Бухгалтерия ҳисоби фанидан – Мустақил таълим шаклидаги топшириқ Бажарди: m-93-2/22-гуруҳ талабаси

Корхонанинг моддий бойликларига киради:

• Моддий бойликлар ҳисоб бирликлари буйича гуруҳланади:

Моддий бойликларга тегишли бўлган хўжалик жараёнлари:

Моддий бойликларга тегишли бўлган хўжалик жараёнлари:

• Етказиб бериш жараёни;
• Сарф қилиш жараёни.

Моддий бойликларни қабул қилишда баҳолаш тартиби

• Харажатлар буйича (шартнома асосида таъминотчига тўланадиган суммалар, божхона божи, солиқлар, сотиб олиш, тайёрлаш ва етказиб бериш харажатлари);
• Ишлаб чиқаришдаги харажатлари (ҳар бир бирликнинг таннархи, ўртача таннархи).

Ўзбекистон Республикасининг қонун ҳужжатларига мувофиқ материалларни баҳолашнинг қуйидаги услублари қўлланилади:

• 1. Эркин бозор (шартнома) ёки давлат томонидан белгиланган улгуржи нархлар бўйича, улар дорихона томонидан етказиб бериш шартномаларини тузиш пайтида мустақил равишда белгиланади ва уларни етказиб берувчининг тўлов ҳужжатларида кўрсатилган ҳолда фактура нархи сифатида қўлланилади.
• 2. Шартнома нархларига транспорт-тайёрлов харажатларининг режадаги (ҳисоблаб чиқилган) миқдорини қўшиш билан ҳисобланадиган режадаги нархлар бўйича олиб борилади.

Ҳақиқий таннарх бўйича.

• Ҳақиқий таннарх бўйича.
• Бу нархлар ҳар ойнинг охирида бухгалтерия томонидан шартнома нархларига ҳақиқатда сарфланган харажатлар:
• импорт божлари ва йиғимлари тўлови; сертификатлаш харажатлари;
• таъминот ва воситачи ташкилотларга тўланган воситачилик мукофотлари;
• солиқлар;
• юклаш-тушириш, ташиш, сақлаш ва етказиб бериш, омборга жойлаш учун харажатлар;
• моддий бойликларни етказиб бериш билан боғлиқ хизмат сафари харажатларини қўшган ҳолда ҳисоблаб чиқилади.

Моддий бойликларни қабул қилишда баҳолаш усуллари

• Бухгалтерия ҳисобининг халқаро стандартларига биноан, товар-моддий бойликларнинг айрим турларини баҳолаш ва ҳисобга олишда қуйидаги усуллардан бири қўлланилади: ҒIҒО, LIҒО, ўртача тортилган қиймат усули (АVЕСО).
• ҒIҒО усули (яъни биринчи келиб тушган – биринчи бўлиб сотилади) кенг тарқалган ва афзал усул ҳисобланади. Бу усул биринчи навбатда сотиб олинган товарларнинг таннархи биринчи навбатда сотилган ёки сарфланган товарлар таннархига ўтказилиши лозимлигини назарда тутади.