Chiqindi oqova suvlarni tozalash, suvlarning xossalari va ularning sinflanishi

Gorizontal cho'ktirgichlar.

Ushbu cho‘ktirgichlar to‘g‘riburchakli rezervuariar bo‘lib, ikki yoki undan ortiq bo‘limdan iborat bo'ladi. Suv bir tarafdan ikkinchi tarafga qarab harakatlanadi. Chuqurligi H=l,5—4 m, uzunligi 8—12H (ya’ni 8.1,5—4 — 12—32m), eni 3—6 m. Sutkasiga ushbu inshootdan 15000 m3 oqova suv o'tib tozalanadi. Tozalash samarasi 60 %.

Ushbu tindirgichda suv tarkibidagi har bir zarra suv oqimi bilan tezlikda to‘g‘riga va o‘z og'irlik kuchi ta’sirida — pastga qarab yo'naladi. Shunday qilib, har bir zarra ushbu ikkita tezlikka ega bo'ladi. Tindirgichda cho'kishga zarraning harakat trayektoriyasi tindirgich uzunligi bo'yicha kesishgan zarragina ulgiradi. Suvning tindiigichdagi gorizontal harakat tezligi 0,01 m/sek deb qabul qilinadi. Tindirgichda tinish vaqti 1—3 soatni tashkil etadi.

Tindiigich konus taglikli silindrik rezemiar bo‘lib, oqova suv markaziy quvur orqali beriladi. Tindiigichga berilgan suv pastdan yuqoriga qarab harakat qiladi va ariqcha orqali chiqarib yuboriladi. Bunda suv tarkibidagi zarralar o‘z og‘irlik kuchi ta’sirida pastga yo‘naladi. Cho'kish zonasining balandligi 4—5 m ni tashkil etadi. Vertikal tindiigichning samarasi gorizontal tindiigichga qaraganda 10—20% ga kamroq.