Божхона экспертизаси ва товарларни таснифлаш кафедраси фанлари бўйича якуний давлат аттестацияси саволлари (2023 й)

4. Божхона экспертлари ўз фаолиятларида синамаларнинг қандай турларидан 
фойдаланишади. Уларни тавсифланг. 
Sinama (proba) - bojxona rasmiylashtiruvidan o‘tayotgan tovar turkumini bir qismi 
bo‘lib, u tovarni tarkibi va hossasini to‘liq tavsiflaydi; 
Tovarning kelib chiqishiga qarab bojxona ekspertlari o‘z amaliy faoliyatlarida 
sinamalarning turli xillaridan foydalanishadi: 
Nuqtali sinama – uchuvchan bo‘lmagan mahsulotlardan bir marta olingan sinama. U bir 
tovar o‘rnidan, rezervuar yoki transport vositasining aniq bo‘lgan joyidagi tovarning sifatini 
xarakterlaydi. 
Birlashtirilgan sinama – bir nechta nuqtali namunalarning aralashmasidan hosil qilingan 
sinama. 
Analitik sinama – birlashtirilgan sinamaning tahlil qilish uchun olingan bir qismi. 
Nazorat sinama – qayta ekspertiza tayinlanadigan xolatlar uchun bojxona ekspertiza 
laboratoriyasida saqlanadigan birlashtirilgan sinamaning bir qismi. 
Arbitraj sinama – arbitraj sinovlar o‘tkaziladigan xolatlar uchun bojxona ekspertiza 
laboratoriyasida saqlanadigan birlashtirilgan sinamaning bir qismi. 
Namuna (obrazes) - bojxona rasmiylashtiruvidan o‘tayotgan tovar birligi bo‘lib, u tovarni 
tarkibi va hossasini to‘liq tavsiflaydi (2-rasm); 

---

- sinamalarni (namunalarni) yo‘q qilish - sinama yoki namunani Tovar sifatida ishlatishga 
yaroqsiz holga keltirish (yoqib yuborish, ko‘mib tashlash va boshqalar); 
- sinamalarni (namunalarni) birxillashtirish - tovarni standartlar yoki taqqoslanadigan 
namunalarga, 
shuningdek 
ulardan 
foydalanadigan 
hujjatlashtirilgan 
axborotlarga 
muvofiqligini belgilash bo‘yicha amalga oshiriladigan harakatlar; 
- tadqiqot (ekspertiza) - bojxona laboratoriyasi mutaxassislari tomonidan ilm-texnika va 
boshqa sohalardagi maxsus bilimlarni talab qiluvchi sinamalarni (namunalarni) o‘rganish.