Boshqaruvchi yotuqlik va boshqaruv paneli (Motherboard)

1-Mavzu nazorat savollari va javoblari :
1. Kompyuter tizimi qanday qurilmalardan iborat?
Kompyuter tizimi bir necha qurilmadan tashkil topadi. Bu qurilmalar muhim elementlardan tashkil topadi:

1. 
   Boshqaruvchi yotuqlik va boshqaruv paneli (Motherboard): Boshqaruvchi yotuqlik, kompyuterning asosiy tarqatuvchilarini (CPU, RAM, va boshqalar) birlashtirish uchun mas'ul bo'lgan chiplar, to'plamlar va ulkan qism tizimlardan iborat yotuqlikka ega bo'lgan printerdan iboratdir. Bu yotuqlik komponentlarning bir-biriga bog'liqlikni ta'minlaydi va ularga ustama beradi.
   
2. 
   Central ishlem birliği (CPU): CPU, kompyuter tizimining "o'zgaruvchi" ishlarini bajaruvchi va kompyuterdagi barcha boshqa qurilmalarga ma'lumotlarni uzatish va qaytarish uchun ishlatiladigan bir mikrosxema. Bu qurilma tizimning yurituvchi jismlarini bajaradi va kompyuterdagi ishlarni amalga oshiradi.
   
3. 
   Operativ xotira (RAM): RAM kompyuter tizimidagi ma'lumotlarni joriy qilish uchun ishlatiladigan xotira bo'lib, boshqaruvchi yotuqlikka ulanadi. RAM, kompyuterda yuritilayotgan dasturlar va ma'lumotlar uchun joriy joy beradi va ularga tez foydalanish imkoniyatini beradi. RAM o'zgaruvchi xotirani saqlaydi, ya'ni uning ichidagi ma'lumotlar kompyuter yopilganda yo'qoladi.
   
4. 
   Qurilmalaridan iborat disk (Hard disk, SSD): Bu qurilmalar tizimga ma'lumotlar uzatish va saqlash uchun ishlatiladi. Hard disk (yoki SSD) o'z ichida dastur fayllarini, ma'lumotlarni va boshqa tizim fayllarini saqlaydi. Ushbu qurilmalar bilan uzatilgan ma'lumotlarga doimiy erkinlik ta'minlanadi, bu esa ulardan foydalanishda yuqori tezlik va ma'lumotlar yozilishida tezlik demakdir.
   
5. 
   Video kartasi: Video kartasi (grafika kartasi) kompyuterda grafik ma'lumotlarni joriy qilish uchun ishlatiladi. Ushbu qurilma ekran uchun tasvir ma'lumotlarni tasavvur qiladi va ulardan foydalanib, kompyuterni monitor yoki boshqa tasvir chiqaruvchi qurilmaga yuboradi.
   
6. 
   Tizim bloki: Tizim bloki (PSU) elektr energ
   

2.. Dasturiy ta'minot nima? 3. Dasturiy ta'minot tarkibiga nimalar kiradi?
Dasturiy ta'minot, kompyuter tizimining dasturlarini yaratish, o'rnatish, boshqarish va ishga tushirish uchun zarur bo'lgan qurilmalar, dasturlar va ma'lumotlar jamlanmasidir. Ushbu ta'minotlar dastur tizimining ishlashini ta'minlash, foydalanuvchilarga tizim bilan o'zaro muloqot imkonini berish, ma'lumotlarni saqlash va unga murojaat qilish uchun xizmat qilish, ma'lumotlarni xavfsizligini ta'minlash, tizim ustida monitoring va boshqaruv amaliyotlarini bajarish, muammo yechish, yuklamalar va yangilanishlar o'rnatish, tizim ustida hisobotlar olish kabi amallarni bajarish uchun xizmat qiladi.
Dasturiy ta'minot quyidagi qurilmalar va dasturlardan tashkil topadi:

7.