Buxoro davlat universiteti texnologik va professional

Foydalanilgan adabiyotlar: 
1. Yo‘ldoshev J.G‘., Hasanov S.A. Pedagogik texnologiya. O‘quv qo‘llanma. – 
T.: «Iqtisodmoliya», 2009.
2. Mavlonova R. Pedagogika darsligi. – T.: «O‘qituvchi», 2008. –215-b.
3. Mavlonova R.A., Sanaqulov X.R., Xodiyeva D.P. Mehnat o‘qitish metodikasi. 
O‘quv qo‘llanma. – T.: TDPU, 2007. 
4. Pedagogik atamalar lug‘ati. – T.: «Fan», 2008.
5. Tolipov O‘.Q., Usmonboyev S.A.. Pedagogik texnologiyalarning tatbiqiy 
asoslari. O‘quv qo‘llanma. – T: «Fan va texnologiya», 2006.
6. Falsafa: ensiklopedik lug‘at. – T.: O‘MEDIN, 2010. 

---

41 
МАХСУС ФАНЛАРНИ ЎҚИТИШДА ШАХСГА ЙЎНАЛТИРИЛГАН 
ТАЪЛИМ ТЕХНОЛОГИЯСИДАН ФОЙДАЛАНИШ 
М.Н.Каримова 
БухДУ “Teхнологик таьлим” кафедраси катта ўқитувчиси 
Ф.Рахматова 
БухДУ 2-босқич талабаси
Шахсга йўналтирилган таълим технологияси, энг аввало, таълим 
олувчининг шахсини шакллантиришни назарда тутади. Касб – ҳунар 
коллежларида 
махсус 
фанларни 
шахсга 
йўналтирилган 
таълим 
технологиялари асосида ўқитиш жараёнини моделининг ташкил этувчилари 
қуйидагилардан иборат: 1. Ўқувчилар гуруҳи таҳлили. 2. Дастлабки 
тайёргарлик. 3. Ўқитиш мазмуни. 4. Ўқитиш мақсадлари. 5. Ўқитиш 
шакллари. 6. Ўқитиш методлари. 7. Ўқитишнинг дидактик воситалари. 8. 
Билим ва кўникмаларни баҳолаш. 9. Қайтар алоқа. 10. Таълим натижаси. 
Қуйида моделнинг ҳар бир ташкил этувчиси ҳақида қисқача тўхталиб ўтамиз. 
1. Ўқитувчилар гуруҳи таҳлили. Шахсга йўналтирилган таълим 
жараёнида гуруҳ ўқувчиларининг кўплиги ва билими даражаси ҳар хил 
эканлиги ўқитишда бир оз қийинчилик туғдирилиши мумкин. Шунинг учун 
ўқитувчи ўқув гуруҳини чуқур ўрганиши ва таҳлил этиши зарур. Бунда ўқув 
гуруҳи ҳақида умумий маълумот олинади, таълим жараёнида қандай махсус 
ёндашув лозимлиги аниқланади, ўқувчиларнинг билимларини ўзлаштириш 
ва амалий топшириқларни бажариш имкониятлари, таълимнинг кейинги 
босқичида ўқишга муносабати, қизиқишлари, билими ва кўникмаси, мовқеи, 
шахсий ва касбий сифатлари, фазилати, ёши ва жинси, оилавий шароити 
ҳамда ижтимоий келиб чиқиши таҳлил этилади. 
2. Ўқув жараёнини ташкил этишга тайёргарлик. Ўқитувчининг махсус 
фанларни ўқитишга тайёргарлик кўриши муҳим аҳамиятга эга. У назарий ва 
амалий машғулотларни ташкил этишга қуйидаги йўналишларда тайёргарлик 
кўради: ташкилий шарт – шароитларни яратиш; дидактик шарт – 
шароитларни тахлил этиш (ўқитиш ҳолатини ўрганиш); ўқув – услубий 
таъминотни таъминлаш. 
Ташкилий шарт – шароитлар қуйидагиларни тақозо этади: ўқитиш 
жойини тўғри танлаш; йўриқнома ва кўрсатмалар ишлаб чиқиш; ўқув 
хоналари ва иш жойларини тайёрлаш. 
Дидактик шарт – шароитлар жиҳозлар, ўқитиш воситалари (доска, 
флипчарт, проектор, видеомагнитафон, компьютер, Интернет) ни талаб 
этади. 
Ўқув – услубий таъминотга махсус фанга тегишли барча ўқув меъёрий 
ҳужжатлар (ўқув дастури, иш режалари, баҳолаш мезонлари), ўқув 
адабиётлари (дарслик, ўқув қўлланмалар, услубий кўрсатмалар, методик 
қўлланмалар ва бошқалар) китради. 

---

42 
№ 
Ўқув 
мақсад 
лари 
Феъллар 
1. 
Билиш 
Қайтариб айтиш 
Қайд қилиш 
Хабар бериш 
Номламоқ, атамоқ 
Ёзмоқ 
Ифодалаш 
Фарқлаш 
Таниш 
Айтиб бериш 
Такрорлаш 
2. 
Тушуниш Далиллар келтирмоқ 
Алмаштирмоқ 
Аниқламоқ, 
белгиламоқ 
Тушунтирмоқ 
Ўтказиш, айлантириш 
Ўзгартириш 
Сурат билан кўрсатиш 
Изоҳ бериш 
Ойдинлаштириш 
3. 
Қўллаш 
Тадбиқ этиш 
Ҳисоблаб чиқариш 
Намойиш этиш 
Фойдаланиш, ўргатиш 
Аниқлаш 
Бажариш 
Ҳисоблаш 
Амалга ошириш, ечиш 
4. 
Анализ 
Келтириб чиқариш 
Ажратиб кўрсатиш 
Табақалаштириш 
Таснифлаш 
Таклиф этиш 
Олдиндан айтиш 
Қисмларга ажратиш 
Тақсимлаш 
Текшириш 
гуруҳлаш 
5. 
Синтез 
Кашф этиш 
Умумийлаштириш 
Режалаштириш 
Ишлаб чиқариш 
Тизимга солиш 
Қўшмоқ,уламоқ 
Тузиш 
Лойиҳалаш 
6. 
Баҳлаш 
Ташхислаш 
Исботлаш 
Асослаш 
Ўлчаш 
Маъқуллаш 
Баҳолаш, текшириш 
Назорат қилиш 
Таққослаш 
Солиштириш 
Қиёслаш