Bob. Metallurgiyada shixta tayyorlash jarayonlari

Yoqilg’i	Yonish issiqligi ( ^. 10 ^- ^3 ), kDj/kg
Kul miqdori, %
O’tin	10,5-12,6	1-2
Torf	10.5- 12.6	5-12
Ko’mir: Qo’ng’ir Toshko’mir	8,4-21,0 21,0-29,0	50 gacha 40 gacha
Koks	26,0-32,0	10-50
Neft	41,9-46,0	0,5 gacha
Sulfidli ruda va boyitma	4,2-6,0	-
Tabiiy gaz	35,6-37.7* * kJ/m^3	-

Yoqilg’ining yonishi havo [21% (hajm) O₂]; havo va kislorod aralashmasi yoki texnologik kislorod [95-98% (hajm) O₂] kislorodini purkash yordamida amalga oshadi.
Yoqilg’ining to’liq yonishi ortiqcha havo purkash koeffitsienti bilan xarakterlanadi. Agar yoqilg’ini to’liq yonishi uchun purkalayotgan havo etarlicha bo’lsa, bunda =1 bo’ladi, purkalayotgan havo miqdori ortiqcha bo’lsa, >1, kam bo’lsa, <1 bo’ladi. Yoqilg’ining yonishi uchun ortiqcha havo samarali hisoblanmaydi, chunki ortiqcha kislorod bilan birga ~ 4 barobar ko’p azot kirib keladi, u esa o’zining qizishi uchun issiqlik talab etadi. Yoqilg’ini yoqish odatda
>1,05-1,1 olib boriladi. Yoqilgi kislorod birligiga azot miqdori kam kelganda, ya’ni kislorodga boyitilgan havo yoki texnologik kislorodi yaxshi yonadi. >1 bo’lganda pech muhiti oksidlovchi, <1 bo’lganda yonish to’liq bormaydi va metallurgik qurilmada ko’pincha texnologik talablarga kerak bo’ladigan qaytaruvchi muhit paydo bo’ladi.
Yuqori namlik va kul miqdori ko’p bo’lganda yoqilg’ini yonish samaradorligi tez tushib ketadi. Namlik bug’lanishi va uning yoqilg’i gazlari haroratigacha bug’ bilan qizishi uchun issiqlik sarfi talab etadi, kul esa yoqilg’i sifati va uni yoqish sharotlarini yomonlashtiradi. Metallurgiyada yuqori yonish issiqligiga ega va tarkibida kul miqdori kam bo’lgan yuqori sifatli yoqilg’i ishlatishga intilishadi. Bu talablarga ko’pchilik xollarda tabiiy gaz, mazut, koks va yuqori kaloriyali toshko’mir javob beradi.
Tabiiy gaz. Tabiiy gaz eng qulay yoqilg’i turi hisoblanadi. Uni quvurlar yordamida oson uzatish va iste’mol qilish joylariga etkazish mumkin. Gaz yoqishdan oldin hech qanday tayyorlov talab qilmaydi. Tabiiy gaz tarkibida 85- 98% gacha metan va boshqa uglevodorodlar mavjud. Tabiiy gazning asosiy qo’shimchalari serovodorod va kondensat (suyuq uglevodorodlar) hisoblanadi. MDH hududida G’arbiy Sibir shimolida, O’zbekiston, Saratov va Volgograd viloyatlarida asosiy gaz zahiralari joylashgan.