Дарслик мбх doc

Nomoddiy aktivlarning sotilishi munosabati bilan chiqib ketishi 
Muomala mazmuni 
debet 
kredit 
Nomoddiy aktivlarning boshlang‘ich 
qiymatini hisobdan chiqarish 
9220-«Boshqa aktivlarning 
chiqib ketishi» 
0400-«Nomoddiy 
aktivlar» 
Hisoblangan 
eskirishni 
hisobdan 
chiqarish 
0500-«Nomoddiy 
aktivlarning eskirishi» 
9220~«Boshqa 
aktivlarning chiqib 
ketishi» 
Nomoddiy aktivlarning sotilishidan 
olinadigan tushumni aks ettirish 
4010-«Xaridorlar va 
buyurtmachilardan 
olinadigan schyotlar» 
9220-«Boshqa 
aktivlarning chiqib 
ketishi» 
Chiqib ketayotgan nomoddiy aktivlar 
obyektini 
qo‘shimcha 
baholash 
saldosini hisobdan chiqarish aks 
ettiriladi 
8510-«Mulkni qayta 
baholash bo‘yicha 
tuzatishlar» 
9220-«Boshqa 
aktivlarning chiqib 
ketishi» 
QQSni aks ettirish 
9220-«Boshqa aktivlarning 
chiqib ketishi» 
6410-«Byudjetga 
to‘lovlar bo‘yicha qarz 
(turlari bo‘yicha)» 
Nomoddiy aktivlarning sotilishidan 
ko‘rilgan zararni aks ettirish 
9430-«Boshqa operatsion 
xarajatlar» 
9220-«Boshqa 
aktivlarning chiqib 
ketishi» 
Nomoddiy aktivlarning sotilishidan 
olingan foydani aks ettirish 
9220-«Boshqa aktivlarning 
chiqib ketishi» 
9320-«Boshqa 
aktivlarning chiqib 
ketishidan olingan 
foyda» 
Nomoddiy aktivlar sotilishidan olingan tushum 9220-schyot kreditida 4010-
«Xaridorlar 
va 
buyurtmachilardan 
olinadigan 
schyotlar» 
schyoti 
bilan 
korrespondentsiyada aks ettiriladi. 
9220-«Boshqa aktivlarning chiqib ketishi» schyoti debeti bo‘yicha saldo 
(zarar) joriy hisobot davrida 9430-«Boshqa operatsion xarajatlar» schyotiga, 
krediti bo‘yicha saldo (foyda) esa 9320-«Boshqa aktivlarning chiqib ketishidan 
olingan foyda» schyotiga hisobdan chiqariladi. 
Nomoddiy aktivlarning chiqib ketishidan moliyaviy natija (foyda yoki zarar) 
nomoddiy aktivlarning chiqib ketishidan olingan daromaddan ularning qoldiq 
PDF created with pdfFactory Pro trial version 
www.pdffactory.com

---

417 
(balans) qiymatini, nomoddiy aktivlarning chiqib ketishi bian bog‘liq bo‘lgan 
bilvosita soliqlar va xarajatlarni chegirib tashlash orqali aniqlanadi (7-son BHMS-
ning (AV tomonidan 27.06.2005 y.da 1485-son bilan ro‘yxatga olingan) 66-bandi 
va Nomoddiy aktivlarni balansdan chiqarish tartibi to‘g‘risidagi nizomning (AV 
tomonidan 14.01.2006 y.da 1539-son bilan ro‘yxatga olingan) 3-paragrafi). 
Nomoddiy aktivning sotilishidan ko‘rilgan moliyaviy natijani (foyda yoki 
zararni) aniqlash chog‘ida ilgari qayta baholangan nomoddiy aktivni qo‘shimcha 
baholash saldosi, ya’ni mazkur nomoddiy aktivni ilgarigi qo‘shimcha baholashlar 
summasining ilgarigi qiymatning kamayishi summasidan yuqorisi bir vaqtning 
o‘zida «Mulkni qayta baholash bo‘yicha tuzatishlar» schyoti bo‘yicha rezerv 
kapitali kamaytirish bilan nomoddiy aktivning sotilishidan ko‘rilgan daromad 
sifatida «Boshqa aktivlarning chiqib ketishi» schyoti kreditiga kiritiladi. 
Misol. Korxonaning balansida asbobni ixtiro qilishga oid patent hisobda 
turadi. Patentning boshlang‘ich qiymati –1700ming so‘m. Amortizatsiyasi 
350ming so‘mni tashkil qiladi.
Korxona huquqidan voz kechish bo‘yicha shartnoma tuzdi, ushbu 
shartnomaga asosan ixtiroga oid patent 2 500 ming so‘mga (QQS hisobga olingan 
holda) boshqa ishlab chiqarish korxonasiga beriladi. 
Patentdan voz kechish to‘g‘risidagi shartnomani ro‘yxatdan o‘tkazish uchun 
75,12 ming so‘m miqdorda boj undiriladi.