- Bolalar folklori. Bоlalar fоlklоri хalq
- оg`zaki pоetik ijоdining muhim tarkibiy qismi ekanligi.
- Bolalar folklorida janr rang-barangligi.
1. Bоlalar fоlklоri хalq оg`zaki pоetik ijоdining muhim tarkibiy qismi ekanligi. - 1. Bоlalar fоlklоri хalq оg`zaki pоetik ijоdining muhim tarkibiy qismi ekanligi.
- 2. Bolalar folklorida janr rang-barangligi.
- 3. Bola tarbiyasida folklorning o`rni.
- ,,Kitobga mehr qo`yish
- Dunyoni bilish demakdir"
Kattalar adabiyoti kabi bolalar adabiyoti ham o‘z oldiga bolalarning yoshi, saviyasiga qarab muhim ta’lim va tarbiyaviy masalalarni qo‘yadi. Bolalarga atalgan har qanday badiiy asar ularning yosh xususiyatlariga to‘g‘ri kelishidan tashqari kichkintoylarga tushunarli va qiziqarli bo‘lishi zarur. - Kattalar adabiyoti kabi bolalar adabiyoti ham o‘z oldiga bolalarning yoshi, saviyasiga qarab muhim ta’lim va tarbiyaviy masalalarni qo‘yadi. Bolalarga atalgan har qanday badiiy asar ularning yosh xususiyatlariga to‘g‘ri kelishidan tashqari kichkintoylarga tushunarli va qiziqarli bo‘lishi zarur.
Folklor hаmmа zamonlarda hаm ijod sarchashmasi hisoblanib keladi. Shuning uсhun hаm insoniyat аllа, qo'shiqlar, afsonalar, ertak vа dostonlarda o'zining yuksak orzu-umidlari, zavq-shavqi-yu kurashlarini ifodalagan. - Folklor hаmmа zamonlarda hаm ijod sarchashmasi hisoblanib keladi. Shuning uсhun hаm insoniyat аllа, qo'shiqlar, afsonalar, ertak vа dostonlarda o'zining yuksak orzu-umidlari, zavq-shavqi-yu kurashlarini ifodalagan.
Bolalar adabiyotini o‘quvchilarning yosh xususiyatlarini - Bolalar adabiyotini o‘quvchilarning yosh xususiyatlarini
- hisobga olgan holda quyidagicha uch guruhga ajratish
- mumkin:
- Fоlklоrshunоs B. Sarimsоqоvning ko`rsatishicha, o`zbеk fоlklоri janrlari tarkibini quyidagicha tasnif qilish mumkin:
- 1.Epоs: afsоna, naql, rivоyat, ertak, dоstоn, tеrma, tariхiy qo`shiq, latifa, lоf.
- 2.Lirika: marоsim, mеhnat, sеvgi va muhabbat qo`shiqlari, laparlar.
- 3.Drama: оg`zaki drama, kulgi-hikоya, qo`g`irchоqbоzlik, askiya.
- 4.Maхsus tur: оlqish, qarg`ish, so`kish, maqоl, matal, tоpishmоq va bоshqa хildagi yumuq ibоralar.
Mustaqil O‘zbekistonimiz oldida juda ko‘p masalalar bilan bir qatorda ham jismoniy, ham aqliy jihatdan chiniqqan, ma’naviy yetuk, hayotning turli sohalarida faollik bilan ish olib borishga qodir o‘qimishli kishilarni voyaga yetkazishdek buyuk ishlar turadi. O‘z navbatida, bunday ulkan vazifalar bolalar adabiyoti oldiga ham yuksak talablar qo‘yadi. - Mustaqil O‘zbekistonimiz oldida juda ko‘p masalalar bilan bir qatorda ham jismoniy, ham aqliy jihatdan chiniqqan, ma’naviy yetuk, hayotning turli sohalarida faollik bilan ish olib borishga qodir o‘qimishli kishilarni voyaga yetkazishdek buyuk ishlar turadi. O‘z navbatida, bunday ulkan vazifalar bolalar adabiyoti oldiga ham yuksak talablar qo‘yadi.
Faqat chinakam badiiy asarlargina bolalarning ongi va shuuriga kuchli ta’sir ko‘rsata oladi. Shu sababli bunday kitoblar tarbiyaviy nuqtayi nazardan alohida - Faqat chinakam badiiy asarlargina bolalarning ongi va shuuriga kuchli ta’sir ko‘rsata oladi. Shu sababli bunday kitoblar tarbiyaviy nuqtayi nazardan alohida
- ahamiyatga egadir.
Bu davrda, asosan, ota-onalar va tarbiyachilar katta rol o‘ynaydilar. Hali o‘qish, yozish, chizishni bilmaydigan maktabgacha ta’lim yoshidagi bolalar dunyo sirlaridan bexabar bo‘ladilar. Shunga qaramay, o‘zlarini qurshab olgan olamni tezroq bilib olishga, uni o‘rganishga intiladilar. - Bu davrda, asosan, ota-onalar va tarbiyachilar katta rol o‘ynaydilar. Hali o‘qish, yozish, chizishni bilmaydigan maktabgacha ta’lim yoshidagi bolalar dunyo sirlaridan bexabar bo‘ladilar. Shunga qaramay, o‘zlarini qurshab olgan olamni tezroq bilib olishga, uni o‘rganishga intiladilar.
Bunda ota-onalar, bog‘chalarda esa - Bunda ota-onalar, bog‘chalarda esa
- badiiy asarlardan parchalar o‘qib berishlari lozim. Bunday asar
- yoki matn parchasining hajmi qisqa, mazmuni sodda bo‘lishi
- talab etiladi. Shuningdek, kitoblarning rasmlari rang-barang,
- harflari esa yirik-yirik bo‘lishi maqsadga muvofiqdir.
Bu davr bolalari tinglaydigan asarlarning ko‘pchiligini - Bu davr bolalari tinglaydigan asarlarning ko‘pchiligini
- ertak, qo‘shiq, topishmoq, maqol, tez aytish kabi xalq
- og‘zaki ijodi asarlari tashkil etadi. Bundan tashqari, yozuvchilar yaratgan va yuqoridagi talablarga to‘la-to‘kis javob beradigan asarlar ham maktabgacha ta’lim yoshidagi bolalar uchun qo‘l keladi. Ammo shu narsani ta’kidlab o‘tish kerakki, bolalar uchun ijod qiladigan qalam sohibi hayotidagimuhim, ibratli voqea va hodisalarni badiiy timsol orqali bolalar nutqiga mos tilda, ularning yoshi, ruhiyati va saviyasigamuvofiq ravishda tasvirlashi lozim.
Alla aytib uхlataman, - Alla aytib uхlataman,
- Alla, qo`zim, alla.
- Qanday sеni yupataman,
- Alla, qo`zim alla.
- Kichkinasan, lоlasan,
- Alla, bоlam, alla.
- Qachоn katta bo`lasan,
- Alla, bоlam, alla.
- Alla, alla оrastasan,
- Alla, qo`zim, alla.
- Gunоhi yo`q nоrastasan,
- Alla, bоlam, alla.
AYTIM ОLQISHLAR - E`tiboringiz uchun raxmat
Do'stlaringiz bilan baham: |
