Buralish deformatsiyasi. Reja: Buralish deformatsiyasi haqida tushuncha. Burovchi moment epyuralari

_Mavzu: Buralish deformatsiyasi.

Reja:
1.Buralish deformatsiyasi haqida tushuncha.
2. Burovchi moment. Burovchi moment epyuralari.
3. Doiraviy kesim yuzali to‘g‘ri valni buralishdagi kuchlanish va deformatsiya.


Tayanch so’z va iboralar: buralish, siljishdagi buralish, val, buralish burchagi, tayanch, buralishda ruxsat etilgan kuchlanish, moment, quvvat, aylanish soni, buralishdagi qarshilik momenti


1. Buralish deformatsiyasi haqida tushuncha.
Agar bir uchi bilan qistirilgan silindrik sterjenning ikkinchi erkin uchiga sterjenning geometrik o‘qiga tik tekislikda yotuvchi juft kuch ta’sir ettirilsa, sterjenning erkin uchi qistnrilgan uchiga nisbatan buraladi. Demak, buralish deformatsiyasi sodir bo‘ladi (1-rasm, a, b). Sterjen sirtida olingan sterjen o‘qiga parallel a v chizik buralish natijasida a¹ b vaziyatni olib erkin uchining φ burchakk a buralganini ko‘rsatadi. φ burchak buralish burchagi deyiladi.

1-rasm



Buralish deformatsiyasida ham, siqilish va cho‘zilish deformatsiyasidagi singari ichki kuchning kuchlanishi va deformatsiya qiymatlari kesish metodi va Guk qonuni asosida aniklanadi. Sterjenning deformatsiyasi materiallarning elastiklik chegarasida tekshiriladi. Buralish deformatsiyasiga ishlaydigan silindrik sterjenga val deyiladi. Buralishd an hosil bo‘lgan ichki burovchi moment kesim tekisligida yotib, tashqi moment yo‘nalishiga teskari yo‘nalishda aylanma harakatda bo‘ladi (2-rasm a). Tashqi va ichki momentlarni bir-biridan farq qilish uchun tashqi momentni M harfi bilan, ichki momentni (ichki burovchi moment) bilan belgilaymiz.



2-rasm (a,b,v)
Burovchi moment yo‘nalishidagi doira yuza qarshiligi uchun qo‘llasak yuza nuqtalari doira markaziga nisbatan aylanma harakatda bo‘lishini ko‘ramiz (2-rasm a,v). Bu aylanma harakatdagi qarshilik ko‘rsatuvchi yuzaga buralishdagi qarshilik momenti deyiladi. Demak, bu xildagi yuzalarni bilmasdan turib, buralish deformatsiyasini o‘rganish qiyin.