"botanika" fanidan


Parenximatoz (to'qima) tuzilma


Download 44.21 Kb.
bet9/12
Sana01.04.2023
Hajmi44.21 Kb.
#1316605
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   12
Bog'liq
208 Aerofit suvotlar va ularning ekologiyasi

Parenximatoz (to'qima) tuzilma. Suvo'tlarning keyingi evolutsiyasidagi istiqbolli yo'nalishlardan biri ipsimon va geterotrixal tallomni yuzaga kelishi, hamda birlamchi hujayrani turli yo'nalishlarda bo’lina olishi bu bilan parenximatoz to'qimani yuzaga kelishidir. Hujayrani cheklanmagan o'sishi va hajmiy morfologiya jihatidan yirik makroskopik tallomni yuzaga kelib unda tabaqalashgan yani turli vazifalarni bajarishga moslashgan to'qima paydo bo'lgan. Parenximatoz to'qimalar ichida oddiy, tabaqalashganligidan diffuz holda o'sadigan yassi yaproq tuzilishidan, assimiliyatsiya, g'amlash, o'tkazish, mustahkamlik berish kabi vazifalarni bajarishga maxsuslashgan to'qimalar hamda eng sodda tuzilishli organlami paydo bo'lishi ro'y beradi. To'qima tuzilma qo'ng'ir, qizil va yashil suvo'tlarda uchraydi. Uning yuzaga kelishi suvo'tlar tarixiy taraqqiyotidagi muhim aramorfozlardan hisoblanadi. Bu tuzilmaning yuzaga kelishi shu darajadagi morfologik xilma-xillikni shu bilan birga suvo'tlar tomonidan yangi biotoplarni egallashlari, yuksak o'simliklar quruqlik muhitida hukmronlik qilganlariday ularni dengizlarda dominantliklarini ta'minlaydi. Parenximatoz tuzilma suvo'tlarning morfologiyasidagi eng yuqori darajadagi tabaqalashgan tana tuzilmalari hisoblanadi.
2.2. Suvo’tlarining ekologiyasi
Suvo'tlar-fotoavtotrof organizmlar. Ularni rivojlanishiga yorugiik, harorat. ugierod manbai, organik boimagan va organik moddalar hal qiluvchi ta'sir qiladi. Suvoilar boshqa o'simliklar kabi gidrosfera, atmosfera va litosferadagi barcha yashash muhitlarni egallagan. Ularni tuproqda uni yuzasida, daraxtlar po'stloqlari, loydan qilingan devorlar kabilarda, shu bilan bir qatorda ularni o'sishi kutilmagan joylar, hatto quniliklarda ham uchratish mumkin. Suvoilaming rivojlanishiga ta 'sir etuvchi omillar, yuksak o'simliklardagi kabi tirik organizmlarni hayoti bilan bogliq bo'lgan va bog'iq boimaganlarga boiinadi. Ko'pchilik omillar ayniqsa, abiotik, cheklovchi, ya'ni suvo'tni o'sishi va rivojianishini to'xtatib qo'yadi. Cheklovchi sifatida ta'sir etuvchi omillar turli suvo't guruhlariga bir xil ta 'sir qilmaydi, Suv muhitidagi cheklovchi omillarga harorat, suvni tiniqligi, oqim tezligi, unda erigan kislodorodni miqdori hisoblanadi. Quruqlikdagilar uchun ob-havoharorat, namlik, yoruglik, kabilar hamda suvda o'sadigan joyni tuzilishi va tarkibi hisoblanadi.

Download 44.21 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   12




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling