Buxoro davlat universiteti

15.**Gemofiliyava daltonizm kasalliklari X-xromosomada joylashgan retsessiv gen orqali nasldan naslga oiadi. Ushbu genlar orasidagi masofa 9.8 morganidaga teng. Onasi daltonik bo’lgan, otasi esa gemofiliya bilan kasallangan, o‘zi sog‘lom ayol ikkala kasallik bilan kasallangan erkakka turmushga chiqadi. Bolalarning ikkala anomaliya bilan tugilish ehtimolini toping (%).

16* Gemofiliya va daltonizm kasalliklariX-xromosomadajoylashgan retsessiv gen orqali nasldan naslga o‘tadi. Ushbu genlar orasidagi masofa 9.8 morganidaga teng. Onasi daltonik bo’lgan, otasi esa gemofiliya bilan kasallangan oilada tugilgan qiz bilan ushbu belgilar bo‘yicha sogiom erkak nikohidan tugilgan ikki o‘g‘ilning biri daltonik, qoni normal iviydi, ikkinchisi gemofilik, lekin ranglarni yaxshi ajratadi. Ushbu oilada ikkala juft belgilari bo‘yicha sogiom o‘g‘il, qizlarning tugilish ehtimolini (%) aniqlang.

17** Gemofiliya va daltonizm kasalliklari X-xromosomada joylashgan retsessiv gen orqali nasldan naslga oladi. Ushbu genlar orasidagi masofa 9.8 morganidaga teng. Onasi daltonik bo’lgan, otasi esa gemofiliya bilan kasallangan oilada tugilgan qiz bilan o'zi ranglarni normal ajratadiga onasi gemofiliya bilan kasallangan erkak nikohidan tug'ilgan ikki o'g'ilning biri daltonik, qoni normal iviydi, ikkinchisi gemofilik, lekin ranglarni yaxshi ajratadi. Ushbu oilada farzandlarning keltirilgan anomaliyalaming bittasi bilan kasallangan bo‘lib tug'ilish ehtimolini (%) aniqlang.

18.** Makkajo'xorida barglarning burishganligi va poyasining past bo‘ylilik geni retsessiv belgilar hisoblanib, bitta xromosomada bir-biridan 18 morganida masofada joylashgan. Barglari silliq va normal uzunlikdagi o'siinlik burishgan bargli, past bo‘yli makkajo‘xori bilan chatishtirilganida F, da 450 ta o‘simlik olinib, ularning barchasi normal bo'yli, barglari silliq edi. F, da esa 1200 ta o‘sim!ik olingan. F, da olingan o‘simliklardan necha %i burishgan bargli, past bo‘yli ekanligini aniqlang.

19* Makkajo'xorida barglarning burishganligi va poyasining past bo‘ylilik geni retsessiv belgilar hisoblanib, bitta xromosomada bir-biridan 18 morganida masofada joylashgan. Barglari silliq va normal uzunlikdagi o‘simlik burishgan bargli past bo'yli makkajo‘xori bilan chatishtirilganida F1 da 450 ta o‘simlik olinib, ularning barchasi normal bo‘yli, barglari silliq edi. F2 da esa 3 200 ta o'simlik olingan. F₂ da olingan o'simliklardan necha %i ikki belgisi bo'yicha geterozigota ekanligini aniqlang.

20.** Makkajo'xorida barglarning burishganligi va poyasining past bo'ylilik geni retsessiv belgilar hisoblanib, bitta xromosomada bir-biridan 18 morganida masofada joylashgan. Barglari silliq va normal uzunlikdagi o‘simlik burishgan bargli past bo‘yli makkajo'xori bilan chatishtirilganida F1 da 450 ta o'simlik olinib, ularning barchasi normal bo‘yli, barglari silliq edi. F2 da esa 1200 ta o'simlik olingan. F2da olingan o'simliklardan nechtasi silliq bargli, past bo'yli ekanligini aniqlang.

21.Drozofilada tana rangi va qanotining shakli birikkan holatda irsiylanuvchi belgilar hisoblanadi. Tananing qora rangi kulrangga, qanotningkaltaligi uning uzunligiga nisbatan retsessivdir. Laboratoriyada ikkala belgi bo'yicha geterozigotali kulrang, uzun qanotli pashsha bilan tanasi qora va kalta qanotli erkak pashsha chatishtirilgan. Olingan avlodlarning 827 tasi kulrang, uzun qanotli, 833 tasi qora, kalta qanotli, 165 tasi qora, uzun qanotli, 175 tasi kulrang, kalta qanotli ekanligi ma’lum bo'lsa, genlar orasidagi inasofani toping.

22.** Drozofila pashshasida ko'zning normal rang geni oq ko'zlilik geniga, anomal qorin tuzilishi esa normal qorin tuzilishiga nisbatan dominantlik qiladi. Ushbu genlar jinsiy X-xromosomada 3 morganida masofa oralig‘ida joylashgan. Har ikkala gen bo‘yicha geterozigotali urg‘ochi pashsha ko‘zlarining rangi va qornining tuzilishi normal bo‘lgan erkak pashsha bilan chatishtirilganida, F1 da 400 ta avlod olingan. F1 da olingan pashshalardan nechtasi normal belgilarga ega?

23.** Drozofila pashsliasida ko‘zning normal rang geni oq ko‘zIilik geniga, anomal qorin tuzilishi esa normal qorin tuzilishiga nisbatan dominantlik qiladi. Ushbu genlar jinsiy X-xromosomada 3 morganida masofa oralig‘ida joylashgan. Har ikkala gen bo‘yicha geterozigotali urg‘ochi pashsha ko‘zlarning rangi va qornining tuzilishi normal bo’lgan erkak pashsha bilan chatishtirilganida, F1 da 400 ta avlod olingan. F1 da olingan pashslialardan nechtasi anomal qorin tuzilishiga ega ?

24.** Drozofila pashsliasida ko'zning normal rang geni oq ko‘zlilik geniga, anomal qorin tuzilishi esa normal qorin tuzilishiga nisbatan dominantlik qiladi. Ushbu genlar jinsiy X-xromosomada 3 morganida masofa oraliglda joylashgan. Har ikkala gen bo‘yicha geterozigotali urg'oclii pashsha ko‘zlarning rangi va qornining tuzilishi normal bo’lgan erkak pashsha bilan chatishtirilganida, F1 da 400 ta avlod olingan. F1 da olingan pashslialardan necha %i ko'zining rangi oq?

25 .Kalamushlarda junining qoramtir rangi och rangga nisbatan, ko'zining pushti rangi qizilga nisbatan ustunlikka ega. Bu belgilar bitta xromosomada joylashgan. Laboratoriyada pushti ko‘z, qoramtir junli kalamushlarni qizil ko‘z, och rang junlilar bilan chatishtirilganida quyidagidek avlodlar olingan: 55 ta och rang junli, qizil ko‘zli, 54 ta qoramtir yungli, pushti ko‘zli, 55 ta och rang yungli, pushti ko‘zli, 54 ta qoramtir junli, qizil ko‘zli. Shu genlar o'rtasidagi masofani aniqlang (morganida).

26.Ranglarni ajrata olmaslik (daltonizm) va shapko'rlikni yuzaga chiqaruvchi retsessiv genlar jinsiy X-xromosomada joylashgan boiib, ular orasidagi masofa 50 morganidaga teng. Onasi shapkoilik bilan, otasi esa daltonizm bilan kasallangan, o‘zining ko‘rish qobiliyati normal bo’lgan ayol faqat shapkoilik bilan kasallangan erkakka turmushga chiqdi. Bu oilada sogiom farzandlarning tugilish ehtimolini aniqlang.

27.Ranglarni ajrata olmaslik (daltonizm) va shapkoilikni yuzaga chiqaruvchi retsessiv genlar jinsiy X-xromosomada joylashgan boiib, ular orasidagi masofa 50 morganidaga teng. Onasi shapkoilik bilan, otasi esa daltonizm bilan kasallangan, o‘zining koiish qobiliyati normal bo’lgan ayol sogiom erkakka turmushga chiqdi. Bu oilada koiish qobiliyati normal boimagan farzandlarning tugilish ehtimolini aniqlang.

28.** Gemofiliya va daltonizm kasailiklari X-xromosomada joylashgan retsessiv gen orqali nasldan naslga o‘tadi. Ushbu genlar orasidagi masofa 9,8 morganidaga teng. Onasi daltonik bo’lgan, otasi esa gemofiliya bilan kasallangan oilada tugilgan qiz bilan ushbu belgilar bo'yicha sogiom erkak nikohidan tugilgan ikki o'g'ilning biri daltonik, qoni normal iviydi, ikkinchisi gemofilik, lekin ranglarni yaxshi ajratadi. Ushbu oilada faqat bitta anomaliya bilan kasallangan farzandlarning tugilish ehtimolini (%) aniqlang.