Дарслик Бакалавриат ёъналиши: 5140800-педагогика ва психология талабалари учун дарслик

Тафаккур турлари
Муайян ижтимоий муҳитда турмуш кечираётган одамларнинг эҳтиёжлари хатти-ҳаракат мотивлари нарсаларга қизиқишлар, интилишлар, майллар, ақлий қобилиятлари, ҳатто фаолиятлари ҳам турли тумандир. Худди ана шу боисдан уларнинг тафаккури ҳам ҳар хил ҳолатларда вазиятларда турлича тарзда вужудга келади, намоён бўлади.
Психология фанида тафаккур турлари топшириқ хусусиятига, фикр ёйиқлигига, фикрнинг оригиналлик даражасига қараб, қуйидагича шартли классификасия қилинади.
Профессор Э.Ғ.Ғозиэвнинг "Умумий психология" дарслигида тафаккур турлари қуйидагича классификасия қилинади:

Тафаккур турлари
Шаклига кўра	Кўргазмали-ҳаракат, кўргазмали-образли,
Топшириқ характерига кўра	Назарий, амалий, ихтиёрсиз, ихтиёрий
Фикр ёйиқлигига кўра	Конкрет, абстракт, реалистик, аутистик интуитив, дискурсив
Фикрнинг оригиналлик даражасига кўра	Репродуктив, продуктив, ижодий, визуал, фазовий

В.Каримованинг "Психология" ўқув қўлланмасида тафаккур турлари қуйидагича классификасия қилинади.

Тафаккур турлари
Шаклига кўра	Кўргазмали-ҳаракат, кўргазмали-образли, мантиқий
Кўриладиган масаланинг характерига кўра	Назарий, амалий
Ижодийлик элементига кўра	Конвергент, дивергент
Янгилиги ва ноёблигига кўра	Репродуктив, продуктив (ижодий)

Шунингдек, айрим адабиётларда тафаккур классификасияси қуйидаги тарзда ҳам ифодаланади.