Bob. Uzumning xalq xo`jaligidagi ahamiyati Uzumning kelib chiqish tarixi va tarqalishi

4.2.Sovutkichliombordauzumsaqlashtexnologiyasi.
Uzumuzilgandanso`nguniomborgajoylashgaalohidae`tiborberishlozim.Saqlashgaqo`yiladiganuzumniuzilgandanso`ngtezdasovuqsaqlashuchunqulaybo`lganjoygajoylashtirishkerak.Bundaysharoitda 24 soatgachaquyoshtushmaydigansalqinjoydasaqlanishikerak.Uzumningsifatlisaqlanishinita`minlashuchun, ilojiborichatezroqomborgajoylashtirishlozim.Uzumnidoimiysaqlashomborlarigajoylashtirishdanoldin ,sovutishbo`lmasida 5-8C haroratda8-10 soatsaqlanadi.Aksholdauzumbevositasaqlashbo`lmasigajoylashtirilsa,bo`lmahavosiningharoratiko`tarilibketadi,natijadabo`lmadasaqlanadiganboshqamahsulotlarningterlabbuzilishigaolibkeladi.
Uzumningissiqliksig`imiyuqoribo`lganligisababli,sovutgichdaanchauzoqvaqtsovushikerak.Ko`pinchauzum5-8 sutkadavomidasoviydivauningharorati 1 va 0 C gatushadi.Ko`pinchamahsulotnisovitishnijadallashtirishmaqsadidabo`lmalargasovuqhavoyuboriladi,buesasovutishmuddatini 2-3 martaqisqartiradi.
Dastlabkisovutishbo`lmasibo`lmaganomborlardaavvalbo`lmaning 30-40% uzumjoylashtiriladi,3-4 kundankeyinyanama`lumqismiuzumbilanto`ldiriladi.Odatda, uzumningO`rtaOsiyodayetishtiriladiganxo`rakinavlari 3-5 C haroratgachachidaydi.Shu sabablisaqlashuchun normal harorat -1-0C hisoblanadi. Uzumsaqlashjarayonida ana shuharoratdoimiybo`lishilozim.Havoningnisbiynamligi 85-90% atrofidabo`ladi.Agar 80% dan kambo`lsauzumningbandiso`liyboshlaydi.Havoningharorati -2 C dan past bo`lmasligilozim.Aksholdauzummuzlabqolishivamoddalaralmashinuvijarayonibuzilishimumkin.Uzummuzlagandao`zxossasiniqaytibtiklamaydi.Sovutishbakteriyalarigayaqinjoydagiuzummuzlabqolmasligiuchunbatareyalarpolietilenplyonkayokiqopmatobilanto`sibqo`yiladi.Saqlanuvchanligiyuqoribo`lganuzumlarnisovutgichlarningichkariqismigajoylashtirishlozim.Saqlanadiganuzumningholatinimuntazamtekshiribborishuchunularningenito`rtqatoryashikenidanoshmasligikerak.Harqatororasidayo`lakchaqo`lishilozim.Yashiklarningqavati 10-12 smqilib,sovutishvayoritishasboblaridan 50-60 sm,devordanesa 30-40 smnarigataxlanadi.Uzumnisaqlashdaturlixilantiseptikvositalaridanfoydalaniladi.Bundaoltingugurtvakaliydisulfatkabimoddalardanfoydalaniladi.Fumigatsiyayo`libilanqisqamuddatliishlovberishdaomborning 1m ga 3-5 g hisobidanoltingugurtyondiriladi.Sulfitangidridniuzumjoylashganbo`lmaganballonda ham yuborishmumkin.
Sulfitangidridgaziomborhavosibilanaralashibketishiuchungazberishvaqtidaventilyatorniishgatushirishlozim.Bundantashqariuzumnipolietilenplyonkamateriallaridantayyorlanganqoplardasaqlash ham yaxshinatijaberadi.Oz miqdordagiuzumnisun`iysovutishqo`llanilmaydiganyerto`lalardansaqlasabo`ladi.