Buxoro davlat universiteti axborot texnologiyalari fakulteti

BUXORO DAVLAT UNIVERSITETI

AXBOROT TEXNOLOGIYALARI FAKULTETI

Axborot tizimlarining matematik va dasturiy ta’minoti yo’nalishi 1.1– ISO – 19 guruh talabasi

______________________________ ning

Kompyuter tarmoqlar fanidan

REFERATI

Mavzu: Linux operatsion tizimida local tarmoq kompyuterlarini boshqarish

BUXORO-2022

Mavzu: Linux operatsion tizimida local tarmoq kompyuterlarini boshqarish
Reja:

1. 
   Lokal tarmoqni sozlash.
   
2. 
   NFS fayl tizimi.
   
3. 
   Samba fayl tizmi.
   

Kalit so'zlar: hisoblash tarmog'i, hub, switch, tarmoq qurilmalari, NFS , samba serverlari.

1. Lokal tarmoqni sozlash.

¹Lokal hisoblash tarmog'i kompyuterlarni bir bir joyga to'plagan holda ularning o'rtasida ma'lumot almashishini, ularni bir chop etish qurilmasiga ulanishini va internetga ulanishini ta'minlab beradi. Biz ushbu mavzuda Lokal hisoblash tarmoqni sozlashni ikki aspektini ko'rib chiqamiz: qurilmalarni sozlash va dasturiy ta'minotni sozlash.
Qurilmalarni sozlash. Har bir tizimda yoki lokal hisoblash tarmog'ining uzellarida tarmoq platalaridan iborat NIC (Network Interface Card) bo’ladi. Har bir tarmoq platalari tarmoqqa kabel yoki simsiz ulanish vositasida ulanadi, ikkala holatda ham har bir tizim markaziy hub ga ulanadi. Agar tarmoq, masalan internetga ulangan bo'lsa, unga router yoki gateway kerak bo'ladi.
Kopmyuterlarni ulash. Hozirgi kunda lokal hisoblash tarmog'i bazasidagi zamonaviy Ethernet tarmoqlari, kompyuterlar yoki markaziy uzel bilan ulanishga ega. Uzellar ikki xil ko'rinishda bo'ladi: passiv (hub) va kamutativ (switch). Passiv ulanishda (hub) barcha tizimni birgalikda ulab, barcha tizim uchun ma'lumot uzatish tezligi bir xil bo'ladi. Switch orqali ulanganda har bir tizimning o'zining routeri ma'lumot uzatish qobiliyatiga qarab moslashadi. Quyida oddiy 4 ta kompyuterning bitta hub orqali ulanishi ko'rsatilgan (1-rasm). Ushbu ulanish passiv holatda ulangan.


¹ A Practical Guide to Fedora and Red Hat Enterprise Linux, fifth edition, Mark G. Sobell,
U.S. Corporate and Government Sales, pages 595-601.

1-rasm