Болалар ёшида учрайдиган тиш каттик

I. Tishlar emal qavatining kariyesga nisbatan turg`unligini 
pasaytiruvchi sabablar: 
1. 
Homiladorlik davrida yuzaga kelishi mumkin bo`lgan: 
а. 
Homilador ayolning o`tkir yuqumli kasalliklar bilan kasallanishi 
б. 
Kechki toksikozlarni boshdan kechirishi 
в. 
Ratsional ovqatlanmasligi 
г. 
Homiladorlik davrida radioaktiv nurlar bilan nurlanish 
д. 
Homilador ayol ichimlik suvidagi ftor miqdorining me’yordan 
past bo`lishi 
2.
Bola tug`ilgandan keyin sodir bo`ladigan sabablar 
а. 
Bola tug`ilgandan so`ng uni sun’iy oziqlantirish 
б. 
Bolani ratsional ovqatlanishini ta’minlamaslik 
в. 
Bolaning ichimlik suvida ftor miqdorining meyyordan pastligi 
г. 
Bolaning 1-3 yoshlik davrida o`tkir yuqumli og`ir 
xastaliklarni(qizamiq, difteriya, skarlatina va b.) boshidan kechirishi 
д. 
Tez tez shamollashlar, dispepsiya, diareya xolatlari 
е. 
Bolaning 1-3 yoshlik davrida radioaktiv nurlar bilan nurlanishi 
ж. 
Nasldan naslga beriluvchi irsiy xususiyat 
II. Kariyes jarayonining sodir bo`lishida bevosita ishtirok etuvchi 
og`iz bo`shlig`idagi shart-sharoitlar 
1. 
Tishlar yuzasida karashlar mavjudligi 
3- расм. Эмал 
деминерализацияси жараёни: 
1. Тиш усти караши (бляшка). 
2. Тиш пелликуласи. 
3. Тиш эмал қавати. 
4. Ўчокли деминерализация 
соҳаси 
1 
2 
3 
4 

---

29 
2. 
Og`iz bo`shlig`ida mikroorganizmlarning mavjudligi 
(Str.mutans, str.sanguis, str.salivarius, laktobatsillalar) 
3. 
Uglevodli ovqat qoldiqlarining mavjudligi 
4. 
Retensiya nuqtalarining mavjudligi 
5. 
Optimal namlik va xarorat 
Ilmiy izlanishlar ma’lumotlariga qaraganda mikroorganizmlar 
organik kislotalar(sut kislotasi, pirouzum kislotasi va b.) ishlab 
chiqarishlari, hujayradan tashqarida saxarozadan glyukoza polimeri-
glikan xosil qilishi va ularning tish silliq satxiga yopishib olib 
koloniyalar xosil qilish xususiyati kariyes jarayonida muxim axamiyat 
kasb etadi. Mikroorganizmlar ishlab chiqargan ana shu maxsulotlar tish 
emali demineralizatsiyasini ta’minlaydi va o`zlari joylashgan soxada 
og`iz bo`shlig`i rN muhitini pasaytirib, kislotali muhit yaratadi.