Buxoro davlat universiteti axborot texnologiyalari fakulteti

2.NFS fayl tizimi.

²NFS (Network File System) — tarmoq fayl tizimi protokoli. Sun Microsystems tomonidan yaratilgan Unix ning standart protokoli bo'lib, serverlarning klient tomonidan belgilangan ma'lumotlarni taqsimlashga qaratilgan. NFS tizimi Unix, Dos, Windows, VMS, Linux va boshqa bir qator tizimlarda ishlaydi. Fayllarning fizik jihatdan qayerda joylashgani NFS ning foydalanuvchisiga hech qanday ta'sir qilmaydi. Quyida NFS tizimida, klient va server o'rtasida potok almashish jarayoni keltirilgan (5-rasm).

¹⁶ A Practical Guide to Fedora and Red Hat Enterprise Linux, fifth edition, Mark G. Sobell,
U.S. Corporate and Government Sales, pages 727-741.


5-rasm

NFS klient qismini sozlash. Bunda biz NFS ning klient qismini o'rnatib, ajratilgan katalog ierarxiyasini montirlaymiz. Dastlab quyidagi paketlarni o'rnatib olishimiz kerak bo'ladi.

• nfs-utils

• 
  system-config-nfs
  

RHEL tizimida fayllarni ishonchli himoyalash uchun portmap utilitasi kerak bo'ladi. Fedorada bu funksiyasni rpcbind utilitasi bajaradi.
Ajratilgan katalog ierarxiyasini montirlash. Ajratilgan kataloglar ierarxiyasini montirlashni quyida misol tarzda tushintirib o'tamiz. Bizga /home katalogni /speedy.home ga, /export/progs katalogni /apps ga va /export/oracle katalogini /oracle kataloglariga montirlashimiz talab etilsin. Birinchi navbatda, ushbu kataloglarni yaratib olamiz. Katalog yaratish komandasi mkdir foydalanib katalog yaratib olamiz.
#mkdir /speedy.home /apps /oracle
Biz har qanday katalogni export katalog ierarxiyasidan montirlashimiz mumkin. Ushbu misolimizda speedy /export katalogini export qladi va
/export/progs va /export/oracle kataloglarini montirlaydi.
#mount speedy:/home /speedy.home
#mount -o ro,nosuid speedy:/export/progs /apps #mount -o ro speedy:/export/oracle /oracle
Odatiy holatda kataloglar ierarxiyasi montirlashda o'qish-yozish (read-write) huquqi bilan montirlaydi. Birinchi qatordagi keltirilgan komandada speedy