Dastakli otda mashqlar

Siltanish harakatlar 

To‘g ‘ri chalishtirish
siltanish harakati bilan bajariladi. 0 ‘ngda 
oldinga siltanib о‘tish, o‘ngda aylana uchun kabi bajariladi. Chap oyoq 
f harakatdan orqada qolib ketmasligini qilish lozim. Siltanib o‘tishni ba- 
jarayotganda, chapga harakatlanishda tos ot ustidan o ‘tishi uchun uni 
i ahamiyatsiz oldinga chiqarib, biroz kerilish. Siltanib o‘tishortidanyana 
tezda o‘ng qo'lda ushlash va unga tana og‘irligini ohista uzatib, kuchli 
siltanish bilan ikkala oyoqni chapga harakatlantirish. Asosiy rol go‘yo 
o‘z ortidan butun gavdani tortayotgan kabi, yuqoriga uloqtirilgan chap 
oyoqqa tegishli bo‘lishi kerak. Chapda oldinga, o ‘ngda orqaga siltanib 
o'tishlami bajarib, biroz kerilib va oyoqlar vertikal holatidan o'tishini 
k^tib tuimasdan, yana chap qo‘l bilan dastakni ushlash. 0 ‘ngga cha- 
.lisjitirish ham бауоп etilgaii kabi bajariladi.
s

Mashg‘ulotlarda 10-15ta chalishtirishlami ketma-ket uzluksiz 

bajarish maqsadga muvofiq.


Qayta chalishtirish
siltanish harakati bilan bajariladi. Orqada 
tayanishdan ikkala oyoqda o'ngga siltanib, o ‘ngda orqaga siltanib 
o‘tish. Siltanib o‘tishda oyoq baland ko‘tarilmaydi. Siltanib o‘tish 
ortidan tana vertikal holatidan o‘tgunicha yana tezda o‘ng qo‘lda 
ushlash. Vertikal holatdan o ‘tayotganda, tana og‘irligini ohista o‘ng 
qo‘lga o‘tkazib, oyoqlar bilan chapga faol siltanish. Bu siltanishda 
yetakchi rol o‘ng oyoqqa (orqada joylashgan) beriladi.
Oyoqlami ot ustida baland ko‘tarib, o'ngda orqaga, chapda oldin­
ga saltoni o'tishlarni bajarish va oyoqlar vertikal holatga yetishini 
kutib turmasdan, yana chap qo‘lda tezda dastakni ushlash. Siltanib 
o‘tish vaqtida biroz kerilish. 0 ‘ngga chalishtirishni bajarish bayon 
etilganga o‘xshash.

Aylana harakatlar 

Ikki oyoqda aylana.
Orqada tayanishdan bir oyoqda aylanalar 
to ‘g‘ri va ishonchli bajarilgandan keyingina ikki oyoqda aylanani 
o‘rganishga kirishish mumkin.
Ikkitada oldinga siltanib o‘tishdan keyin tezda o‘ng qo‘l bilan 
dastakni ushlab, yozilib, bir vaqtning o‘zida tosni o‘ngga oldinga 
chiqarib oyoqlarni pastga oldinga yo‘naltirish.
Aylanma harakatni saqlab va tana og‘irligini o‘ng qo‘lga uza- 
tib, bir vaqtning o‘zida tosni orqaga chiqarib, oyoqlarni chapga

yo‘naltirish. Siltanib o‘tishda oyoqlarni baland ko'tarmasdan, shu 

ondayoq yelkalarni oldinga chiqarib, tosni ko‘tarishda davom etib, 
dastakni ushlash.

122-rasm
Tana og'irligini chap qo‘lga uzatib va yelkalarni orqaga siljitib, 
oyoqlarni otdan baland ko‘tarmasdan o‘ngga oldinga yo‘naltirib, 
tosni o‘ngga oldinga chiqarib o‘ngga siltanib o ‘tishni bajarish. Keyin 
aylana davom etishi uchun harakat takrorlanadi.
Ikki oyoqda aylanani boshqa elementlar kabi ikkala tomonga 
o'rganish va mashg'ulotlarda 5-10tadan uzluksiz takrorlash maqsad- 
ga muvofiq.
Ikki oyoqda aylanalardan siltanish harakatlariga o‘tishda, ikkala 
oyoqda orqaga siltanib o‘tishda tosni orqaga kuchli chiqarish mum­
kin emas. Siltanib o‘tishni oyoqlarni pastga tushirib, ularni otdan bi­
roz uzoqlashtirib to‘g‘rilangan gavda bilan bajarish lozim.

Qo‘shpoyada m ashqlar

Qo'shpoyada panjalarda tik turish,
harakat yo'nalishida 
o‘zgarish (tanaffus) sodir bo‘lishi mumkin bo‘lgan statik element 
hisoblanadi. Bir tomondan u orqaga harakatni yakunlaydi, ikkinchi 
tomondan esa kombinatsiyani davom ettirish uchun dastlabki holat 
bo'lib xizmat qiladi.
Tik turish kuch va siltanish bilan bajariladi. Qanday usul 
bo‘lishidan qat’iy nazar, uni muvozanatni ushlab qolish uchun 
qo‘shimcha tebranishlarsiz, birgina harakatda bajarish lozim.
Straxovkachi yonboshda turishi va shug‘ullanuvchi orqaga yiqilib 
ketishiga y o i qo‘ymasdan uni yelkalari ostidan ushlashi kerak.
0
‘z-o‘zini straxovka qilishning eng yaxshi щЩ - b,u qo‘llarni 

bukish va oldinga umbaloq oshish. 

, 
i.