Boshlangʻich taʼlim sirtqi 1-kurs 22-08guruh talabasi Bahriddinova Kamolaning Ona tili fanidan tayyorlagan

Chama sonlar. Predmetning shaklini, miqdorini bildirgan sonlar chama sonlardir. 
Tilimizda chama sonlar quyidagi qo‘shimchalar vositasida hosil bo‘ladi:
Sanoq sonlarga -tacha qo‘shimchasini qo‘shish bilan: untacha, beshtacha, 
yuztacha kabi. 
sanoq sonlarga -lab affiksini qo‘shish bilan: unlab minglab yuzlab kabi. 
Sanoq sonlarga -lar qo‘shimchasini qo‘shish bilan: soat uchlar bor edi. 
Sanoq sonlarga -larcha qo‘shimchasini qo‘shish bilan: chama -jamlash 
ma'nosi hosil bo‘ladi: yuzlarcha , minglarcha kabi. 
Ikki sanoq sonni juftlab ham chama son hosil qilinadi: besh-olti bola, un-
unbesh jangari bor edi, kabi. Lekin har qanday juftlik chama ma'nosini 
beravermaydi: m: men 1962 - 1967 yillarda dorilfununda o‘qidim - bunda -dan... 
gacha aniq son ma'nosi ifodalanadi. 
Dona sonlar takrorlanib kelganda chama ma'nosi anglashladi: xayol utmay 
davraga yana uchta-to‘rtta mexmon kushildi. Bo‘lardan tashqari bir qator maxsus 
so‘zlar borki, ular vositasida ham chama ma'nosi anglashilib turadi m: xotinning 
yonida ikki bola -biri un, ikkinchisi un ikki yashar chamasi bor edi. 
Jamlovchi sonlar. Bir turdagi predmetlarni jamlab ko‘rsatadigan son so‘z 
jamlovchi son deyiladi. Jamlovchi son sanoq songa -ov, -ovlon, -ala. 
ovlab –ovlashib; qo‘shimchalarini qo‘shish bilan hosil bo‘ladi. 

---

ov: -ikov uchov beshov oltov kabi -ovlon: oltiovlon ola bo‘lsa, ogzidagini oldirar 
(maqol) 
ala; ikala uchala to‘rtala beshala kabi 
Unli bilan tugagan sanoq so‘zlarga -ov -ala qo‘shimchalari qo‘shilganda ohirgi unli 
tushib koladi: ikala, oltala, etala; ikkov, oltov, etov kabi. 
ovlab, -ovlashib: Bu vazifani ikovlab bajardik Uchovlashib ichkariga kirishdi. 
Dona son. Donalab sanaldigan son so‘zlar dona sonlardir. Dona sonlar sanoq 
sonlarga -ta qo‘shimchasini qo‘shish bilan hosil qilinadi: ikkita, unta, yuzta kabi. -
ta qo‘shimchasi numerativ so‘zlardan oldin kushilmaydi: beshta tub daraxt emas, 
besh tub darax kabi.