Bolalar psixologiyasi


Download 0.55 Mb.
Pdf ko'rish
bet8/9
Sana05.02.2023
Hajmi0.55 Mb.
#1167805
1   2   3   4   5   6   7   8   9
  


31 
XULOSA
Xulosa qilib aytganda, Maktabgacha yoshdagi bolalarni vatanparvarlik ruhida 
tarbiyalash muhim masala hisoblanadi. Vatanparvarlik eng muhim axloqiy fazilatdir. 
Vatanparvarlik - bu axloqiy va siyosiy printsip, ijtimoiy tuyg’u, uning mazmuni 
vatanga muhabbat va sadoqatdir; o'z o'tmishi va hozirgi kunidan g’ururlanish, vatan 
manfaatlarini himoya qilish istagi. 
Bunda ta’lim muassasidagi mini-muzeyning muhim xususiyati bu uni 
yaratishda bolalar va ota-onalarning ishtirokidir. Maktabgacha tarbiyachilar 
o'zlarining umumiy ishda ishtirok etishlarini his qilishadi. Haqiqiy muzeylarda siz 
hech narsaga tegmaysiz, ammo mini-muzeyda bu nafaqat mumkin, balki zarurdir. 
Har kuni tashrif buyurish qulay, siz uni mustaqil ravishda o'zgartirishingiz, 
eksponatlarni qayta tartiblashingiz, saralashingiz va tekshirishingiz mumkin. Oddiy 
muzeyda bola faqat passiv fikrlovchi bo'lib, bu erda u hammuallif, ekspozitsiyani 
yaratuvchisi. Va nafaqat o'zi, balki otasi, onasi, buvisi va bobosi. Mini-muzey - bu 
muloqot, o'qituvchi, bolalar va ularning oilalarining birgalikdagi faoliyati natijasidir. 
Axloqiy va vatanparvarlik tarbiyasida kattalar, ayniqsa yaqin odamlarning o'rnagi 
katta ahamiyatga ega. Aniq dalillar to'g’risida keksa oila a'zolarining hayoti (buvilar, 
buvilar, Ulug’ Vatan urushi qatnashchilari, front va mehnat ekspluatatsiyalari) zarur 
bolalarda "Vatan oldidagi burch", "Vatanga muhabbat", "dushmanga nafrat", 
"mehnatsevarlik hissi" kabi muhim tushunchalarni singdirish. Biz o'z ona 
Vatanimizni sevganimiz uchun yutganimizni anglashimiz muhimdir. Vatan 
insonlarning baxti uchun jonini fido qilgan qahramonlarini ulug’laydi. 
O’zbekistonga, uning yeriga, tabiatiga, bu yerda yashayotgan xalqlarga muhabbat, 
o’lkaning tarixi, madaniyati, an‟analarini teran bilib olishga intilish, respublikaning 
qudrati va yutuqlaridan faxrlanish, xalqimiz qismatiga tushgan qiyinchiliklar uchun 
qayg’urish ko’p milltli o’zbek jamiyatining muhim jipslashtiruvchi asosi 
hisoblanadi. Erkka intilish, ozod yashashga bo’lgan ehtiyoj insonga xos bo’lgan 
tuyg’udir. Inson o’z vatanidagina ozod va erkin yashay oladi. SHu bois vatan 
ozodligi uchun kurashish masalasi qadim-qadimdan allomalarning asarlari hamda 


32 
ezgu g’oyalarni ifoda etuvchi ta’limotlarning bosh mavzusi bo’lib kelganInson o’zi 
tug’ilib o’sgan vatanda orzu-umidlari, niyatlari, hayotiy intilishlari bilan o’ziga 
yaqin bo’lgan kishilar davrasida bo’ladi, o’zi ko’nikkan turmush tarzi bo’yicha kun 
kechiradi, bolalikdan o’zi ko’nikkan ijtimoiy munosabatlar jarayonida ishtirok etadi, 
hayotining bir qismiga aylangan tilda so’zlashadi va u shu muhitdagina o’zini erkin 
his qiladi. Begona yurtlarda u o’ziga tanish bo’lgan, o’zi ko’nikkan muhitni topa 
olmaydi. Shu bois garchi iqtisodiy jihatdan rivojlangan mamlakatga safar 
uyushtirgan bo’lsa-da, o’z yurtini tezda sog’inadi. Maktabgacha yoshdagi bolada 
vatanparvarlik tuyg’ularini shakllantirish birgalikdagi faoliyat jarayonida ro'y 
beradigan psixologiya va pedagogikaning eng muhim pozitsiyasiga asoslanib, bu 
ularga yangi bilimlarni olish imkoniyatini beradi, axloqiy va vatanparvarlik 
tarbiyasining eng samarali vositasi loyiha usuli hisoblanadi. Maktabgacha yoshdagi 
bolalarni o'qitish va tarbiyalashga shaxsan yo'naltirilgan yondashuvga asoslanib, u 
turli xil bilim sohalariga qiziquvchanlikni rivojlantiradi, hamkorlik ko'nikmalarini 
shakllantiradi; maktabgacha yoshdagi bolalar, o'qituvchilar, ota-onalarning 
birgalikdagi qidiruv tadbirlarini tashkil qilishda katta imkoniyatlar ochadi. Yillar 
davomida bolalar bog’chasida yosh avlodni vatanparvarlik bilan tarbiyalash 
vazifalari bajarildi. Bu to'g’ridan-to'g’ri ta'lim faoliyati jarayonida ham, bolalar 
faoliyatining boshqa turlarida ham (badiiy adabiyot o'qish, videofilmlarni tomosha 
qilish, qiziqarli odamlar bilan uchrashish, shahar ko'rgazma zaliga ekskursiyalar, 
kutubxona, tarix-muzey, didaktik va mavzu-rol o'yinlari, viktorinalar va hk.) .). Turli 
xil shakllar, usullar va texnikalar qo'llaniladi. Bolalar uchun loyihalar tashkilotchisi 
va rahbari - bu bola uchun nafaqat ma'lumot manbai, maslahatchi va mutaxassis, 
balki uning o'zini rivojlantirishida sherik va yordamchi bo'lgan o'qituvchi. 


33 

Download 0.55 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling