Buxoro yuqori texnalogiyalar muhandislik-texnika instituti “neft va gaz sanoati texnika-texnalogiyasi” fakulteti 16-09 mngqit guruh tolibi Qosimov Baxtiyor

Yalpi ishchi kuchi uning bandligi va ishsizlik

• Reja:

• Ishchi kuchini takror hosil qilish
• va uning xususiyatlari
• 2. Ishsizlik va uning turlari.
• Ishsizlik darajasini aniqlash
• 3. O’zbekistonda bandlik muammosi va
• ishsizlarni ijtimoiy himoyalash

• Mansurov Sardor

JAMIYATNING YALPI MILLIY MAHSULOTI HISOBIGA ISHLAB CHIQARISH-NING MODDIY ASHYOVIY OMILLARIGINA EMAS, BALKI SHAXSIY OMILI — ISHCHI KUCHI, JAMIYATNING ASOSIY ISHLAB CHIQARUVCHI KUCHI HAM TAKROR HOSIL ETILADI VA SIFAT JIXATDAN ANCHA YUQORI DARAJADA TAKROR YUZAGA CHIQARILADI.

• Ishchi kuchini takror hosil qilish insonning jismoniy kuchlari va aqliy qobiliyatlarini uzluksiz qayta tiklab va ta'minlab turish, yangi ishchi avlodini tanyorlash ularning mehnat malakasini muttasil yangilab va oshirib borish, umumiy bilim va kasbiy darajasining o’sishini ta'minlash demakdir. Ishchi kuchini takror yaratish xodimlarni ishlab chiqarishga jalb etishni, tarmoqlar, kor-xonalar, regionalar o’rtasida mehnat resurslarini taqsimlash va qayta taqsimlashni, ularning xodimlarga bo’lgan ehtiyojlari qon-dirilishini va ayni paytda ishchi kuchining ish bilan to’la va samarali band bo’lishini ta'minlaydigan ijtimoiy-iqtisodiy mexanizmini yaratishni ham o’z ichiga oladi.

• Ixtiyoriy ishsizlik

• tabiiy ishsizlik turi bo’lib, bunda meh-natga layoqatli kishilarning mehnat
• faoliyatidan o’z xoxishi bo’yicha chetlashgan,
• ya’ni ishlashni xoxlamaydigan qismi tushuniladi.

• Institustional (muassasaviy) ishsizlik

• Bandlik, uning mohiyati va shakllari

• Bandlik - bu fuqarolarning shaxsiy va
• ijtimoiy ehtiyojlarini qondirish bilan
• bog’liq bo’lgan, qonunlarga zid
• kеlmaydigan va
• ularga ish haqi (mеhnat daromadi)
• kеltiradigan faoliyatdir.

Mehnatga layoqatli bo’lib, ishlashni xohlagan, lekin ish bilan ta’minlanmaganlar ishsizlar deyiladi.

ISHSIZLIKNING SABABLARI

Respublika aholisining tabiiy harakatlanishi

Yillar	Ko’rsatkichlar (har 1000 ming kishi hisobiga)
	tug’ilish	o’lish	tabiiy o’sish
1991	34.5	6.2	28.3
1995	29.8	6.4	23.4
1996	27.3	6.2	21.1
1997	26.0	5.9	20.1
1998	23.0	5.8	17.2
1999	22.3	5.3	17.0
2000	21.5	5.5	16.0
2001	20.4	5.3	15.1
2002	20.9	5.4	15.5
2003	19.8	5.3	14.5
2004	20.4	5.0	15.4
2005	20.3	5.4	14.9
2006	20.9	5.3	15.6
2007	22.6	5.1	17.5
2008	23.6	5.0	18.6
2009