Bob. Metall konstruksiyalarni birlashtiruvshi elementlar va ularni hisoblash asoslari

3.3-Masala. Bir biri bilan uchma-uch turgan ikkita teng yonli metall burchak, 
xuddi shunday ikkita metall burchak bilan diametri 2,2 sm bo‘lgan boltlar yordamida 
birlashtirilgan. Birikma, markasi BCт3сп6 bo‘lgan po‘latdan yasalgan bo‘lib, u 500 
kN kuch yordamida tortilmoqda (3.10-rasm). A-A kesim yuzasini toping. Metallning 
ishonchlilik koeffitsiyenti 
 
Yechish. Berilgan markali po‘latning hisobiy qarshiligini ilovaning 4-
jadvalidan olinadi 
⁄
 Ish sharoiti koeffitsiyenti 
ga teng. Hisobiy kuch quyidagi formula orqali aniqlanadi:

---

34
A 
A 
F 
F 
A−A 
L 
F 


 
 (3.3) formuladan talab qilinayotgan yuzani 
topamiz: 
 
  

Ilovadagi 1-jadvaldan ikkita ten yonli 100
7 metall burchakni qabul qilib, 
ularning umumiy ko‘ndalang kesim yuzasini topamiz: 
 
Teshiknong yuzasi quyidagi formula orqali aniqlanadi: 
 
Kesim yuzasining nettosi
 shartni bajarishi kerak. Ya’ni 
Demak shart bajariladi 
 
 
 

3.10-rasm. 3.3-masala uchun. 
 
3.4-Masala. №30 shveller, qalinligi 8 
mm bo‘lgan metall to‘singa, diametrlari 20 
mm dan bo‘lgan boltlar yordamida 
biriktirilgan (3.11-rasm). 
Konstruksiya 
materiallari 
BCт3пс6 
markali po‘latdan yasalgan, boltlar 4.6 klas-
sli po‘latdan iborat. 
Shveler uchiga 12 kN kuch qo‘yilgan bo‘lsa, 
boltli birikmaning mustahkamligini tekshiring. 
 To‘sin markazidan bolt o‘qlariga-cha bo‘lgan masofa 10 sm.
To‘sin markazidan kuch qo‘yilgan nuqtagacha bo‘lgan masofa 60 sm.