Buxoro muxandislik texnologiya instituti

 
 

---

19 
3-AMALIY MASHG`ULOT 
Mavzu: DASTURNI OTLADKALASH (SOZLASH) 
Ishdan maqsad: Dasturni sozlash usullari bilan tanishish va ularni o’rganish. 
Nazariy qism: 
Ushbu amaliy mashg`ulotda talabalar VU da ishlamaydigan nosozliklarni topish
va bu nosozliklarni bartaraf etishni, yaratilgan dasturni sozlash va uning ishlashini 
taminlash usullarini o’rganadilar. Hamda dastur xatoliklarini topish boshqa 
asboblarni, shu jumladan yoritishni ishlatish, qadamba-qadam harakatlasnish rejimi 
va “sinovchi”larni (пробник) ishlatishni amaliyotda qo`llashni o`rganadilar. 
1. 
Debug Exercise.vi VU ni oching. 
2. 
Diagrammalar blokiga o`ting (1-rasm). Dasturni ishga tushurish ko`rsatgichi 
ishchi holatda emasligiga e`tibor bering. Ishga tushurish tugmasi nima uchun 
bunday holatda ekanligini aniqlab, VUni ishga tushurish tugmasini ishchi holatga 
keltirish lozim.
1-rasm. Tahrirlash uchun VU diagramma bloki 
3. 
Sichqoncha bilan siniq yo`naltirgich(strelka) tugmasini tanlang. Paydo 
bo`lgan oyna bu “Xatolar ro`yxati” (2-rasm) VU dagi xatolar ro`yxati hisoblanadi. 

---

20 
2-rasm. VU ishlashiga yo`l qo`ymaydigan xatolar ro`yxati 
4. 
Add: contains unwired or bad terminal(Qo'shish funksiyasi:zarur 
terminal mavjud emas) xatoligini belgilab oling va ustida sichqoncha tugmasini 2 
marta chiqillating(yoki "Nayti" bandini tanlang), LabVIEW diagramma blokidagi 
xato funksiyani ajratib ko'rsatadi. 
5. 
Diagramma blokida bo'lmagan o`tkazgichlarni yarating. Shundan keyin 
“Ishga tushirish” tugmasi ishlaydigan holatda bo`ladi. Agarda bunday bo`lmasa, 
nosoz o`tkazgichni o`chirish opsiyasini ishlating. 
6. 
Yana yuzadagi panelga o`ting va VU ni bir necha marotaba ishga tushiring. 
7. 
Yuza panelini ("Oyna" menyusida O’rnatish (Tile) buyrug`idan foydalanib 
(Ctrl+T)) va diagramma blokini shunday o`rnatingki, ularni bir vaqtda ko`rish 
imkoniyati bo`lsin. 
8. 
Har gal ma`lumotlar tuguni bajarilishini xohlaganingizda 
orqali 
qadamma-qadam tugmasini sichqoncha bilan tanlang (yoki 
ichidan qadamma-
qadam tugmasini sichqoncha bilan tanlang (diagramma bloki tarkibini tugatishni 
bajarish uchun). Dastur qadamba-qadam bajarilishi hisobiga yuzadagi panelda paydo 
bo`ladigan ma`lumotlarga e`tibor qarating. Avval tasodifiy sonlar generatsiyalanadi, 
undan so`ng uni 10 ga ko`paytiriladi va nihoyat VU natijaga 100 ni qo`shadi. 
Diagramma bloki terminalida yangi ma`lumotlar kirganida yuzadagi panelda display 
elementlaridan har biri qanday yangilanishiga e`tibor qarating.”Pause” tugmasini 
tanlab, qadamba-qadam rejimidan chiqish va VU ishini tugallash mumkin. 

---

21 
9. 
Endi esa ”sinovchilar”ni (пробник) ishga soling, ma`lumotlar 
o`tkazgichining istalgan segmentiga sichqonchani o`ng tugmasini tanlagan holda va 
”sinovchi”(пробник) opsiyasini tanlagan holda ularni o`rnatish mumkin. 
10. Ma`lumotlarni qanday namoyish etishini, mos o`tkazgich orqali o`tishini
3-rasmda ko`rsatilgandek yana bir marta dasturni qadamlari bo’yicha bajaring va 
belgilang. 
3-rasm. VU ”Debugged Exercise.vi” diagramma bloki 
11. Yoritish tugmasini tanlab, dasturni bajarishni yoritishni o`chiring. 
12. Fayl menyusidan ”Qanday saqlash”(Save As) opsiyasini tanlab o`zingizning 
papkangizni yaratib, uning tarkibiga VU ni boshqa nom bilan saqlang. Masalan: 
”Debugged Exercise.vi” deb nomlang. O’z maqsadingiz uchun VU kutubxona yaratib 
ko`rishingiz va unda o`z ishlaringizni saqlashingiz mumkin. 
13. Fayl menyusidan ”Yopish”(Close) opsiyasini tanlab, VU ni yoping.