Bolalarni tabiat bilan tanishtirish metodikasi fani


Download 1.05 Mb.
Pdf ko'rish
bet58/78
Sana14.10.2023
Hajmi1.05 Mb.
#1702243
1   ...   54   55   56   57   58   59   60   61   ...   78
Bog'liq
927f9c82e70940e5394e80372c6bb417 bolalarni tabiat bilan tanishtirish metodikasi

2. Qish fasliga tavsifnoma
2.1. Ob-havodagi o'zgarishlar. 
Kalendar bo'yicha qish birinchi dekabrdan boshlanadi. Aslini olib qaraganda, qish ba'zi 
hollarda ilgariroq boshlanishi ham nuimkin, chunki xalq maqolida aytilganidek: «Yil yilga to'g'ri 
kelmaydi». 
Ob-havodagi o'zgarishlar. Ycrning ustki qatlamini qor qoplashi va suvlarning muzlashi 
qishning boshlanishidan darakdir. 
O'zbekistonda qish o'ziga xos xususiyatga ega. Qor qatlamlari mumtoz bo'lmay, tez eriydi 
va qishda bir necha martagina yog'adi. Odatda qor dekabr oyining boshlarida yog'adi. Qishning 
ikkinchi yarmida — yanvar oyida, fevral oyining boshlarida ko'proq qor yog'adi, mart oyida ham 
bir oz yog'ishi mumkin. 
Dekabr oyida sovuq tushib, teztez shamol esib turadi. Dekabr oyida barvaqt qor yog'ishi 
Toshkent sharoiti uchun xos bo'lgani bilan, bunday hoi kamdankam bo'ladi. Hatto, dekabr oyida 
shunday kunlar bo'ladiki, bunda harorat +20+25 darajagacha ko'tariladi. Masalan, 1955 yilning 
dekabr oyida mahalliy vaqt bilan soat 6 dan 12 minut o'tganda bahordagi singari momaqaldiroq, 
chaqmoq bo'lib, do'l aralash yomg'ir yog'gan. 
Yanvar oyida odatda qor yog'adi, lekin tez erib ketadi. O'rtacha harorat butun oy davomida 
+4—6°C atrofida bo'ladi, biroq ba'zan janubisharqdan iliq shamol «garmsel» esishi natijasida 
haroratning keskin ko'tarilishini payqash mumkin. Kunduz kunlari harorat +17+20 darajagacha 
isiydi. Vaqtincha iliq va quyoshli havo bo'ladi. Shunday vaqtlarda daraxtlar va butalar kurtak 
chiqarib qoladi. Keyinchalik yengil ayoz ta'siri ostida astasekin yana havo sovib qoladi. 
Fevral oyida quyosh yuqoriroq ko'tariladi, kun ancha uzayadi. Fevralning birinchi o'n 
kunida odatda kun iliq, quruq bo'ladi, harorat +17+19 darajagacha ko'tariladi. Ikkinchi o'n 
kunlikda unchalik qattiq sovuq boimay, kuchli qor yog'ib o'tadi. Ba'zi vaqtlarda uchinchi o'n 
kunlikda ham qattiq sovuq tushib, qor quruq yog'adi. Daraxtlarning shoxlari oqarib, qattiqqina 
qor qatlami hosil bo'ladi. Qushlar ovqat topib yeyishga qiynaladilar. 

Download 1.05 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   54   55   56   57   58   59   60   61   ...   78




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling