Цитрус зараркунандалари Цитруслар каторига


Download 18.72 Kb.
bet2/2
Sana04.01.2023
Hajmi18.72 Kb.
#1078877
1   2
Bog'liq
макола 2

Кураш чоралари. Лимондаги шираларга карши асосан кимѐвий кураш уюштирилади, чунки табиатдаги афидофаг кушандалар (хон кизининг кунгизлари, олтинкўз, афидиидлар ва б.) зараркунанда сонини еб тугата олмайди, балки унинг зичлиги тобора ошиб боради. Шунинг учун, шираларнинг купайиши кутилаѐтган вазиятларда лимон буталари гуллашидан бир хафта олдин куйидаги инсектицидларни ишлатиш юкори самара беради: моспилан (моторли пуркагич ишлатганда 10 л сувга 6 грамм, яъни 0,06% лик, бошка оддий пуркагич ишлатганда эса 0,03% лик сув эритмаси ишлатилади), энджео (моторли пуркагич учун 0,06%), багира ва бошка имидоклопридлар - 0,08%. Айни вазиятда ўсимликларда ургимчаккана ва бошка зараркунандалар хам мавжуд булса: Нурелл-Д - 0,2% (10 литрга 20 гр), Каратэ - 0,1%, Проклейм - 0,08% + 0майт-0,2%, ѐки Вертимек - 0,08%. Лимон буталари кийгос гуллаѐтган пайтда инсектицид ишлатиб булмайди, сабаби - гул чангитаѐтган хашаротларни улдириб юбориши мумкин. Агарда кечга колинган булса, яхшиси кимѐвий ишловни гулдан тушиб хосил туганаклари шакллангандан кейин утказиш зарур.
Окканотлар. Цитрус буталарида куйидаги окканот (Aleyrodidae) ойласига мансуб турларни учратиш мумкин: цитрус окканоти (Dialeurodes citri (Ashmead)) ва иссикхона окканоти (Trialeurodes vaporariorum Westw.).
Зарари. Окканотларнинг асосий зарар келтирадиган шакли - бу куртлик (личинка) давридир. Лекин етук зотлари хам санчиб-суриб барг ва ўсимликка зарар етказади. Окканот хам ўзидан шира чикаргани учун, каттик зарарланган ўсимликларнинг барглари елимлашиб, замбуруглар таъсирида корайиб кетади; гул ва майда шоналар хамда барглари саргайиб тукилади, хосилдорликнинг микдори ва сифати пасаяди.
Кураш чоралари. Лимон одатда кисман махсус тулик ѐпилган лимонарийларда, ѐки ярим беркиладиган ѐзги ертулаларда устирилади. Агар бу лимонарий шароити булса, ўсимликларни окканот, ва унга ухшаган йирикрок хашаротларни (куянинг капалаги, канотли шира, окканот зотлари ва б.) ичкарига киритмаслик учун дераза ва формугалар сентябр ойида майда капрон сеткалар билан уралади (айни кўзда, кечаси сувук тушиши билан хашаротлар ичкарига интилади).
Иккинчи киладиган ишимиз - бу окканотларга карши уларнинг энг самарали кушандаси энкарзия формоза (.Encarsia phormozae Gehan.), хамда бошка авлодга хос эретмоцерус турларини кўзга якин табиатдан йигиб, ѐки махсус биолабораторияларда купайтирилган поиуляцияларини иссикхоналарга олиб келиб таркатиш яхши самара беради. Ёки булмасам, кўзда кучат экилиши билан иссикхоналарга ламинация килинган когозларга сарик рангли елим суртирган туткичларни илиб чикиб зотларини тутиш хам зараркунандаларнинг олдини олади. Ва нихоят, мажбур булган вазиятларда, лимонни окканотлардан химоя килиш учун шираларга карши тавсия этилган инсектицидлардан ташкари, куйидагиларни ишлатиш тавсия этилади: Апплауд ва Адмирал деб аталадиган гормонал дорилар - 0,1% (моторли пуркагичлар учун).
Ургимчаккана. Бу зараркунанда хакида олдинги булимларда батафсил ахборот берилди. Бу ерда шуни таъкидлаб утиш зарурки, цитрус буталаридан лимонда оддий ургимчакканадан (Tetranychus urticaeKoch.) ташкари бог (Schizotetranychuspruni Oudms.) ургимчакканаси хам куплаб урчиб зарар келтириши мумкин. Ургимчакканаларнинг лимонга етказадиган барг ва новдаларни шикастлашидан ташкари, гул атрофи, шона ва шаклланган йирик меваларгача зарарлаши мумкин. Бундай меваларнинг пустлоги хунук туе олади, ўзи эса, тиришиш окибатида ѐрилиб кетиши хам мумкин. Каттик зарарланган дарахтлар саргайган баргларини тукиб юбориб, ялангочланиб колади. Бундай бутадан яхши хосил кутиб булмайди.
Кураш чоралари. Ўз вактида ургимчакканаларга карши акарицид дориларни ишлатиб ўсимликларни химоя килиш муваффакият гаравидир. Бундай дорилар каторига куйидагиларни киритиш мумкин: Омайт - 0,3% (моторли пуркагич учун 10 л сувга 30 гр), Вертимек - 0,1%, Нурелл-Д - 0,3%, Каратэ - 0,3% ва б.
У.ЖАББОРОВ,Ш.НОРБОЕВ карантин инспекторлари.
Download 18.72 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling