Bosh sonining bugungi holati va rivojlanish istiqbollari

“CHORVACHILIK MAHSULOTLARIGA BO„LGAN 
TALABNI QONDIRISHDA INNOVATSION 
YONDASHUV” 
etiladi. Chorvachilik xo„jaliklari tomonidan kredit va lizing shartlari asosida xarid qilingan qishloq 
xo„jaligi texnikalari kredit va lizing foizi xarajatlarining 10 foiz punktidan ortiq qismi respublika 
budjeti hisobidan qoplab beriladi. Ozuqa ekin yer maydonlarida yomg„irlatib va tomchilatib sug„orish 
texnologiyalarini joriy etgan chorvachilik xo„jaliklariga uning har bir gektari uchun 8 million so„m 
miqdorida subsidiya ajratiladi. Gidroponika usulida chorva mollariga ozuqa yetishtirish uskunalarini 
xarid qilish xarajatining 20 foizi respublika budjeti hisobidan qoplab beriladi. Bunda, mazkur uskuna 
qiymatining 100 million so„mdan oshmagan qismi qoplanadi. 
Oxirgi yillarda chorvachilik sohasini barqaror rivojlantirish bo„yicha qabul qilingan rasmiy 
me‟yoriy hujjatlarni bajarish borasida ko„pgina ijobiy, tashkiliy, iqtisodiy va ijtimoiy tadbirlar amalga 
oshirilmoqda. Natijada bugungi kunda qishloq xo„jalik hayvonlarining bosh soni va mahsuldorligi 
sezilarli darajada oshmoqda.O„zbekistonda iqtisodiy islohotlar samarasida turli mulkchilik va xo„jalik 
yuritish tizimi takomillashib bormoqda. Qishloq xo„jalik va chorvachilik mahsulotlari yetishtirishda
shaxsiy yordamchi, dehqon va fermer xo„jaliklari iqtisodiy barqarorlikning qudratli omiliga 
aylanmoqda. 
Materiallar va metodlar. O„zbekiston Respublikasida barcha toifadagi xo„jaliklarda chorva 
mollarining bosh soni viloyatlar kesimida hamda fermer xo„jaliklari, dehqon va aholining shaxsiy 
yordamchi xo„jaliklari, qishloq xo„jaligi faoliyatini amalga oshiruvchi tashkilotlardagi ulushi tahlil 
qilinadi. 
Natijalar va ularning tahlili. 2023-yil 1-yanvar holatiga ko„ra chorva hayvonlarining bosh 
soni quyidagi 1-jadvalda keltirilgan. 
Jadval ma‟lumotlari tahlili shuni ko„rsatadiki, qoramollar bosh soni 2023-yil 1 yanvar holati 
bo„yicha 13857,6 ming boshni tashkil qilib, 2022-yilning mos davriga nisbatan o„sish 2,3 foizga teng 
bo„lgan. Shu jumladan, sigirlar 4965,7 ming bosh, 2022-yilning mos davri bilan solishtirilganda 2,1 
foizga ko„paygan. Qoramollarning bosh soni bo„yicha Samarqand, Qashqadaryo, Buxoro, 
Qoraqalpog„iston Respublikasi, Andijon va Farg„ona viloyatlari peshqadamlik qilishgan. 
Respublikadagi jami qoramollarning 6,9 foizi fermer xo„jaliklarida, 91,4 foizi dehqon va 
aholining shaxsiy yordamchi xo„jaliklarida hamda 1,7 foizi qishloq xo„jaligi faoliyatini amalga 
oshiruvchi tashkilotlarda urchitilmoqda. 
Sigirlarning bosh soni bo„yicha Samarqand, Qashqadaryo, Buxoro, Toshkent, Surxondaryo, 
Andijon va Farg„ona viloyatlari ilg„orlik qilib, urchitilayotgan jami sigirlarni shunga mutanosib 
ravishda: 14,8; 11,2; 8,8; 8,5; 8,1; 7,8; 7,8 foizi ushbu hududlar ulushiga to„g„ri keladi. 
Urchitilayotgan jami sigirlarning 7,4 foizi fermer xo„jaliklarida, 91,0 foizi dehqon va aholining 
shaxsiy yordamchi xo„jaliklarida hamda 1,6 foizi qishloq xo„jaligi faoliyatini amalga oshiruvchi 
tashkilotlarda parvarishlanmoqda. 
2023-yil 1-yanvar holatiga qo„y va echkilar bosh soni 23623,7 ming boshni tashkil qilgan. 
Ularning o„sish darajasi o„tgan yilga nisbatan 2,8 foizni tashkil qilgan. Qo„y va echkilar bosh sonini 
viloyatlar kesimida tahlil qiladigan bo„lsak, Qashqadaryo, Samarqand, Surxondaryo, Buxoro, Navoiy 
va Jizzax viloyatlari peshqadamlik qilishgan.

---

73
RESPUBLIKA ILMIY-AMALIY KONFERENSIYASI