а - proporsionallik koeffitsienti, qarshilikning harorat koeffitsienti deb ataladi.
Bu koeffisient modda qarshiligining haroratiga bogʼliqligini bildiradi.
Hamma metall oʼtkazgichlarda a>0 boʼlsa, juda kam darajada oʼzgaradi. Аgar
haroratning oʼzgarish oraligʼi unchalik katta boʼlmasa, bu koeffitsientning shu intervaldagi
oʼrtacha qiymatiga teng boʼlgan doimiy miqdor deb hisoblab olish mumkin.
80 - rasm.
СPT-02 (СПТ) termometri va uning yer usti aparaturasiga ulanishi
Isitilish ta’sirida oʼtkazgichning geometrik oʼlchovlari qisman oʼzgaradi.
Oʼtkazgichning qarshiligi asosan solishtirma qarshilikning oʼzgarishi hisobiga
oʼzgaradi. Om qonunlariga binoan oʼtkazgichning t° C haroratda bo’lgan qarshiligi ва ga
teng.
Аgar
formulaga
oʼtkazgichning qarshiliklarini qoʼysak, solishtirma
qarshilik haroratga qanday bogʼliqligini topish mumkin.
Shuning bilan:
Harorat o
’zgarishi bilan а – Koeffitsienti ham qisman o’zgargani uchun solishtirma
qarshilik haroratiga chiziqli bog
’liqdir.
Metallar qarshilikning haroratga bog
ʼliqigidan foydalanib, burgʼi quduqda metall
qarshiliklar elektr harorat o
ʼlchov asboblarida ishlatiladi.
Burgʼi quduqda harorat quyidagi tartibda oʼlchanadi:
1. Burgʼi quduq yaxshilab tozalanib, gilli eritma bilan toʼldiriladi;
2. Burgʼilash eritmasining sirkulyatsiyasi to’xtatilgandan keyin harorat
oʼlchovchi asbob (termozondni) blok balans orqali burgʼi qudugʼining ogʼziga
solinib oʼlchash sxemalari ulab chiqiladi;
3. Oʼlchov miqyoslari va tezliklari tanlab olinadi;
Do'stlaringiz bilan baham: |