C h e t e L m u s I q a t a r I x I
Download 2.35 Mb. Pdf ko'rish
|
Chet el musiqa tarixi (R.Qodirov va b.)
^/cSoOt\
List fortepiano ijodining asosiy tamoyili uning dasturiyligi bo4ib, shu tufayli u keng obrazlar doirasini ochib bera oldij Uni qahramonlik (‘'Lion'’ pyesasi, moslashtirilgan “Rakotsi marsh”), sevgi lirikasi (uchta "Petrarka sonetlari” , uchta noktyurn), tabiat obrazlari (“d’Este villasi favvoralari”), iblis ibtidosi, Mefistofel (“Mefisto-vals”, si minor sonatasi), diniy tuyg'ular (si minor sonatasi yordamchi partiyasining birinchi mavzusi) o'ziga tortardi. www.ziyouz.com kutubxonasi Listning fortepiano ijodida uning to‘qq izta_ vengcrcha rapsodiy a la rijn u h im o^rinlardan birini egallaydi, bu rapsodiyalar venger va loMilar xalq qo‘shiq va raqslari mavzulariga asoslangan o‘ziga xos milliy-romantik poem alardirj 30-yillar oxiridan boshlab List “Venger milliy kuyiari” to‘plamini yarata boshladi. Keyinchalik, shu to‘plamning ko'plab kuylarini List ajoyib tarzda fortepianoda rivoj 1 an tirdi, ularga xalq ijrochilari badixago‘ylik san’ati yo‘nalishidagi yorqin jo ‘rovozlik yozdi. Bir-biriga qarama-qarshi lavhalaming almashinuviga asoslangan rapsodiyalar shakli xalq musiqachiligidan boshlanadi. Og‘ir qismlar musiqasi qadimiy vengercha raqs - yurishni eslatadi. Tez qismlar xalq xursandchiligi manzarasini tasvirlaydi va chardashni eslatadi. Listnin ba’zi rapsodiyalariga dasturiylik xususiyatlari xosdir, bu haqda ulaming sarlavhasidan bilish mumkin. Bular - Beshinchi rapsodiya - “Qahramonona elegiya'\ To‘qqizinchi rapsodiya - “Pesht karnavali", 0 ‘n beshinchi rapsodiya - “Rakotsi - marsh”. Listning Ikkinchi rapsodiyasi kompozitorning ushbu janrdagi eng sara asarlari qatoridan o'rin olgan. Rapsodiya qisqa improvizatsiyali kirish (Lento a capriccio) bilan ochiladi, u tinglovchini yorqin va rang-barang xalq hayoti dunyosiga olib kiradi va hiukoyanavis-qo‘shiqchilar kuylashini eslatadi: www.ziyouz.com kutubxonasi Lento a capricdo Yuqori ovozning o ‘ziga xos forshlagli kuyi venger xalq musiqasiga xos bo4ib, quyi registrdagi akkordlar esa torli xalq cholg‘u asboblarining sadolanishini tasvirlaydi. ^Birinchi qismning bari qolshiq (Lassan) bo4ib, uning kuyi venger milliy xarakteriga ega. Qo'shiqning har bir jumlasini verbunkosh uslubiga xos boMgan ritm aylanmasi yakunlaydi. 38 misol www.ziyouz.com kutubxonasi Qo‘shir yengii raqsga o‘tadi, u rapsodiya ikkinchi qismida bosh ahamiyatga ega bo'ladi: 39- misol Download 2.35 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling