Buxoro davlat universiteti raxmatullayeva f. M., Abdulloyev a. J., Giyazova n. B., Narzullayeva g. S

 
TTXI sohasidagi ikki tomonlama investisiya shartnomalarining 
asosiy elementlari quyidagilardan iborat: 
- 
tomonlarning 
investisiya 
sohasidagi 
o'zaro 
munosabatlari 
tamoyillari to'g'risidagi deklarasiya; 
- 
TTXI aniqlashning umumiy qoidalari; 
- 
Ikki tomonlama hamkorlik shakllari; 
- 
Shartnomalarni amalga oshirish bosqichlari; 
- 
Investisiyalarni himoyalash mexanizmlari. 
Jahon 
xo'jaligida 
ko'ptomonlama 
shartnomalar 
asosida 
investitsiyalarni kafolatlash qoidalari bilan investisiyalarni kafolatlash 
bo'yicha ko'p tomonlama agentlik (MAGI) shug’ullanadi. 
80-yillarning boshlaridan xalqaro moliyaviy tashkilotlar, ayniqsa 
Jahon banki rivojlanayotgan mamlakatlarga sarmoya oqimlarini 
rag'batlantirish bo'yicha choralarni qo'llay boshladi. Shu maqsadda 

---

92 
Jahon banki tomonidan rivojlanayotgan mamlakatlardagi xorijiy 
investisiyalarni kafolatlash bilan shug'ullanuvchi Investisiyalarni 
kafolatlashning ko'ptomonlama agentligi MIGA (The Multilateral 
Investment Guarantee Agency) ni tashkil etish to'g'risidagi 
Konventsiyaning asosiy nizomi loyihasi ishlab chiqildi va qabul qilindi. 
1988 yil 12 aprel bu tashkilotga asos solindi va u Jahon banki 
guruhining a'zosi hisoblanadi.
MIGAning asosiy funktsiyasi xususiy investorlarni qo'shimcha 
kafolatlar bilan ta'minlash va xorijiy sarmoyani qabul qiluvchi 
davlatdagi investisiya iqlimini takomillashtirish bo'yicha xizmatlar 
ko'rsatish orqali rivojlanayotgan a'zo mamlakatlarga ularning iqtisodiy 
o'sishini jadallashtirish uchun xorijiy investisiyalarni kiritishni 
rag'batlantirish. 
MIGA faoliyatining turlari: 
- 
Investorlarni siyosiy tavakkalchilikdan sug'urtaviy himoya bilan 
ta’minlash; 
- 
Mablag'larni 
investisiyalash 
imkoniyatlari 
to'g'risidagi 
axborotlarni tarqatishda mamlakatlarga texnik yordam ko'rsatish; 
- 
Investisiyalar bilan bog'liq nizolarni hal etishda vositachilik 
xizmatlarini ko’rsatish va h.z. 
MIGA tomonidan siyosiy tavakkalchilikdan beriladigan kafolatlar 
xorijiy investorlarga o'z investisiya dasturlarini amalga oshirish bilan 
bog'liq bo'lgan faqat iqtisodiy va kredit tavakkalchiligiga e'tiborni 
qaratish imkonini beradi. Ammo moliyaviy tashkilotlar va sug'urta 
tashkilotlarining aksariyati siyosiy beqaror bo'lgan rivojlanayotgan 
mamlakatlarda 
yuzaga 
keladigan 
notijorat 
tavakkalchiligidan 
sug'urtalashni o'z zimmalariga olishni xohlamaydilar. Shunday qilib 
MIGA mazkur bo'shliqni to'ldirishga xizmat qiladi.