Bodring va poliz ekinlarini issiqxonada yetishtirish kasallik va zararkunandalarga kurashishning ekologik ususllari


Download 132 Kb.
bet2/13
Sana05.05.2023
Hajmi132 Kb.
#1429058
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   13
Bog'liq
Bodring va poliz ekinlarini issiqxonada yetishtirish kasallik va zararkunandalarga kurashishning ekologik ususllari

Kulrang chayon - Botrytis cinerea mycelium bilan butalar yutilishidan kelib chiqqan infektsiya. Mycelium tuxumdonlar, barglar, gullar va bodringning mevalarini buzadi. INFEKTSION, meva tarkibida silliq kul shakllanishi ko'rinishi bilan ajralib turadi.
Oq rot bilan yuqadigan o'simliklarning qismlari sog'lom olovning bir qismini ushlab, olib tashlash kerak. Ohak, mis sulfat yoki maydalangan ko'mir bilan kesilgan joylar.
Zaif infektsiya bilan davolash Bordeaux aralashmasi bo'lishi mumkin. Qumlarning ustiga qo'ziqorin paydo bo'lishida professionallar qo'ziqorinlarni püskürtmekle mashq qiladilar. "Rovral", "Xom", "Qor", "Fundazol", "Ditan M-45", "Ordan", "Skor" kabi dorilar ishlatiladi.
Oq nayza
Oq nayza yoki sklerotiniya (Botrytis cinerea mycelium sababchi agent) bu issiqxona sharoitida eng sabzavot ekinlarini enfekte bo'lgan umumiy infektsiya. Mishel tomonidan yuborilgan moddalar, o'simlik hujayralarini yo'q qilish, yosh bog'larni o'limga olib keladi. INFEKTSION butunlay bodring o'simtasini zararsizlantiradi: so'qmoqlar, asirlar, barglar va bodringlarning mevalari shikastlanadi.
Sklerotiniyaning alomati paxta momig'i o'xshash oq va pushtir patina hisoblanadi. Blyashka vaqt o'tishi bilan yumshatiladi va mukusga aylanadi. Ta'sir qilingan to'qimalar qora va chirigan bo'ladi.
Boshqarish chora-tadbirlari kulrang chirishni bartaraf etishda qo'llaniladigan protseduralarga o'xshaydi. Biroq, bu holatda, shuningdek, mis-bo'r tolasi bilan kurtaklar va barglarning changlanishi kerak. Tadbir qo'ziqorin rivojlanishining dastlabki bosqichida amalga oshiriladi.
Bacteriosis
Bacteriosis yoki burchakni aniqlash - Zararli qo'ziqorin Pseudomonas lachrymans tomonidan ishlab chiqarilgan. Dastavval tirnoqlarda kichkina och-jigarrang yaralar topiladi va o'simlik burchaklar bilan qoplangan. Spots suv yoki yog 'bilan namlangan ko'rinadi. Keyinchalik infektsiyalangan to'qimalar jigarrang bo'lib, qurib tashlanadi va yo'q bo'ladi. Meva-da, burchakni teshibaning namoyon bo'lishi mumkin: bodring qushlar gulga o'xshab ko'rinadi.
Bacteriosisning birinchi alomatlari barglar yoki mog'or bosgan o'simtalarda paydo bo'lganda, birinchi navbatda yuqtirgan o'simliklar yoki ko'chatlardan qutulish kerak. Keyin darhol Bordeaux aralashmasi yoki standart qo'ziqorinlarni davolash.
Ildiz chirishi
Ildiz chirishi - bodringning xavfli kasalligi, yosh va eski o'simliklar uchun shafqatsiz. Ko'pincha kasallik zaiflashgan o'simalarga ta'sir qiladi. Bazal sohada paydo bo'ladigan bakteriya barcha ildiz tizimining qurishi va o'limini keltirib chiqaradi. Natijada, pastki sariq rang sariq rangga aylanadi, so'ngra buta butunlay vafot etadi.
Shootlar zaif o'sishni ko'rsatadi. Urug'larning o'limining yuqori darajasi bor. Buzilgan ko'chatlarda tezda ko'payadigan ildiz yoqasida jigarrang dog'lar paydo bo'ladi. Vaqt o'tishi bilan, chiziq nozikroq bo'ladi va yosh barglari quriydi. Fidanlar tuproqdan osongina chiqib ketadi. Kasallik barglarda ham oson tanish. Ular buzilgan va kichik jigarrang dog'lar bilan qoplangan.
Issiqxona zararkunandalariga qarshi kurash
Kasalliklar bilan bir qatorda, issiqxona bodringi ba'zi hasharotlar parazitlariga hujum qilishi mumkin. Bodring uzumlari tez-tez shira, oqfli va o'rgimchak oqadilaridan ta'sirlanadi. Har bir zararkunandalarga qarshi kurashda o'z nuancelari mavjud. Keyinchalik, bu bodringning zararli hasharotlarini o'rganamiz, alomatlar bilan tanishib chiqamiz, shuningdek, mevali lezyonlarning fotosuratlarini o'rganamiz va ularning davolash usullarini tahlil qilamiz.
Poliz ekinlari issiqsevar bo‘lgani uchun ular past haroratda zaiflashib, kasalliklarga chidamliligi keskin pasayadi. Issiqxonalarda tuproq harorati keskin o‘zgarib turishi va 21°С dan past (14-16°С) bo‘lishi, sovuq (9-11°С) suv bilan sug‘orish, urug‘ni fungitsid bilan dorilamasdan chuqur ekish, bodring urug‘i unmasdan yoki urug‘barg tuproq yuzasiga chiqmasdan chirib ketishining asosiy sabablaridir. Bu sabablar, hamda azotli o‘g‘itni keragidan ortiqcha berish, ob-havoning keskin o‘zgarishlari, havo namligi yuqori bo‘lishi, havo almashinuvi yetarli bo‘lmasligi va qatqaloq, unib chiqqan urug‘barg va yosh o‘simliklar xira-yashil tus olishi, ildiz bo‘g‘zida va poyada qaynoq suvda kuyganga o‘xshash rangsiz, so‘ngra qo‘ng‘ir dog‘lar rivojlanishi, ildiz bo‘g‘zi ingichkalashishi, qo‘ng‘ir tus olishi va chirishi, natijada o‘simlik yotib qolishi va so‘lishiga olib keladi.
Omon qolgan, ammo zararlangan yosh o‘simliklar poyasining pastki qismi va ildizlarida suv shimganga o‘xshash, botiq, rangsiz, so‘ngra qo‘ng‘ir tus oluvchi (Pythium spp.,), botiq, qo‘ng‘ir (Rhizoctonia solani) yoki qizg‘ish- qo‘ng‘ir (Fusarium equisetii, Fusarium spp.) dog‘lar va yaralar paydo bo‘ladi, ildiz tuklari chirib, tuksiz bo‘lib qoladi, barglari sarg‘ayadi va pastkilaridan boshlab, asta-sekin quriydi.
Qo‘zg‘atuvchi zamburug‘lar tuproqda saqlanadi va tuproq kasallikning asosiy manbai hisoblanadi. Ular o‘simlik to‘qimasiga ildiz qobig‘idagi kichik chatnashlar va ildiz tuklari orqali kiradi va zararlaydi. Issiqxonada har yili bodring yoki boshqa, nihol kasalliklariga moyil ekinlar ekilishi qo‘zg‘atuvchining propagulalari tuproqda yildan-yilga ko‘payishi va yig‘ilishiga, natijada o‘simliklarning urug‘barglari va maysalari zararlanishi yildan-yilga kuchayib borishiga olib keladi. Tuproqdan tashqari, torf, go‘ng, urug‘lik va sug‘orish suvi ham kasallik manbaalari bo‘lishi mumkin.
Bodring, qovun, tarvuz, qovoq va boshqa poliz ekinlarining urug‘barg va yosh o‘simliklarining chirishi dala sharoitida ham ko‘p uchraydi. Bu ekinlarning urug‘bargi tuproq yuzasiga chiqqandan 3-4 hafta o‘tganga qadar, ular kasallikka juda chidamsiz. Kasallik ekinlar juda siyrak bo‘lib qolishiga, o‘simliklar vaqtidan oldin qurib ketishiga va hosil pasayishiga olib keladi. Kasallikka chidamli navlar mavjud emas.

Download 132 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   13




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling