- Buyrak yetishmovchiligi - buyraklar faoliyatining (koptokchalar filtratsiyasi, kanalchalar reabsorbtsiyasi, buyraklarning kontsentratsion qobiliyatining va boshqalaming) buzilishi natijasida organizmning endogen zaharlanishi bilan xarakterlanadigan xolatdir. Bu sindrom ba’zan tez rivojlanishi, boshqa hollarda sekin - asta rivojlanishi mumkin. Shunga ko’ra buyrakning o’tkir va surunkali yetishmovchiligi farqlanadi.
- Buyrakning o’tkir yetishmovchiligi - buyraklar faoliyatining favqulotda buzilishi tufayli azot almashinuvi mahsullarining organizmdan siydik bilan chiqarilishining to’xtashi, suv - elektrolit balansi va kislota – ishqor muvozanatining buzilishi bilan o’tuvchi sindrom hisoblanadi. Bu o’zgarishlar buyrak ishemiyasi (buyrakda qon aylanishining o’tkir buzilishi), ekzogen zaharlanishlar, buyraklaming diffuz yallig’lanishi (avj olib boruvchi glomerulonefrit) natijasida koptokchalar filtratsiyasi va kanalchalar reabsorbtsiyasining baravariga o’tkir va o g’ir buzilishi oqibatida yuzaga keladi.
Buyrakning o’tkir yetishmovchiligiga olib keluvchi sabablarga asoslanib prerenal, renal va postrenal yetishmovchilik farqlanadi. Prerenal - 1. Yurakdan otilib chiqayotgan qon hajmining va yurak indeksining keskin kamayishi (kardiogen shok, aritmiyalar, yurakning o’tkir yetishmovchiligi, o’pka arteriyasi tromboemboliyasi, k o’p qon y o’qotish);
- 2. Sistemli vazodilatatsiya (sepsisda rivojlanadigan endotoksik shok, anafilaktik shok, vazodilatatorlami katta dozada q o’llash);
- 3. Ko’p suv yo’qotish (davomli qusish, to’xtovsiz diareya, diuretiklarni yoki ich suruvchi dorilami uzoq muddat qo’Ilash);
- 4. Jigar kasalliklarida jig a r - buyrak sindromining rivojlanishi (virusli gepatit V va virusli gepatit S ning og’ir turi, jig a r tsirrozi, xolestaz, jig ar rezektsiyasi).
Do'stlaringiz bilan baham: |
