Boshqaruv hisobi va moliya
Download 495.24 Kb. Pdf ko'rish
|
Kitob 7088 uzsmart.uz
|
61 XULOSA Bizga malumki, tijorat banklari asosan bank kreditlarini berishbilan shugullanadi. Kreditlash jarayonida kredit xatari ma‟lum darajada mavjud buladi va bu xatarning oshib keteishi bank daromadinig kamayishiga va hattoki, banklarning bankrot bulishiga ham olib kelishi mumkin. Hozirgi kunda davlat banklarida mijozning bizness-rejasi mukammal urganilib chiqilmasdan, mijozning moliyaviy ahvoli, garovning sifati, qiymatining yetarliligiga etibor berilmasdan kur-kurona tanish bilishchilik qilib kredit berilmoqda. Kredit boshqa maqsadlarda ishlatilib, kredit soizi yoki summasi uz vaqtida tulanmay, muammoli kreditlarning kupayishiga olib kelmoqda. Bznk rahbariyatining mas‟uliyatsizligi tufayli bank kredit portfelinig sifati yomonlashib. Kredit xatari darajasi ortib bormoqda va kredit xatarining boshqarish dolzarb muammoga aylabmoqda. Kredit xatari oshib ketmasligi uchun va kredit xatarini boshqarish uhcun quyidagilarni amalgam oshirish lozim: 1. Mijoz bizness-rejani uzi tuzgan bulishi kerak va bankning kredit xodimlari uni yaxshilab urganib chiqishlari lozim; 2. Mijozning moliyaviy ahvoli uning ishonchligi, garovga quyilgan mulkning sifati, qiymatiga alohida etibor berish kerak; 3. Kredit berilgandan keyin bank kredit xodimlari mijoz kreditni uz maqsadida ishlayotganliligini tekshirish lozim; 4. Kredit olgan mijozlar oyligi, charaklik, yilllik hisob va hisobotlarni uz vaqtida bankka taqdim etishlari kerak; 5. Bnk kredit xodimlari mijoz faoliyatini tez-tez tekshirib turishi lozim. Agar mijozning moliyaviy ahvoli yomonlashga yoki kredit shartnomasi shartlarini buzgan bulsa, bank mijozni kreditlashni tuxtatish yoki muddatidan oldin undirish huquqiga ega; 62 6. kredit portfelini tashkil qilish, uni oqilona boshqarish va nazorat qilish banklar faoliyatini yaxshilashga, kredit xatarirni kamaytirishga olib keladi. Kredit resurslaridan samarali foydalanib, kreditlar sifatini yaxshilab, kredit xatarini kamaytirish yuli bilan kredit portfeli sifatini yaxshilash mumkin. Xulosa qillib aytganda, tijorat banklari kredit portfelining sifatini yaxshilash uchun quyidagi: - tijorat banklari tizimida tanlab kreditlash usullari ahamiyatini oshirish; - reditlanayotkan sohani chuqur moliyaviy tahlil qilish; - ssudalar ustidan qattiq nazorat urnatish; - kreditlash jarayonini samaralari nazorat etish; - foydaga alohida etibor berish kabi iqtisodiy muammolarni hal qilishilozim. Mana shu shartlar tuliq bajarilgandagina banklar murakkab ahvolga tushmasdan, uz mablaglarini ma‟lum qismini zahiralar yaratishga sarflashadi. Bu esa uz navbatida, bozor iqtisodiyotiga utayotgan mamlakatlar iqtisodiyotining yanada barqarorlashuviga xizmat qiladi. |
