Buxoro muhandilik-texnologiya instituti yuldasheva saida nem atovna sanoat korxonalarida

V - silosning hajm i (m 3);
N - m ahsulotning hajm iy m assasi (t\m);
Kp -silos hajm idan foydalanish koeffitsienti.
M ana shularni bilgan holda siloslar sonini topish m um kin. X o m ashyo, 
m aterial yoki tayyor m ahsulotni joylashtirish uchun kerakli m aydon turli form ulalar 
orqali hisoblanadi. Bunda b a ’zi m ateriallam ing saqlash qoidasi va xususiyatlarini 
bilish shartdir. Q uyidagi form uladan foydalanish mum kin:
bu yerda:
F — kerakli m aydon (m);
Rx - partiyaning kattaligi (t);
qx -  lm . kv. m aydonga tushadigan yuk m iqdori (t).
U m um iy va qism an ixtisoslashtirilgan om borlar buyicha pasportli va ish 
sig ’imi farqlanadi. Pasport b o ’yicha sig ’im om borxonada m a ’lum m ahsulotni 
saqlash sharoitiga qarab hisoblanadi. Ish sig ’imi o ’zgaruvchi kattalik b o ’lib, 
berilgan davrda om borda saqlanayotgan m ahsulotning turiga b o g ’liq. K ichik 
ixtisoslashgan om borlarda bu ikki xil sig ’im ustm a-ust tushadi.
O m borlarda qabul qilish va yuborish qurilm alari bor. U larning qobiliyati 
qabul qilish va yuborish nuqtalari ham da ularning unum dorligi bilan o ’lchanadi. 
O m borxonaga xom ashyo qabul qilish uning kelishi bilan am alga oshiriladi, ishlab
208

---

chiqarishga yuborish esa uzluksiz, davriy yoki partiyalar shaklida am alga 
oshiriladi.
Q abul qilish, saqlash va yuborish bilan b o g ’liq b o ’lgan barcha savollar, har 
bir asosiy om borlar b o ’yicha tuziladigan joylashtirishning operativ rejasiga asosan 
hal qilinadi. M os operatsiyalam ing yakunlanishi bilan barcha natijalar yangilanadi, 
bu esa doim om bor sig ’im ini foydalanishning real k o ’rinishini kuzatishga va 
kerakli qaror qabul qilishga im kon beradi.
2 2 .6 . P a x ta n i q u ritish v a q tid a x a v fsiz lik te x n ik a si