Bоshlang‘ich sinflarda iqtidоrli bоlalar bilan ishlash

XULOSA VA TAVSIYALAR

Boshlang`ich sinflarda iqtidorli bolalar bilan ishlash jarayoni o`ta murakkab o`qituvchidan katta mahorat, sabr-qanoat, ota-onadan esa mas`uliyat, farzandining kelajagiga javobgarlikni talab etadi. Boshlang`ich sinf oquvchisining xotirasi kuchli, diqqati esa barqaror bo`lmaydi, u dastlab qiziqish bilan o`qishga keladi. Ota-ona ana shu qiziqishni rivojlantirib, iqtidorini shakllantirishi mumkin.
Boshlang`ich sinflarda iqtidorli bolalar bilan ishlash jarayonida men quyidagilarni tavsiya etaman.

• 
  Darslarda pedagogik texnologiyalarni qo`llab dars o`tishni takomillashtirish zarur;
  
• 
  O`quvchilarni sog`lom turmush tarziga odatlantirish kerak;
  
• 
  Turli kasb-hunar to`garaklariga jalb etish lozim;
  
• 
  Ustoz-shogird asosida o`quvshilarni tanlab olib, ular bilan individual ishlash, kasb-hunarga yo`naltirish lozim.
  

O`qituvchilar, shuningdek To`garak rahbari o`zining pedagogik faoliyatida quyidagi didaktiv prinsiplarga amal qilishi maqsadga muvofiqdir:
1. Ta’lim va tarbiyaning birlik printsipi.
2. Ta’limning ilmiy bo`lishi printsipi.
3. Ta’limda ko`rgazmali printsipi
4. Ta’limda onglilik, aktivlik va mustaqillik printsipi.
5. Ta’limning sistemasi va izchil bo`lishi printsipi.
6. Ta’limda ilmiy bilim, ko’nikma va malakalarni.
7. Ta’limning o`quvchilarga mos bo`lish printsipi.
8.Ta’limda nazaryani amaliyt bilan bog’liq bo`lishi printsipi.
9. Qatnashuvchilar kollektivga ta’lim berish jarayonida har qaysi o`quvchilarga hos hususiyatlarni hisobga olib o`rgatish printsipi.
To`garak rahbari va o`qituvchilar mashg`ulotda ko`rgazmali qurollardan foydalanishlari kerak.
ILOVA.
BMIda iqtidorli bolalarni o’qitishda ta`lim tizimini takomillashtirish maqsadida iqtidorli bolalarning o’ziga xos xususiyatlari quyidagicha aniqlandi:

Mamlakatimizda jismoniy iqtidori mavjud bolalarni o’qitishda ta`lim tizimi quyidagicha takomillashtirildi:

Kasb-hunarga iqtidori bor bolalarni o’qitishda esa ta`lim tizimi quyidagicha takomillashtirilmoqda.
Iqtidori bor bolalarni o’qitishda ta`lim tizimi takomillashtirishdan maqsad esa barkamol avlodni tarbiyalash sanaladi.

Boboxohova Qunduzxonning dizaynlikka iqtidorini aniqladim. Uning ijodidan namunalar:

Shuningdek, amaliyot o`tash vaqtida aksariyat qizlarning raqsga iqtidorini hisobga olib, sanaviy bayramlarni o`tkazdim. Uslubiy adabiyotlardan raqs harakatlarini topdim.

Kuzatishlarga ko`ra hozirgi kunda bolalarning kitob o`qishga qiziqishi ancha susaygan, shu bois darslarda “Dono Vord” va boshqa gazetalarni o`qib borish yaxshi natija beradi. Men amaliyotda “Eng yaxshi kitobxon” mavzusida tadbir o`tkazib, qatnashuvchilarni jurnallar bilan taqdirladim.
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO`YXATI

1. 
   Mirziyoev SH.M. “Erkin va farovon, demokratik O’zbekiston davlatini mard va olijanob xalqimiz bilan birga quramiz” mavzusidagi O’zbekiston Respublikasi Prezidenti lavozimiga kirishish tantanali marosimiga bag’ishlangan Oliy Majlis palatalarining qo’shma majlisidagi nutqi. – T.: O’zbekiston, 2016. – 56 b.
   
2. 
   Mirziyoev SH.M. “Qonun ustuvorligi va inson manfaatlarini ta’minlash – yurt taraqqiyoti va xalq farovonligi garovi” mavzusidagi O’zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi qabul qilinganining 24 yilligiga bag’ishlangan tantanali marosimdagi ma’ruzasi. – T.: O’zbekiston, 2017. – 48 b.
   
3. 
   Mirziyoev SH.M. Tanqidiy tahlil, qat’iy tartib-intizom va shaxsiy javobgarlik – har bir rahbar faoliyatining kundalik qoidasi bo’lishi kerak. –T.: O’zbekiston, 2017. – 102 b.
   
4. 
   Mirziyoev SH.M. Buyuk kelajagimizni mard va oliyjanob xalqimiz bilan birga quramiz. – Toshkent: O’zbekiston, 2017. – 396 b.
   
5. 
   O’zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi. – T., O’zbekiston, 1992. – 46 b.
   
6. 
   “Barkamol avlod yili” davlat dasturi. O’zbekiston Respublikasi Prezidentining Qarori. Adolat gazetasi. Toshkent, 2010 yil, 29 yanvarь. №4 (761), 1-2 betlar
   
7. 
   O’zbekiston Respublikasi mazkur Konventsiyaga O’zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining 1995 yil 6 maydagi 87-I-sonli «O’zbekiston Respublikasining 1979 yil 18 dekabrda Nьyu-Yorkda qabul qilingan Xotin-qizlarni kamsitishning barcha shakllariga barham berish to’g’risidagi Konventsiyaga 1997 yil 30 avgustda Xotin-qizlarning siyosiy huquqlari to’g’risidagi, bir xil qiymatga ega bo’lgan mehnat uchun erkaklar va xotin-qizlarni teng rag’batlantirish to’g’risidagi konventsiyalar qo’shilishi haqida»gi qaroriga asosan qo’shilgan. / https://www.lex.uz/ru/docs/2685528.
   
8. 
   O’zbekiston Respublikasining Ta’lim to’g’risida Qonuni // Barkamol avlod – O’zbekiston taraqqiyotining poydevori. – Toshkent: SHarq, 1997. – B. 2-29.
   
9. 
   O’zbekiston Respublikasi Prezidentining «2004 – 2009 yillarda Maktab ta’limini rivojlantirish Davlat umummilliy dasturi to’g’risida»gi Farmoni, O’zbekiston Respublikasi Qonun hujjatlari to’plami. –T., 2004. – № 21. – 11-22 b.
   
10. 
    Yoshlarga oid davlat siyosati to’g’risida. O’zbekiston Respublikasining qonuni. 2016 yil 14 sentyabrь.
    
11. 
    Oliy ta’lim muassasalarida ta’lim sifatini oshirish va ularning mamlakatda amalga oshirilayotgan keng qamrovli islohotlarda faol ishtirokini ta’minlash bo’yicha qo’shimcha chora-tadbirlar to’g’risida. O’zbekiston Respublikasi Prezidentining PQ-3775-son Qarori. 2018 yil 5 iyunь.
    
12. 
    O’zbekiston Respublikasini yanada rivojlantirish bo’yicha Harakatlar strategiyasi to’g’risida. O’zbekiston Respublikasi Prezidentining PF-4947-son farmoni. 2017 yil 7 fevralь.
    
13. 
    O’zbekiston respublikasining qonuni // Xotin-qizlar va erkaklar uchun teng huquq hamda imkoniyatlar kafolatlari to’g’risida // Qonunchilik palatasi tomonidan 2019 yil 17 avgustda qabul qilingan // Senat tomonidan 2019 yil 23 avgustda ma’qullangan
    
14. 
    O’zbekiston respublikasining qonuni // Ta’lim to’g’risida // O’RQ-637-son 23.09.2020. // https:lex.uz/docs
    
15. 
    Karimov I. A. O’zbekiston XXI asr bo’sag’asida: Xavfsizlikka tahdid, barqarorlik shartlari va taraqqiyot kafolatlari. -T. “O’zbekiston”, 1997. –326 b.
    
16. 
    Karimov I. A. Vatan ravnaqi uchun har birimiz mas’ulmiz. Vazirlar Mahkamasining 2000 yilda mamlakatni ijtimoiy – iqtisodiy rivojlantirish yakunlari hamda 2001 yilda iqtisodiyotni erkinlashtirish va islohotlarni chuqurlashtirishning ustuvor yo’nalishlariga bag’ishlangan ma’ruza. «Xalq so’zi» gazetasi, 2001 yil, 17 fevral.
    
17. 
    Karimov I.A. O’zbekiston XXI asrga intilmoqda. - T. “O’zbekiston”, 1999.48 b.
    
18. 
    Abdullaeva K va boshqalar. Savod o`rgatish darslari. T., «O`qituvchi». 2006 y.
    
19. 
    Abdullaeva Q. Raxmonbekova S. 2-sinf. O`qish darslari. (O`qituvchi kitobi.) Toshkent. O`qituvchi, 2004 y.
    
20. 
    Abdullaeva Q. va boshqalar. O`qish kitobi. 2-sinf Toshkent. O`zbekiston, 2003-yil.
    
21. 
    G`afforova T, Shodmonov E, Eshturdieva G. «Alifbe»-(«Savod»); «Ona tili», T., «O`qituvchi», 2009- yil.
    
22. 
    G`afforova T. G`ulomova X. 1-sinfda o`qish dasrlari (O`qituvchi kitobi.) Toshkent. Sharq. 2008 -yil.
    
23. 
    Shojalilov A. va boshqalar. »O`qish kitobi», «O`qituvchi», 2004-yil. Umarova M. «O`qish kitobi» 3- sinf uchun. T, «O`qituvchi» 2003- yil.
    
24. 
    Umarova M. 3-sinfda O`qish darslari (O`qituvchi kitobi.) Toshkent «Ijod dunyosi» 2007.
    
25. 
    Shojalilov A. va boshqalar. «O`qish kitobi», «O`qituvchi», 2009 yil.
    
26. 
    Qosimova K, Fuzailov S. «Ona tili», 2-sinf uchun, T., «O`qituvchi», 2008- yil.
    
27. 
    Fuzalov S, Xudoyberganova M. «Ona tili» 3-sinf uchun. T, «O`qituvchi» 2008-yil.
    
28. 
    Ikromova R. Grammatika, imlo va nutq o`stirishdan tarqatma materiallar. T., «O`qituvchi», 2003- y.
    
29. 
    2-sinfda o`qitish. Tuzuvchi Mavlonova R. A. T., «O`qituvchi», 2007- y.
    
30. 
    Ma`qulova B. va boshqalar. Boshlang`ich sinfdan tashqari o`qish mashg`ulotlari. T, «O`qituvchi», 2006- yil.
    
31. 
    Mirzaev I. Dars tahlili. T., «O`qituvchi», 2005- yil.
    
32. 
    Oripov K, Obidova M. Ifodali o`qish. T., «O`qituvchi», 2002- yil.
    
33. 
    To`rt yillik boshlang`ich sinflarda STO`. T, «O`qituvchi», 2009- y.
    
34. 
    Umarova M, Xudoyberganov M. Bayonlar to`plami. T. »O`qituvchi», 2002-y
    
35. 
    Qosimova K. Boshlang`ich sinflarda ona tili o`qitish metodiicasi. T., O`qituvchi», 2005- yil.
    
36. 
    Qosimova K., Ubaydullaeva. 2-sinfda ona tili darslari. T., «O`qituvchi», 2007- y.
    
37. 
    G`ulomov M. Husnixat metodikasi. T., «O`qituvchi», 2006 -yil.