Bor yoki yo‘q qonuni

Katta (badan) qon aylanish doirasi barcha organlar va to'qimalarga kislorod va oziq moddalar yetkazib berish uchun xizmat qiladi. U yurakning chap qorinchasidan boshlanadi, shu yurak qorinchasidan ichida arterial qon bo'ladigan shotomir, ya’ni aorta chiqadi. Arterial qonda organizmning hayot faoliyati uchun zarur oziq moddalar va kislorod bo'ladi. Bu qon qirmizi rangdadir. Aorta arteriyalarga tarmoqlanadi, bu arteriyalar tanadagi barcha organ va to'qimalarga borib, ularning bag'rida arteriolalarga va keyin kapillarlarga aylanadi. Kapillarlar bir-biri bilan qo'shilib, venulalarga va so'ngra venalarga aylanadi. Kapillarlaming devori orqali qon bilan tana to'qimalari o'rtasida moddalar va gazlar almashinuvi bo'lib o‘tadi. Kapillarlardan oqib o'tadigan arterial qon to'qimalarga oziq moddalar va kislorodni beradi va bulaming o'miga almashinuv maqsadlari bilan karbonat kislotani o'ziga oladi. Venoz o'zanga o'tadigan qon kislorodga kambag'al va karbonat angidrid gaziga boy bo'ladi, shu sababdan venoz qon to'q rangdadir.