Buxoro shahar 3-umumiy o’rta ta’lim maktabi

dàvlàtdà yangi qonunlàr, màorif và màdàniyatgà àsos solgàni uchun kimga “BUYUK” nomi

berilgàn?

“BUYUK KARL” ga

Buyuk Karlning dastlabki hàrbiy yurishlàridan biri qaysi qabilaga bo’ldi?

“LANGOBARD” qabilasiga

Kàrlning jiyani?

Graf ROLAND.

Reyn dàryosining o‘ng sohilidà yashàgàn sàks qàbilàlàrigà qàrshi urushlàr qancha dàvom etgan?

30 yildan ortiq (772–804)

Imperatorlik tojini Rim papasi Karlga qachon kiydirdi?

800-yilning dekabrida.

Ritsàr ma’nosi?

nemischa “ritter–otliq” ma’nosiga ega.

“Feod” ning egàsi?

Yer-mulk hàrbiy xizmàt evàzigà tàqdim etilib merosiy mulkkà ega bo’lgan odamlar “Feodal” deb àtàlgàn.

Franklar davlatidag Yirik qàbilàlàrni kim boshqargan?

“Gersoglàr”

Yirik bo‘lmàgàn hududlàrni imperàtor kimlarga tàyinlàgàn?

“GRAF” (nemischa,qirol tayinlagan amaldor)larga.

FINISH!

Yangi mavzuni tushuntirish:

• Rim imperiyasi Britaniya orollarini istilo qilganida orol janubida kelt, britt, shimolida – hozirgi Irlandiya va Shotlandiyada – skot, pikt qabilalari yashagan.
• Rim legionlari 407-yilda Britaniyani tashlab Italiyaga qaytadi. Ularning ketidan qolgan rimliklar ham Yevropaga keta boshlaydi. Shu tariqa orolning kelt aholisi o‘z holicha qoldiriladi. Kelt qabila boshliqlari esa o‘zaro urushlarga kuch beradi. Ayni paytda Shimoldan pikt va skott qabilalari hujmlari boshlanadi.

1-rasm. Britt jangchilari

Xavfli himoyachilar. Piktlardan himoyalanish uchun mahalliy brittlar ilk marotaba germanlarning yut, angl va saks qabilalaridan yollanma drujinalarni taklif etgan. Bu qabilalar Germaniyaning shimoli va Yutlandiya yarimorolida yashardi. Dastlab germanlar uchta kemada kelishadi. Lekin ko‘p o‘tmay ularning ortidan ko‘plab qabiladoshlari yo‘lga chiqadi. Germanlarning keltlardan tobora yuqori to‘lov talab qilishi, doimiy isyonlari, mamlakatni talashlari va tahdidlari kuchayib boradi. Yutlar V asr o‘rtalarida Kent viloyatini bosib oladi. Ularning izidan angl-sakslar ham keltlarga hujum boshlab, qattiq qarshilik bo‘lmaganidan mamlakatni istilo qilishga kirishadilar. Angl-sakslar mahalliy aholining bir qismini qirib, ayrimlarini qullik asoratiga soladilar. Shaharlar katta talafot ko‘radi, majusiy germanlar ibodatxona va monastirlarni talab, yondirib yuboradilar. Istilo dahshatidan ko‘pgina keltlar qit’aga, Armorika viloyatiga ko‘chib o‘tadi. Fransiyaning shimoli-g‘arbidagi bu hudud brittlarning ommaviy ko‘chishidan so‘ng Bretan nomini olib, bu nomni hozirga qadar saqlab qolgan.

• Xavfli himoyachilar. Piktlardan himoyalanish uchun mahalliy brittlar ilk marotaba germanlarning yut, angl va saks qabilalaridan yollanma drujinalarni taklif etgan. Bu qabilalar Germaniyaning shimoli va Yutlandiya yarimorolida yashardi. Dastlab germanlar uchta kemada kelishadi. Lekin ko‘p o‘tmay ularning ortidan ko‘plab qabiladoshlari yo‘lga chiqadi. Germanlarning keltlardan tobora yuqori to‘lov talab qilishi, doimiy isyonlari, mamlakatni talashlari va tahdidlari kuchayib boradi. Yutlar V asr o‘rtalarida Kent viloyatini bosib oladi. Ularning izidan angl-sakslar ham keltlarga hujum boshlab, qattiq qarshilik bo‘lmaganidan mamlakatni istilo qilishga kirishadilar. Angl-sakslar mahalliy aholining bir qismini qirib, ayrimlarini qullik asoratiga soladilar. Shaharlar katta talafot ko‘radi, majusiy germanlar ibodatxona va monastirlarni talab, yondirib yuboradilar. Istilo dahshatidan ko‘pgina keltlar qit’aga, Armorika viloyatiga ko‘chib o‘tadi. Fransiyaning shimoli-g‘arbidagi bu hudud brittlarning ommaviy ko‘chishidan so‘ng Bretan nomini olib, bu nomni hozirga qadar saqlab qolgan.