda teng boʻlmagan shartnoma tuzib ketishga majbur boʻladi.
Muzokara olib borish texnikasini har doim rivojlantirib borish kerak.
Mutahasis faoliyatida muzoka olib koʻnikmasi borish har doim qadrlangan.Muzokaralar natijasida har qanday voqea yuz berishi mumkin. Hal qilinishi mumkin emasday tuyilgan muammolar hal qilinadi, yoki har bir kampaniya yoki hodim uchun qiyin tuyilgan ish osongina amalga oshiriladi.Bu uchun muzokara olib borish koʻnikmasi rivojlangan boʻlishi kerak.Mutahasis faoliyatida muzokara olib borish ancha kerak boʻladi.Rahbariyar bilan hamkorlar bilan boshqa boshqa odamlar bilan olib turli mavzularda muzokaralar olib borishga toʻgʻri keladi.
Suhbatdoshda yaxshi taassurot qoldirish uchun birinchi navbatda uni tinglashni bilish kerak. Uni aniq eshitayotganingizni suhbatdoshingiz ham bilib turishi kerak.Umdan tashqari oʻz fikrlaringizni ham bildirib turishingiz kerak.Keyingi navbatda suhbatdoshingizga sekin aniq va hotirjamlik bilan gapishingiz kerak.Shuningdek suhbat jarayonida j sizga navbat berishini kutmay kerakli oʻrknda kerakligicha fikrlaringizni bayon qilib berishingiz kerak.
Suhbatda shuningdek suhbatdoshingiz qiladigan ishiga yoki kasbiga qarab emas vaziyatga qiziqlarga qarab suhbat qurish kerak. Agarda uning qiladigan ishiga qarab suhbat qursangiz bu suhbat emas u uchun odatiy, kundalik bir muloqatga oʻxshab qoladi.
Xullas mening fikrimcha suhbatdoshda yaxshi taassurot qoldirish uchun samimiy boʻlish va eshak olish qobilyati kerak.