Бозордаги монополистик фаолиятни чеклаш ва рақобатни ривожлантириш самарадорлиги

-жадвал 
Наманган вилоятида барча дастурлар асосида мавжуд корхоналарни модернизация қилиш бўйича 2012-
йилнинг январ-декабр ойларида амалга оширилган ишлар тўғрисида
МАЪЛУМОТ 
№ 
Шаҳар ва 
туманлар 
номи 
Дастур 
бўйича 
жами 
лойиҳалар 
шундан, йўналишлар бўйича 
бажарилганлари 
Жами лойиҳалар 
шундан, молиялаштириш манбалари бўйича 
ноозиқ-овқат 
маҳсулотлари 
озиқ-овқат 
маҳсулотлари 
Режа 
Амалда 
ўз маблағлари 
(млн.сўм) 
ҳорижий 
инвестиция 
(минг долл.) 
банк 
кредитлари 
(млн.сўм) 
Вилоят бўйича 
64 
54 
10 
15606,0 
30892,4 
6912,3 
5480,0 
1208 
1 
Наманган ш. 
31 
27 
4 
10289,2 
14819,2 
3112,1 
508 
2 
Мингбулоқ 
1 
1 
125,0 
125,0 
25,0 
22 
3 
Косонсой 
3 
3 
500,0 
638,0 
178,0 
50 
4 
Наманган 
3 
1 
2 
1840,8 
624,2 
134,2 
18 
5 
Норин 
2 
2 
493,0 
493,0 
123,0 
50 
6 
Поп 
3 
3 
1150,0 
1290,0 
170,0 
100 
7 
Тўрақўрғон 
6 
5 
1 
270,0 
1493,0 
463,0 
4800,0 
147 
8 
Уйчи 
9 
8 
1 
743,0 
10674,0 
2246,0 
550,0 
171 
9 
Учқўрғон 
1 
1 
25,0 
30,0 
5,0 
20 
10 Чортоқ 
1 
1 
216,0 
216,0 
130,0 
15 
11 Чуст 
1 
1 
200,0 
50,0 
37 
12 Янгиқўрғон 
3 
2 
1 
170,0 
290,0 
190,0 
70 
Манба: Наманган вилоят хокимлиги маълумоти

---

99 
Хулоса ва таклифлар.
Наманган вилоятида монополияларнинг устунлиги ҳамда монополияга 
қарши самарали тартиботларни амалга ошириш, ҳақиқий рақобат муҳитини 
шакллантириш, корхоналарнинг ва улар томонидан ишлаб чиқарилаётган 
маҳсулотнинг, умуман вилоят иқтисодиётининг рақобатдошлигини оширишни 
рағбатлантириш борасидаги ташкилий ва амалий чора-тадбирларни 
шакллантириш билан боғлиқ кўпгина масалалар ҳамон ҳал этилмай қолмоқда.
Вилоятимизда монополияга қарши самарали тартиботлар ўрнатиш ҳамда 
товар ва молия бозорларида рақобат чекланишига йўл қўймаслик, рақобат 
муҳитини янада ривожлантириш, товарлар бозорларида, биринчи навбатда 
ички истеъмол бозорини ва реклама соҳасини знада ривожлантириш, 
истеъмолчиларнинг қонуний манфаатлари ва ҳуқуқлари ҳимоя қилиш, паст 
рентабелли ва зарар кўриб ишлаётган корхоналарнинг молиявий-иқтисодий 
ҳолатини знада яхшилаш бўйича қуйидаги вазифаларни амалга ошириш лозим 
деб хисоблаймиз: 
- хозирда бошқарма томонидан барча истеъмол товарлари бўйича аниқ 
товарлар бозорини ўрганиш ва ҳар бир махсулотлар тури бўйича бозор 
улушини аниқлашнинг мукаммал тизими жорий этилмаган. Хозирда 
бошқарма томонидан фақатгина монополист корхоналарнинг товарлари 
ва хизматлари улушини ўрганиш билан чекланиб қолмоқда. 
- Бошқарма томонидан вилоятимиздаги ишлаб чиқариш ва хизмат 
кўрсатиш корхоналарининг реклама фаолияти самарадорлигини янада 
ошириш бўйича фаолият олиб бориши мақсадга мувофиқ. Хозирда 
бошқарма томонидан реклама тўғрисидаги қонун бузилишларини олдини 
олиш бўйича фақат ўрганишлар олиб борилмоқда.
- Бошқарманинг 
истеъмолчилар 
хуқуқларини 
химоя 
қилиш 
жараёнларидаги фаолияти асосан вилоятимизда савдо маданиятини 
шакллантириш йўналишларига қаратилиши лозим деб хисоблаймиз. 

---

100 
Чунки чакана савдо маданиятини ошиб боришининг ўзи 
истеъмолчиларнинг бу борадаги хуқуқий билимлари ва чакана савдо 
корхоналарининг ривожланишидаги асосий омил вазифасини ўтайди.
- Иқтисодий ночов корхоналарни соғломлаштириш бўйича амалга 
оширилаётган ишлар асо сан иқтисодий ночов корхоналарнинг маркетинг 
фаолияти самарадорлигини ошириш йўналишларида ишлаб чиқилиши 
лозим деб хисоблаймиз. Қабул қилинаётган дастурлар корхоналарни 
ишлаб чиқариш фаолиятини ривожлантиришга қаратилмоқда. Иқтисодий 
ночор корхоналарнинг бозор фаолиятларини ўрганиш ва аниқ маркетинг 
дастурларини ишлаб чиқиш лозим.
- Бошқарма истеъмол товарлари бозори билан бирга молия бозирини 
тартибга солиш, кичик корхоналарни экспорт ва импорт амалиётларидаги 
валюта конвертацияси масалаларига ҳам ёрдам бериши керак.
Наманган вилояти товарлар бозорини ривожлантиришда бошқарма 
томонидан юқоридаги тавсияларни амалга оширилиши Наманган 
вилоятининг ижтимоий-иқтисодий ривожланишига ва рақобат мухитини 
шакллантиришда мухим омил бўлади.

---

101 
ФОЙДАЛАНИЛГАН АДАБИЁТЛАР РЎЙХАТИ: 
1. Ўзбекистон Республикаси Конституцияси 
2. Истеъмолчилар хуқуқларини химоя қилиш тўғрисда Ўзбекистон 
Республикасининг 1996-йил 26 апрел Қонуни. Ўзбекистон Республикаси Олий 
Мажлисининг ахборотномаси. 1996 йил, 5-6 сон.
3. Ўзбекистон Республикасининг “Рақобат тўғрисида”ги қоннуни. Халқ сўзи. 
2012 йил 7 январ. №5-сон. 
4. Ўзбекистон Республикасининг “Товар бозорларида монополистик 
фаолиятни чеклаш ва рақобат тўғрисида”ги қонуни. Ўзбекистон Республикаси 
қонун ҳужжатлари тўплами, 2006 й., 41-сон. 
5. 
Закон 
Республики 
Узбекистан.