Buyuk ipak yo‘LI

BUYUK IPAK YO‘LI –MULOQOT VA HAMKORLIK YO‘LI

O’QITUVCHI – MADAMINOV OBIDJON

BUYUK IPAK YO‘LI

Reja:

• Qadimgi davrda savdo yo’llari
• Ilk o’rta asrlarda Buyuk Ipak Yo’li
• Rivojlangan o’rta asrlarda Buyuk Ipak Yo’li
• Zamonaviy savdo-transport yo’llari

Qadimgi davrda savdo yo‘llari

• Lojuvard (la’l) yo’li – mil.avv. III-II mingyilliklarda Tog’li Badaxshon hududidan Eron, Mesopatamiya va Misrga olib boruvchi yo’l
• Dasht yo’li – Oltoydan boshlanib Eron, Mesopatamiya, Arabiston va Shimoliy Afrikaga hamda Itil va Yoyiq daryolari oralig’idagi dashtlardan Hindsitonga olib boruvchi yo’l
• Oltin yo’l – Tog’li Oltoydagi oltin konlaridan O’rta Osiyo orqali Eron va Hindistonga olib boruvchi yo’l
• Shoh yo’li - Mil.avv. VI-IV asrlarda Erondagi Suza, Persepol shaharlaridan Kichik Osiyo port shaharlarigacha boruvchi savdo yo’li.
• Nefrit yo’li – Yorkend va Xo’tan hududlaridan O’rta Osiyo hududlariga olib boruvchi yo’l

Baron Ferdinand Paul Vilgelm fon Rixtgofen

• 1833-1905-yillarda yashagan. Nemis geologi, geografi, sayohatchi olim.
• 1877-yil Buyuk Ipak Yo’li atamasini fanga kirgazgan.

Buyuk ipak yo’lining tarmoqlari

• Janubiy tarmog’i – Yuyminguan, Shanshan, Labnor ko’li, Kunlun tog’i shimoliy tizmalari, Yorkent, Vaxon yo’lagi, Badaxshon o’lkasi, Baqtriya, Parfiya va Hindiston
• Markaziy tarmog’i – O’zgan orqali, O’sh, Quva, Marg’ilon, Qo’qon, Xo’jand, Samarqand, Buxoro 2ga: 1) Buxoro-Qarshi-G’uzor-Kesh-Termiz-Balx-Hindiston; 2) Buxoro-Marv-Nishopur-Tehron-Qazvin-Hamadon-Bag’dod-Palmira-Tir
• Shimoliy tarmog’i – Yansi, Yansay, Qang’, Davan, So’g’d hududi

Buyuk ipak yo’li savdo-sotiq ishlaridan tashqari madaniy-marifiy, ilm-fan yutuqlari yoyilishi va almashinuvida, turli xil til, dinlarning tarqalishida, yozuv turlarining yoyilishida xizmat qilgan.

ZAMONAVIY SAVDO-TRANSPORT YO‘LLARI

TRASEKA

• 1993-yilda Yevropa ittifoqi tomonidan taklif qilingan Yevropa-Kavkaz-Osiyo transport koridori.
• Hamkor davlatlar - Ozarbayjon, Ukraina, Armaniston, Gruziya, Qozog'iston, O'zbekiston, Turkmaniston, Qirg'iziston, Tojikiston, Moldova, Ukraina, 2000-yildan Turkiya, Ruminiya, Bolgariya, 2009-yildan Eron qo'shilgan.

BIR MAKON BIR YO’L

• 2011-yil

Bir makon bir yo‘l

SHIMOL-JANUB SAVDO-TRANSPORT KORIDORI