Buxoro davlat universiteti pedagogika instituti


Download 1.91 Mb.
Pdf ko'rish
bet49/202
Sana30.10.2023
Hajmi1.91 Mb.
#1733576
1   ...   45   46   47   48   49   50   51   52   ...   202
Bog'liq
Ona tili (Morfologiya) o`quv qo`llanma 13-dekabr

Egalik kategoriyasi 
Ismlarga (ot, sifat, son, olmosh)ga qo‘shilib, asos qismda
ifodalangan narsa, belgi-xususiyat, harakat-holatlarni uch 
shaxsdan biriga qarashliligini bildirgan qo‘shimchalar egalik 
qo‘shimchalari hisoblanadi. 
 M.: 
o‘quvchi+m, 
gulning 
yaxshi+si, 
sportchilarning 
yugurish+i, o‘z+im, ikkov+imiz, mahsulotning ko‘p+i.
Predmetning uch shaxsdan biriga tegishliligini ifodalovchi 
xususiy grammatik ma’nolar va ularning yozuvdagi ifodasi 
grammatik shakllar sistemasiga egalik kategoriyasi deyiladi. 
Predmetning uch shaxsdan biriga tegishliligini ifodalovchi 
qo‘shimcha egalik qo‘shimchasidir
Egalik qo‘shimchalari 3 shaxs, ayni paytda har bir shaxs birlik 
va ko‘plik shakllarga ega (jadvalga qaralsin). 
Egalik qo‘shimchalari nafaqat shaxs ma’nosini, balki uning 
sonini ham ko‘rsatadi. M.:  telefon+im [ I shaxs –so‘zlovchi, birlik],
 telefon+ingiz [ II shaxs – tinglovchi, ko‘plik]. 
 
Shakl
Shaxs 
Birlik shakl 
Ko‘plik shakli 
Variant 
shakllari 
Unlidan 
so‘ng 
Undoshdan 
so‘ng 
Unlidan 
so‘ng
Undoshdan 
so‘ng
I shaxs 
(so‘zlovchi
- m 
ruchka+m
-im 
kitob+im 
-miz 
ruchka+
miz 
-imiz 
kitob+imiz 
 
II shaxs 
(tinglovchi)
-ng 
ruchka+
 g 
-ing 
kitob+ing 
-ngiz 
ruchka+
ngiz 
-ingiz 
kitob+ingiz 
-inglar 
-laringiz 
III shaxs 

Download 1.91 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   45   46   47   48   49   50   51   52   ...   202




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling